(උපදෙස් - කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්ව විද්‍යාලය  පිළිකා රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍ය හසන්ති ජයලත්) 

පිළිකා රෝගය කලින් කඳුනා ගනීමෙන් නිට්ටාවටම වුව සුව කරගත හැකි  රෝගයකි. එහෙත් නොසැලකිලිමත්කමෙන් හෝ නොදැනුවත්බවින් සිටියහොත් එසේ සුව කරගත හැකි අවස්ථා මග හැරෙයි... සමහරවිට ඉතා බරපතළ තත්ත්වයට පත්ව මිය යාමට වුව සිදු වේ.

පිළිකාවක් හැදෙන්නේ මෙහෙමයි 
පිළිකාවක් ලෙස හඳුනාගන්නේ සිරුරේ ඇති සාමාන්‍ය සෛලවල සිදුවන අසාමාන්‍ය වර්ධනයක්. . එය වසාවාහිනී සහ රුධිරවාහිනී හරහා මුළු සිරුර පුරාම පැතිරෙනවා. එහෙත් එම අසාමාන්‍ය සෛල වර්ධනය මුලදි හඳුනාගෙන එය එතැනදීම විනාශ කිරීමකට ලක් කළහොත් පිළිකාව සියයට සියයක්ම සුව කරගත හැකියි.

ඕනෑම කෙනෙකුට හැදෙන්න පුළුවන්ද?
පිළිකාව උණ, හෙම්බිරිස්සාව වගේ එක්වරම හැදෙන රෝගයක් නොවෙයි. ඒ සඳහා කාලයක් ගතවෙනවා. ඊට හේතුව පිළිකා සෛල කාලයක් තිස්සේ සිරුරේ වැඩී ඉන්පසු රෝග ලක්ෂණ මතු කිරීමයි. පිළිකාවක් ඕනෑම වයසක, ඕනෑම තරාතිරමක සිටින පුද්ගලයෙකුට වැලඳිය හැකියි.. එහෙත්  පිළිකාකාරකවලට නිතර නිරාවරණය වන, පිළිකා කාරක ආහාර නිතර ගන්නා, පවුලේ පිළිකා ඉතිහාසයක් ඇති, ප්‍රතිශක්තිකරණය අඩු, වයසින් වැඩි පුද්ගලයින්ට පිළිකාවක් වැලඳීමේ අවදානම ටිකක් වැඩියි..

රුවන්ට පිළිකා වැලඳීමේ අවදානම අඩුයි. එහෙත් වයස අවුරුදු  45 - 50 වයසේ පසුවන පුද්ගලයින් පිළිකාවට ගොදුරුවීමේ අවදානම ඉහළ යමින් තිබෙන අතර මේ නිසා දරුවන්ට මවුපියන් අහිමිවීමේ ඛේදවාචකය පමණක් නොවෙයි රටක වැඩ කළ හැකි පිරිස රෝගීන් වීමේ ආර්ථික පරිහානියටද මුහුණදීමට සිදුව තිබෙනවා. 

පිළිකා හඳුනාගත හැකි ඉඟි 

පියයුරු පිළිකා 

රට කාන්තාවන්ගෙන් අට දෙනෙකුගෙන් ඒ අයෙකුට පියයුරු පිළිකාවක් ඇතිබවට නවතම තොරතුරුවල සඳහන් වෙනවා. එය ඉතා අවාසනාවන්ත තත්ත්වයක්. එහෙත් පියයුරු පිළිකාව කලින් හඳුනාගත හැකි බැවින් නිට්ටාවටම සුව කර ගැනීමේ හැකියාවද පවතිනවා. තරුණ වයසේ කාන්තාවකගේ නම් අල්ට්‍රා සවුන්ඩ් ස්කෑන් පරීක්‍ෂණයකින් පියයුරු පිළිකාව හඳුනාගත හැක අතර අවුරුදු 45 න් පසු කාන්තාවකගේ නම්  මැමෝග්‍රම් පරීක්‍ෂණය ඊට යොදාගත හැකියි. මෙහි ඇති වාසිය අතින් අල්ලා සොයා ගන්නවාට වඩා වසර තුනකට පමණ කලින්  පිළිකාවක් ඇතැදිය සොයා ගැනීමට හැකිවීමයි. 

එමෙන්ම පියයුරු පිළිකාව මුල් අවස්ථාවේ හඳුනා ගැනීමේන ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ සුව කරගත හැකි අතරම පියයුරු ඉවත් කිරීම ආදියද වළක්වාගත හැකියි. පියුරේ ගැටිත්තක්, සමේ ගනවීමක්, රතුවීමක්, දොඩම් ලෙල්ල වැනි පෙනුමක්, තන පුඩුව ඇතුළට නෙරායාම, තුවාලයක්, දියර පිටවීම ආදී ලක්ක්‍ෂණයක් දුටු වහාම කල් නොදමා වෛද්‍යවරයකු හමුවීම වඩාත් හොඳම තීරණය යි. 

මුඛ පිළිකා 

මුඛ පිළිකා ඇතිවීමේ ප්‍රධාන හේතුව දුම්පාිනය සහ විට කෑමයි. මුඛයේ සුදු, කහ,රතු, කළු ආදී වර්ණයකින් පැල්ලමක්, තුවාලයක්, සමේ වෙනසක්, ගැටිත්තක් දුටු වහාම පමා නොකර පවුලේ වෛද්‍යවරයාට හෝ පෙන්වනන්. 

ස්වරාලයේ පිළිකා 

කටහඩේ වෙනස්වීමක්, කතා කිරීමේ හෝ ගිලීමේ අපහසුතාවක් ඇතිවුවහොත් එය ස්වරාලයේ පිළිකාවක් නිසා වෙන්න පුළුවන්. එහෙම වෙනසක් දැනුණු ගමන් “සෙම වෙන්න ඇතැ”යි කියා  වෙදකම් නොකර වෛද්‍යවරයෙක් හමුවෙන්න. 

සමේ පිළිකා 
සමේ පිළිකා අපේ රටේ ටිකක් දකින්න අඩුයි. ඊට ප්‍රධාන හේතුව අපේ  කළු පැහැ සමයි. එහෙත් සමේ තිබෙන පැල්ලමක හදිසි වෙනස්වීමක් (ලේ ගැලීම, පැහැය වෙනස්වීම, තුවාලවීම, ප්‍රමාණය විශාලවීම) දුටුවොත් නම් බලාගෙන ඉන්න නරකයි. හොඳම විසඳුම ඉක්මනින් වෛද්‍ය උපදෙස් ගැනීමයි. 

පෙණහලු පිළිකා
පෙණහැල්ලේ ඇතිවන පිළිකා සොයා ගැනීම තරමක් අසීරුයි. එහෙත්  කාලයක් පවතින කැස්ස, ලේ  වමනය, ආහාර අරුචිය, බර අඩුවීම, අසාමාන්‍ය වෙහෙස සහ හතිය පෙණහැල්ලේ පිළිකාවක් වර්ධනය වනබවට ඉඟි සපයනවා වෙන්න පුළුවන්.  

බඩවැල් පිළිකා 
මළපහ කිරීමේ පුරුද්දේ වෙනසක් (මළපහ පිට කරන වෙලාවේ වෙනසක්, දිනකට කිහිපවතාවක්) එක්වරම සිදු වුණොත් එය සුළුවෙන් තකන්න එපා. ඒවගේම එක්වරම දින ගණන් මළ පහ පිට නොවීම, මළපහ සමග රුධිරය හෝ සීදම් පිටවීමත් බඩවැල් පිළිකාව් ලක්ෂණයක්. 

මුත්‍රාශයේ පිළිකා
මූත්‍ර සමග රුදිරය පිටවීම, මුත්‍ර දැවිල්ල ආදිය ඇත්නම් එය මූත්‍රාශය පිළිකාවට ගොදුරු වී ඇතිබවට ඉඟියක් සපයනවා. 

ගර්භාෂ පිළිකා 
පිළිකාව වැඩිපුරම දක්නට ලැබෙන්නෙ මැදිවියේ සහ මැදිවිය ඉක්ම වූ කාන්තාවන් අතරයි. ළමයින් නොලද හෝ ළමයින් අඩු සංඛයාවක් ලැබූ කාන්තාවන්ද ඊට අවදානම් පිරිස අතර සිටිනවා. අක්‍රමවත් ලේ වහනය හෝ ආර්තවහරණයෙන් පසු ඇතිවන ලේ වහනය  මෙහි ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණයි. එබැවින් අක්‍රමවත් රුධිරවහනය කාටවත් නොකියා සිටිය යුතු රහසක් නෙවෙයි. ඉක්මනින් ප්‍රතිකාර ගත යුතු තත්ත්වයක්. 

ගැබ් ගෙල පිළිකා 
ගැබ්ගෙළ පිළිකාවේ ප්‍රධාන ලක්ෂණය වන්නේද අක්‍රමවත් රුධිරවහනයයි. ඊට අමතරව යෝනි මාර්ගයෙන් අධික දුර්ගන්ධයක් පිටවීම, ලිංගික එක්වීමෙන් පසු රුධිරවහනය ත් ඇතිවිය හැකියි. ගැබ්ගෙල පිළිකාව කලින් හඳුනා ගැනීමට ඇති ප්‍රධාන ක5මය පැප් පරීක්‍ෂණයයි. වයස අවුරුදු 35ට වැඩි ඕනෑම කාන්තාවකට ගමේ සුවනාරී සායනයෙන් නොමිලේ පැප් පරීක්‍ෂණයක් සිදුකරගත හැකි අතර ගැබ්ගෙල පිළිකාවෙන් මිදීමට ඇති හොඳම මග එයයි. 

ප්‍රතිකාර කරන හැටි 
පිළිකාවට ප්‍රතිකාර ක්‍රම 3 ක් යටතේ සිදු කෙරෙනවා. එනම්,
ශල්‍යකර්මයක් මගින් පිළිකාව ඉවත් කිරීම
බෙහෙත් පෙති හෝ කෙමෝ තෙරපි මගින් පිළිකා සෛල විනාශ කිරීම
විකිරණ ප්‍රතිකාර 
ශල්‍යකර්ම 
අද වනවිට පිළිකා රෝගියකු ශල්‍යකර්මයට භාජනය කරනුයේ  අත්‍යවශ්‍යම නම් පමණයි. ඊට මෙහා කෙමෝ හෝ විකිරණ ප්‍රතිකාරවලින් සුව කළ හැකි නම් ශල්‍යකර්මයක් සඳහා යාම අඩුයි. 
කෙමෝ ප්‍රතිකාර 
පිළිකාවක් සුව කිරීමට කෙමෝ ප්‍රතිකාරය ඉතා  සාර්ථක ක්‍රමයක්. එම ප්‍රතිකාරය සිදු කරන කාලයේදී හිසකෙස් ගැලවී යාම දක්නට ලැබෙන අතර මේ නිසාම සමහරු මෙම ප5්‍රතිකාරයට යොමුවීම අකමැත්තක් දක්වනවා. බොහෝ රෝගීන් සිතන්නේ එය ඉතා අපහසු ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක්බවයි. එහෙත්  යම් අපහසුතා ඇතිවුණත්  එය පව.ින්නේ ඉතා කෙටි කාලයකට පමණයි. ප්‍රතිකාර අවසන්වීමත් සමග හිසකෙස් පවා නැවත ඉතා හොඳින් වැඩෙනවා. මේ නිසා කොමෝ ප්‍රතිකාර ප්‍රමාද කිරිම නම් නොකළ යුත්තක්. 

විකිරණ ප්‍රතිකාර 
මෙම ප්‍රතිකාරය බොහෝදෙනා හඳුන්වන්නේ ‘කර්න්ට් ඇල්ලීම’ ලෙසයි. ශරීරයේ පිටත සිට පිළිකාව අති ස්ථානයට ඉලක්ක කර විකිරණ කදම්භ යොදා පිළිකා සෛල විනාශ කිරීම මෙහිදී සිදු කෙරෙනවා. මෙය වේදනාකාරී ප්‍රතිකාරයක් නොවන අතර යම් යම් සංකූලතා ඇති වුවහොත් ඒවා මගහැරවීමට සාර්ථක ප්‍රතිකාර ක්‍රම අනුගමනය කෙරෙනවා. විකිරණ ප්‍රතිකාර පිළිබඳ බොහෝදෙනා අතර තිබෙන මිත්‍යා මතවල සත්‍යතාවක් නැහැ.  

රටපුරා පිළිකා මධ්‍යස්ථාන රැසක්
පිළිකාව කලින් හඳුනා ගැනීමේ මධ්‍යස්ථාන වගේම ප්‍රතිකාර මධ්‍යස්ථානද රට පුරාම ස්ථාපිත කර තිබෙනවා. යාපනය, අනුරාධපුර, බදුල්ල, මහනුවර, කරාපිටිය, රත්නපුර ආදී රෝහල් රැසක පිළිකා කලින් හඳුනා ගැනීම, පරීක්‍ෂණ පැවැත්වීම, ශල්‍යකර්ම, විකිරණ සහ කෙමෝ ප්‍රතිකාර ආදී සියලු ප්‍රතිකාර සිදු කෙරෙනවා. ඒ සෑම රෝහලකම පිළිකා සම්බන්ධ විශේෂඥ වෛද්‍යවරු සහ කාර්ය මණ්ඩලයක් ද සේවයේ නිරතව සිටිනවා. 

එබැවින් පිළිකාවක් වැලඳුණු විට  ප්‍රතිකාර ගැනීම සඳහා දුරුකතර ගෙවාගෙන මහරගම අපේක්‍ෂා රෝහලටම පැමිණිය යුතු නැහැ.
පිළිකාවක් යනු  දියවැඩියාව, අධි රුධිර පීඩනය වැනි රෝග තරම් භයානක නැහැ. අප එසේ කියන්නේ එම රෝග නිට්ටාවට සුව කළ නොහැකි නිසයි. කළ හැක්කේ  පාලනය කිරීම පමණයි. එහෙත් පිළිකාව කලින් හඳුනා ගැනීමෙන් නිට්ටාවටම සුව කරගත හැකියි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය ඔබේ සෞඛ්‍යමත් දිවි පැවැත්ම සහ විමසිල්ලයි. 

(උදේශිකා නෙලුම්දෙනිය)