වනාතවිල්ලුව, එළුවන්කුලම, කුරටියාමොහොට්ටේ ප්‍රදේශයේ පිහිටි දැවැන්ත වනාන්තර පද්ධතියක අක්කර 100කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයකුගේ ආධාර අනුබල ඇතිව වනසා ඇති බව වයඹ හඬ පරිසර සංවිධානයේ සංවිධායක අජිත් ගිහාන් මහතා ප්‍රකාශ කරන බව සඳහන් පුවතක් අප පුවත්පත ඊයේ වාර්තා කළේය. යාන්ත්‍රික කියත් උපයෝගී කරගනිමින් මාස ගණනාවක් තිස්සේ මෙම දැවැන්ත වන සංහාරය සිදු කර ඇති බව ද අප ප්‍රවෘත්තියේ වැඩිදුරටත් සඳහන්ය.

සංහාරයෙන් පසුව සංරක්ෂණය පිළිබඳ කටමැත දෙඩවීම ජාතික සිරිතක් බවට පත්ව ඇති සෙයකි. මාස ගණනාවක් පුරා යාන්ත්‍රික කියත් ද යොදා ගනිමින් අක්කර සියයක් පමණ ප්‍රදේශයක් පුරා මහා වන සංහාරයක් සිදුකෙරෙන බව කිසිවකු හෝ නොදැන සිටීම විමතිය දනවන්නකි. ඇතැම් විට මෙම භූමිය පිහිටා තිබෙන්නේ යුද සමයේදී නිතර භාවිත වූ මුදා නොගත් ප්‍රදේශයක විය හැකිය. මන්දයත් මේ මවු පොළොවේ භූමියේ සෑම බිම් අඟලක්ම ආවරණය වන පරිදි පරිපාලන ව්‍යුහයක් පවතින හෙයිනි. ග්‍රාම සේවක, පොලිසිය, වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව, පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව ආදී වශයෙන් පොළොවේ උරුමය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා යාන්ත්‍රණයක් තිබේ. මෙම යාන්ත්‍රණයට හසු නොවන පරිදි යාන්ත්‍රික කියත් ක්‍රියාත්මක වූයේ කෙසේ දැයි යන්න සැබැවින්ම සෙවිය යුත්තකි.

යාන්ත්‍රික කියත්, බුල්ඩෝසර් යොදා ගනිමින් සිදුකර ඇති වන සංහාරයේ අලාභය ගණනය කළ නොහැකිය. පරිසර විනාශයක් ගණනය කළ හැකි මිනුම් දඬු ලොව නැත. එම මිනුම් දඬු සැබෑවටම පවතින්නේ පරිසරයට ගහ කොළට සතා සීපාවාට හා මානව සමාජයට අසීමිතව ආදරය කරන මානව ප්‍රේමියකුගේ හදවතේ ගැඹුරුම තැන පමණි.

අක්කර සියය පුරා වැඩී තිබූ වසර දෙසීයක් කල් ඉක්මවා ගිය දැවැන්ත පළු ගස් බිම හොවා රහසේ රැගෙන ගොස් ඇති බවත්, මෙම වනාන්තර පද්ධතියේ තිබූ වීර, බුරුත ඇතුළු වසර සිය ගණනක ගස් ද දැව ජාවාරමට යොදා ගැනීමෙන් වනාන්තරයේ සියලුම ගස් යාන්ත්‍රික කියත් උපයෝගී කරගනිමින් බිම හෙළා අනතුරුව එම දැවැන්ත පරිසරය ගිනිබත් කර ඇත.

කාරණාව පැහැදිලිය. මහා වෘක්ෂ තිබුණේ වී නම් එය වනාන්තරයකි. එය වනාන්තරයක් නොවීමට නම් ගස් ඉවත් කළ යුතුය. ගස් තිබූ සලකුණු පවා ඉවත් කළ යුතුය. වනාතවිල්ලුව මහා වන සංහාරයේ පළමු වටය දැන් අවසන්ය. ඊළඟ අදියර වන්නේ මෙම භූමිය කුට්ටි කිරීමය. අනතුරුව විකුණා දැමීමය. අපේ ප්‍රවෘත්තියෙහි එම දෙවැනි සැලැස්ම ද තිබේ. පිට පළාත්වල ධනවතුන්ට මෙම ඉඩම් විකුණා දැමීමට සැලැසුම් කර ඇති බව අප ප්‍රවෘත්තියෙහි සඳහන්ය.

එළැඹ ඇත්තේ වන සංහාරකයන්ගේ පුරාජේරු පිළිතුරුවලට ඉඩ වෙන්වන මොහොතය. ඔවුන්ගේ පළමු පිළිතුර විය හැක්කේ මෙය වනාන්තරයක් නොවන බවය. පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාකමක් සහිත භූමියක් නොවන බවය. වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුවට අයිති නැති භූමියක් බවය. අනතුරුව කියනු ඇත්තේ රටේ ජනගහනයට සාපේක්ෂව මිනිසාට ජීවත් වීමට ප්‍රමාණවත් ඉඩ නොමැති බවය. ජනයාට ජීවත් විය හැකි භූමියක් ගස් කොළන්වලින් වැසී තිබීම අපරාධයක් බවය. ඒ අනුව තමන් නිර්දෝෂී බවය.

පෞද්ගලික ඉඩමක ගසක් කපා දැමීමට වුව ද රජයෙන් අවසර ගත යුතුය. එබඳු නීති පවරා තිබෙන්නේ වන සම්පත, පරිසර පද්ධතිය ආරක්ෂා කිරීමටය. අනාගතයේ එළැඹිය හැකි මහා ව්‍යසනයෙන් මිනිස් පරපුර ආරක්ෂා කරගැනීමටය. මිනිස් පරපුර අදටත් මුහුණ දෙන ව්‍යසනයෙන් බලපෑම අවමර කරගැනීමටය. තක්කඩියන් අමනයන් මේවා නොදන්නවා නොවේ. එහෙත් මහ පොළොව හාරා සූරා දෙපළු කර හෝ තම අශිෂ්ඨ අවශ්‍යතා ඉටු කරගැනීම පිණිස ඒ සියල්ල ඔවුහු අමතක කරති.

අනුබුදු මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ මෙරට පළමු පුරවැසියා වූ දේවානම් පියතිස්ස රජතුමාට ප්‍රකාශ කළේ රජතුමනි, ඔබ මේ මහ පොළොවේ බාරකරුවා මිස අයිතිකරුවා නොවන බවය. ඒ අනුබුදු මිහිදු වදන මෙහි සිහිපත් කළේ වනාතවිල්ලුව මහා වන සංහාරය පිටුපස ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයකු සිටින බව අප ප්‍රවෘත්තියෙහි සඳහන් වන හෙයිනි. ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයකු යන එම ප්‍රදේශයෙන් ජාතික තලයට ගිය දේශපාපලනඥයාගේ ඡන්ද මැෂිමය. එහෙයින් ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයා හොඳින් රැක බලා ගැනීමට ජාතික තලයේ දේශපලානඥයාට සිදු වේ. එමෙන්ම ජාතික තලයේ දේශපාලනඥයාගේ ඕනෑම තුප්පහි ක්‍රියාකාරකමක් කරගනු ලබන්නේ ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයා හරහාය.

මෙම දේශපාලන දැති රෝදය මැනැවින් හඳුනාගත යුතුය. සකල රාජ්‍ය අංශ නිහඬ වන්නේ මෙම දේශපාලන දැති රෝදය නිසාය. බලයෙන් උමතු වීම තරම් විනාශයක් තවත් නැත. ජන වරම නිවැරැදිව කියවා නොගැනීමත් ඉතිහාසය එයට හිමි බරින් හඳුනා නොගැනීමත් ඉදිරිපිට තිබෙන්නේ පරාජය සහ විනාශය පමණි. රටේ මතු පරපුරට අවංකවම ආදරය කරන්නේ නම් මෙම ‘ගස් බල්ලන්’ කුදලා කූඩු කළ යුතුය.

(***)