තරිඳු ජයවර්ධන සහ බිඟුන් මේනක ගමගේ

(tharindudldgmail.com,[email protected])

‘දැන් ආණ්ඩුව කළ යුත්තේ සිදුවීම ගැන කනගාටු වීමටත් වඩා නැවත මෙවැනි සිදුවීම් ඇති නොවන තැනට වැඩ කිරීමය. වළකට වැටීම මොළයට හොඳය. එහෙත් වාර්ගික ආතතින්වලට මුහුණ දීමට යාන්ත්‍රණ සැකැසීම සුනාමි පෙරපුහුණු පවත්වනවා මෙන් සංවිධානය කළ නොහැකිය. එනිසා මේ සිදුවීම් පසුපස ඇති දේශපාලන හස්තනයක් වහ වහා අනාවරණය කර වැරදිකරුවන් නීතිය හමුවට පැමිණවීම කඩිනමින් විය යුතුය.‘

ලිපිය ආරම්භ කිරීමට තෝරා ගත්තේ මීට පෙර සත්‍ය ගවේෂණ ලිපියක අවසාන ඡේදයයි.  ගාල්ල ගිංතොට ප්‍රදේශයේ ඇතිවූ කළබලකාරී වාතාවරණයෙන් පසු 2017 නොවැම්බර් මස 22 වැනි බදාදා සත්‍ය ගවේෂණ විශේෂාංගයේ අවසන් ඡේදය වූයේ එයයි.  

මෙවර සත්‍ය  ගවේෂණ ලිපියෙන් සාකච්ඡා කරනුයේ මහනුවර තෙල්දෙනියේ සිදුවීම්දාමය සිදුවූ ආකාරය ගැන නොවේ. මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් වගකිවයුත්තන් හැසිරුණු ආකාරය ගැනයි.  අතීත සිදුවීම්වල පාඩම් ඉගෙන නොගැනීම නිසා සිදුවූ වර්තමාන සිදුවීම් ගැන කතා කරනුයේ මේවායින්ද පාඩම් ඉගෙන නොගතහොත් අනාගයේ ඇතිවන දරුණු තත්ත්වයන් ගැන සිතීමට යමක් ඉතුරු කිරීම සඳහාය.

මහනුවර තෙල්දෙනියේ දී පෙබරවාරි 22 වැනි දා ලොරි රථයක රියදුරකුට ත්‍රීරෝද රථයකින් පැමිණි සිව් දෙනෙකු පහර දීම, පහර කෑ පුද්ගලයා දින ගණනක් ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටිය දී මිය යෑම, මරණයේ අවසන් කටයුතු කරන දිනට එළිවන්නට ඊට කිලෝමීටර ගණනක් ඈතින් තිබෙන කඩ දෙකක් ගිනි තැබීම, ඊට සැකපිට මළ ගෙදර සිට එමින් සිටි පිරිසක් අත්අඩංගුවට ගැනීම යන සිදුවීම් සියල්ල දැන් රටම දනී.

මහනුවර ගිනි තිබ්බේ ඇත්තටම කුමාරසිරිගේ මරණය නිසාද? මේ ඒ ගැන නැවත වතාවක් සිතන්නට ඉදිරිපත් කරන කරුණු කිහිපයකි.  කුමාරසිරිට ප්‍රහාර එල්ල වී ඇත්තේ පෙබරවාරි 22 වැනි දා ය. ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටි කුමාරසිරි මිය ගියේ මාර්තු දෙවැනිදාය.  මේ අතරතුර තුර කාලයේ කුමාරසිරිගේ සිදුවීම මුල්කරගෙන ප්‍රදේශයේ කිසිම කළහයක් සිදු වූයේ නැත.  කුමාරසිරි සිංහල වීමත්, පහර දුන් පිරිස මුස්ලිම් වීමත් නිසා මෙය ජාතිවාදී අරමුණෙන් ප්‍රදේශවාසීන් ගත්තා නම් මෙම සංහාරය සිදුවීමට තිබුණේ පෙබරවාරි 22 වැනිදාත් මාර්තු තුන් වැනිදාත් අතරය. නමුත් එවැන්නක් සිදුවූයේ නැත. ප්‍රදේශවාසීන් මෙන්ම ප්‍රදේශයේ බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලා ද මෙය දැක්කේ මුස්ලිම් සිංහල ගැටළුවක් ලෙස නොව තෙල්දෙනියේ දී සිදුවූ එක් අහඹු අවාසනාවන්ත සිදුවීමක් ලෙසය.

අවධානමට පෙර සූදානම හොඳ නිසා  තරුණයා මිය යෑමට පෙරම ප්‍රදේශයේ මහා සංඝරත්නය සහ මුස්ලිම් ආගමික නායකයන් කිහිප දෙනකුද එකතු කරගෙන සාකච්ඡාවක් පැවැත්වීය.

ඊට පොලිස් නිලධාරීහු ද සහභාගී වූහ. මේ සාකච්ඡාවට නොසිතූ තරම් ප්‍රදේශවාසීන් එකතු වුණත් භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ එකම ඉල්ලීම වී තිබුණේ කරුණාවෙන්, මෛත්‍රීයෙන් කුමාරසිංහගේ ප්‍රශ්නය විසඳා ගත යුතු බවයි. එය එසේම විය. ගැටළුවක් මතු වූයේ නැත.

කුමාරසිංහ මරණයට පත්වූ දිනයේ සිට ඔහුගේ අවසන් කටයුතු සිදු කිරීමට පෙර දින රාත්‍රී  එනම් හතර වැනි දා ඉරිදා රාත්‍රී 8 පමණ වනතුරු කිසිම ගැටළුවක් මතු වූයේ නැත. 

කුමාරසිංහගේ මරණය සැලවීමත් සමඟ ස්වාමීන් වහන්සේලා එක්වූහ. මුස්ලිම් ප්‍රජාව නියෝජනය කරමින් නියෝජිතයෝ ද ඊට සහභාගී වූහ. එදිනද නොසිතූ පරිදි .මේ විශාල පිරිසක් එක්වූහ. ඒ සාකච්ඡාවේදී ද ප්‍රදේශයේ මහා සංඝරත්නය අවධාරණය කළේ කුමාරසිංහගේ අවසන් කටයුතු සාමකාමීව සිදු විය යුතු බවයි.  සියලු දෙනා මෛත්‍රීයෙන් කරුණාවෙන් කටයුතු කළ යුතු බව ප්‍රදේශයේ  මහා සංඝරත්නය අවධාරණය කළහ. ගම්වැසියෝ ද එය එක හෙළා පිළිගත්හ.  මේ අතර කුමාරසිංහගේ අවසන් කටයුතු වෙනුවෙන් රුපියල් ලක්ෂ දෙකක මුදලක් පිරිනැමීමටත්, ඉන් පසු වැඩි මුදලක් ලබා දීමටත් එම පන්සලේ පැවැති රැස්වීමේදී ප්‍රාදේශීය සභා මන්ත්‍රී ෆාසිල් කැමැත්ත පළ කළේය. එම අවස්ථාවේ දෙලක්ෂය භාර ගැනීමට කිසිවෙක් නොසිටියහ.

ප්‍රදේශයේ මහා සංඝරත්නය එක හෙළා කළ ඉල්ලීම ප්‍රදේශවාසීහු පිළිපැද්දහ. කුමාරසිංහගේ මරණය ජාතිවාදී ස්වරූපයෙන් ගන්නට ඕනෑ නම් මිනිසුන් ප්‍රකෝපකාරී විය යුත්තේ ඔහු මිය ගිය ආරංචිය ලද මොහොතේය. නමුත් එසේ වූයේ නැත. කුමාරසිංහගේ මරණයෙන් දෙවැනි දින රාත්‍රී වනතෙක් සියලු දෙනා සාමකාමී වූහ.

කුමාරසිංහගේ අවසන් කටයුතු සිදු කිරීමට නියමිතව තිබුණේ  පස් වැනි සඳුදාය. කුමාරසිංහගේ මරණයේ කටයුතු සාමකාමීව සිදු කිරීම ගැන ප්‍රදේශයේ සිංහල සහ මුස්ලිම් ප්‍රජාව අතර සාකච්ඡාව යද්දී ප්‍රදේශ කිහිපයක තවත් යමක් සිදු වෙමින් පැවැතියේය.

එනම් හතර වැනි දා ඉරිදා පිරිසක් කොඩි බෙදා දෙමින් තිබිණි. ඒ කුමාරසිංහට ශෝකය පළ කිරීමට කොඩි එල්ලන ලෙස දැනුම් දෙමිනි. මේ කටයුත්තට ප්‍රදේශයේ ප්‍රාදේශීය දේශපාලකයකු ද සම්බන්ධ වී සිටි බව සිද්ධිය දුටු පිරිස් කීහ.  එහි සත්‍යසතායමතාව සීසීටීවී දර්ශන පරීක්ෂා කර ආරක්ෂක අංශවලට පහසුවෙන් තහවුරු කර ගත හැකිය.  

කුමාරසිංහගේ අවසන් කටයුතු සාමකාමීව සිදු කරන්නට පවුලේ උදවිය සහ ප්‍රදේශයේ මහා සංඝරත්නය වෙහෙසෙද්දී කුමාරසිංහගේ දේහය දිගන ආදී ප්‍රදේශවලට ගෙන යෑමට තවත් පිරිසක් පිඹුරුපත් සකසමින් සිටියහ. මරණ ගෙදර සිට දුර ප්‍රදේශවල පවා කොඩි බෙදා දී ඇත්තේ ඒ සැලසුමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙසය. දේහය වෙනත් ප්‍රදේශවලට ගෙන යෑමට අවස්ථාව නොලැබුණු අතර පවුලේ උදවිය සාමකාමීව එම කටයුතු සිදු කළහ.

එතෙක් සාමකාමීව පැවැති තෙල්දෙනිය යම් නොසන්සුන්කාරී ස්වරූපයක් ගන්නට පටන් ගත්තේ  හතර වැනි දා ඉරිදා රාත්‍රීය. ප්‍රශ්නය ඇවිලවීමට උත්සාහ කළ කිහිප දෙනෙකු තෙල්දෙනියේ මොරගහමුල හංදියේ පිහිටි එම්.කේ.එම් කඩයට සහ තවත් වෙළෙඳසලකට ගිනි තබා තිබිණි.

එම්.කේ.එම් වෙළෙඳසල කාලාන්තරයක් තිස්සේ එහි පැවැති වෙළෙඳසලකි.  ඔවුන් සමඟ ප්‍රදේශයේ සියලු දෙනා සුහදව සිටියහ.  මරණය සිදුවූ නිවසේ සිට කිලෝමීටර ගණනක් දුරින් පිහිටි මෙම කඩයට ගිනි තැබුවේ කුමාරසිංහගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් ශෝක වූ පිරිසක් නොවන බව ප්‍රදේශයේ ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් අප සමඟ කීවේය.

‘මහත්තයෝ මේ පැත්තේ මිනිස්සු කුලප්පු වෙලා කඩ කඩන්න ඕනා නම් මැරිලා දවස් දෙක තුනක් යනකම් ඉන්නවද? මරණය ආරංචි වුණු ගමන් ඒක කරන්නේ. ඔය මිනිස්සුන්ට කඩ කඩන්න හයියක් නෑ. අහිංසක මිනිස්සු. ඒ කඩේ අයත් එක්ක  ගමම හොඳයි. මේක ගමේ අය කළා කිලා මම නම් විශ්වාස කරන්නේ නෑ. කවුරු හරි කඩාකප්පල්කාරී සංවිධානාත්මක පිරිසකගේ වැඩක්. එහෙම නැතිනම් එහෙම පිරිසකගේ මෙහෙයවීමෙන් කරපු වැඩක්.‘ ප්‍රදේශයේ ස්වාමීන්වහන්සේ නමක් අප සමඟ කීවේය.

ඒ වන තෙක් ප්‍රදේශය පැවැතියේ සාමකාමීවය. සවස් වන විට මේ ප්‍රදේශයේ පිටින් ආ කිහිප දෙනෙකු තැනින් තැන සිටි බව ගම්වාසීහු කියති. පොලිසියේ කිහිප දෙනකුද ඒ ප්‍රදේශයේ සිටියත් ගැටළුවකට මුහුණ දෙන්නට තරම් ප්‍රමාණවත් පොලිස් කණ්ඩායම් ප්‍රදේශයේ යොදවා තිබූ බව ප්‍රදේශවාසීහු කියති.  කෙසේ වෙතත් එම්.කේ.එම් කඩය ගිනි තැබීමෙන් පසු පොලිසියේ විශාල පිරිසක් සෝදිසි මෙහෙයුමක් පැවැත්වූ අතර මරණ ගෙදර සිට එමින් සිටි බස් රථයක සිටි පිරිසක් පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූහ.

‘තරුණ කොල්ලොනේ. සමහරවිට කුණුහරප කිය කියා එන්න ඇති. එතන සමහරවිට වැරදි කරන අයත් ඉන්න ඇති. හැබැයි ඔක්කොම එහෙමයි කියලා අපි විශ්වාස කරන්නේ නෑ. පොලිසියට යම් සැකයක් ආව නිසා වෙන්න තියන අපරාධයක් වලක්වා ගන්න පොලිසිය ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගත්තා වෙන්න ඇති. හැබැයි මේකට සම්බන්ධ අය ඉන්නවා නම් ඔවුන් තියාගෙන අනිත් අයගේ කටඋත්තර අරගෙන ඔවුන්ව උදේ එළියට දාන්න තිබ්බා. තෙල්දෙනිය පොලිසිය ළඟ මුලින් එකතු වුණේ මේ අයගේ පවුල්වල උදවිය. පොලිසියෙන් මේ අයව ඉල්ලුවත් දිගින් දිගටම දෙන්නේ නැතිව ප්‍රමාද කළා. මෙතනට ආපු සංවිධානාත්මක පිරිසක් මේකෙන් ප්‍රයෝජන අරගෙන පිරිස ඇවිස්සුවා. කෑකෝගැහුවා.‘ යැයි එතැන සිටි වගකිවයුතු ප්‍රසදේශවාසියෙක් කීවේය.

තෙල්දෙනිය පොලිසිය අසල එලෙස සිදුවෙද්දී ඉන් එහා දි.නල පල්ලේකැලේල කෙන්ගල්ලල බලගොල්ල ආදී ප්‍රදේශවලට පිටස්තරයෝ රැසක් ගොස් සිටියහ. එම පිටස්තරයන්ට ගම්මානවල කිහිප දෙනකුගේ උදව්ද ලැබිණි. මහනුවර ගිනියම් කිරීම ආරම්භ විය. ලේන්සු සහ රෙදිපටිවලින්  මුහුණු බැඳගත් පිරිසකගේ මෙහෙයවීමට සියල්ල සිදු විය. ප්‍රදේශවල කඩ සාප්පුල නිවාස ගිනිබත් කරන්නට පෙර ප්‍රදේශයේ ජල සැපයුමද නතර විය.  ඉන් පසු සංවිධානාත්මක පිරිස වැඩ ආරම්භ කළහ. 

විශේෂත්වය මේ සියලු අපරාධ දෙස පොලිසිය බලා සිටීමය. පොලිසියට වඩා වැඩි පිරිස් බලයක් අපරාධකරුවන්ට සිටි නිසා පොලිසිය අසරණ තත්ත්වයකට පත් වන්නට ඇතැයි සමහරු කියති. ආයුධ නැතිව නිරායුධව සිටින පොලිස් නිලධාරීන් විෂයෙහි එය සත්‍ය වන්නටද පිළිවෙන. නමුත් ඊටත් වඩා ඇතැම් ස්ථානවල පොලිසිය පමණක් නොව විශේෂ කාර්ය බළකායේ ඇතැමුන් බලා සිටිය දී ද අපරාධකරුවෝ කඩ ගිනිබත් කළහ. පහර දුන්හ. එම ප්‍රදේශවල සංචාරය කරද්දී සිංහල මුස්ලිම් දෙපිරිසම ඔවුන් ළග ඇති වීඩියෝ පට පෙන්වමින් අපෙන් ඒ ගැන ප්‍රශ්න කළහ.

එම වීඩියෝවල පැහැදිලි එක් දෙයක් විය. එනම් මුහුණු බැඳගත්  පිරිසක් මෙම අපරාධවලට මූලිකත්වය දීමය. ඔවුන් කවුරහුද? කාගේ ගෝලයන්ද?  පොලිසියට මෙය සොයා ගැනීම අපහසු නොවන බව අපි දනිමු. ඒ ප්‍රදේශයේ බොහෝ දෙනකු ළඟ මේ සිදුවීම්වලට සම්බන්ධ වීඩියෝපට තිබෙන නිසාය.

කුමාරසිංහගේ මරණය නිසා ප්‍රකෝපකාරී වූ ප්‍රඟදේශවාසීන් මේ අපරාධ සිදු නොකළ බවයි. ගම්වාසීන් කියන කාරණය තවත් තහවුරු කරන උදාහරණ රැසක් තිබුණ ද එක් උදාහරණයක් පමණක් සඳහන් කරමු. ඒ කුමාරසිංහගේ,ගමේ කිසිම මුස්ලිම් පවුලකට සහ ඔවුන්ට අයත් දේපල වලට අබමල් රේණුවකවත් හානියක් නොවීමය. ප්‍රදේශයේ ජනතාව කිපුණේ නම් මුලින්ම ප්‍රහාර එල්ල වන්නේ කුමාරසිංහගේ ගමේ මුස්ලිම් පවුල් වෙතය. නමුත් ඔවුනට කිසිම ප්‍රහාරයක් එල්ල නොවීය. ප්‍රදේශවාසීන් විසින් ඔවුහු ආරක්ෂා කරනු ලැබූහ. කුමාරසිංහගේ ගමේ පංසලේ විහාරාධිපති හිමියන් ප්‍රදේශයේ සාමය පවත්වාගෙන යෑමට විශාල උත්සාහයක් ගත්තේය.

එසේ නම් නරුම ක්‍රියා සිදු කළ අපරාධ සැලසුම්කරුවෝ කවරහුද?මෙම ලිපිය ආරම්භ කළේ ගිංතොට ලිපිය අප අවසන් කළ ඡේදයෙනි. ගිංතොට සිදුවීම ගැන සොයා බලන්නට අප එහි ගියේ ප්‍රයදේශවාසීන් ලෙසය. තොරතුරු ලබා ගැනීමට ගමේ විහාරස්ථානයට ගොඩ වුවත් ස්වාමීන් වහන්සේලා නොසිටියේ දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ පැවැති සාකච්ඡාවකට සහභාගී විමට ගොස් සිටි හෙයිනි.  යතුරු පැදියකින් කාන්තාවක සමඟ පුද්ගලයෙක් එහි පැමිණියේය. ගමේ තරුණයන් කිහිප දෙනකු සමඟ අප සිටි ස්ථානයට පැමිණි ඔහු තරුණයන්ට උපදෙස් දීම ආරම්භ කළේය. මුස්ලිම් ප්‍රජාවට පහර දෙන ආකාරය ගැනත්, පොලිසිය පැමිණි විට සිදු කළ යුතු දේවල් ගැනත් ඔහු කීවේය. තමන් ළඟ මේ වන විටත් ආයුධ ඇති බව කී ඔහු අවශ්‍ය නම් ඒවා ලබා දිය හැකි බව කියා නැවත පැමිණෙන බව දැනුම් දී යන්නට ගියේය.

මේ සිටින තරුණයන් කුලප්පු කරන්නට හැදූ මේ පුද්ගලයා ගැන විස්තර අවශ්‍ය තරම් පොලිසියට ලබා දුන්නත් නීතිය ක්‍රියාත්මක වූයේ නැත. මේ වන විට ඔහු නුවර සිටිය දී ත්‍රස්ත විමර්ශන අංශයෙන් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබේ. ඒ මේ අපරාධය සැලසුම් කිරීමේ චෝදනා මතය. ඇතැම් විට එදා පොලිසිය නීතිය ක්‍රියාත්මක කළේ නම් අද මේ අපරාධය වළක්වා ගත හැකිව තිබිණි. ගිංතොට සිදුවීමේ සුළමුල සොයා ඊට මුල් වූවන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලිසිය කටයුතු කළේ නැත. සමාජ මාධ්‍ය හරහා ව්‍යාජ තොරතුරු පැතිරවූවන් අත්අඩංගුවට ගත්තේ නැත. අපරාධයට උඩ ගෙඩි දුන් දේශපාලකයන් අත්අඩංගුවට ගත්තේ නැත. ඇතැම් විට එදා නීතිය හරියට ක්‍රියාත්මක වූවා නම් මෙදා මෙතරම් ව්‍යවසනයක් ඇති නොවීමට ඉඩ තිබිණි.

මේ සිදුවීම් අස්සේ රජය ෆේස්බුක් ඇතුළු සමාජය මාධ්‍ය අවහිර කළේය.ගිංතොට සිදුවීම ඇවිලවීමට ෆේස්බුක් ඇතුළු සමාජය මාධ්‍ය උපකාරී වූ බව අපි එදා සඳහන් කළෙමු. ගිනි ඇවිලවූ ෆේස්බුක්‘ ලෙස එදා ලිපියේ ශීර්ෂය යොදා තිබුණේ ද ඒ නිසාය. සමාජ මාධ්‍ය විශ්ලේෂකයන් උපුටා දක්වමින් එදා ලිපියේ අප සඳහන් කළේ ආණ්ඩුව කළ යුතුව තිබුණේ සමාජ මාධ්‍ය වලින් යන බොරු ප්‍රචාර වෙනුවට සමාජ මාධ්‍ය හරහා සහ ප්‍රධාන මාධ්‍ය හරහා ඇත්ත තොරතුරු සමාජ ගත කිරීමය. 

ආණ්ඩුව ගින්තොටින් පාටමක් උගෙන තිබුණේ නැත. එහි ප්‍රතිඵලය වූයේ ඊට වඩා ව්‍යනසනයක් මහනුවරට අත්වීමය. වැඩේ වැරදීගෙන යන විට ෆේස්බුක් ඇතුළු සමාජ මාධ්‍ය තහනම් කළේය. මේ නිසා ඒ ඔස්සේ ව්‍යාපාර පවත්වාගෙන යන ස්ථාන රැසක් දැඩි අර්බුදයකට ලක් විය.  කළ යුතුව තිබුණේ ඇත්ත තොරතුරු සමාජ ගත කිරීම මිස සමාජ මාධ්‍ය තහනම් කිරීම නොවේ.

නුවර සිදුවීමද දැන් අවසන්ය. ඉන් ලැබුණු අනිටු ප්‍රතිවිපාක තවත් වසර ගණනාවක් ඈතට පවතිනු ඇත. විනාශ වූ දේපල යළි ගොඩ නැගීමට යන්නේ ද අපේම මුදල් බව ඇතැම් විට අපරාධකරුවන්ට අමතක වන්නට ඇත.  ගිංතොටින් උගත්තේ නැති පාඩම් මහනුවරින් උගත යුතුය.  නීතිය කඩද්දී පොලිසිය බලා සිටීම ගැන මුලින්ම විමර්ශන සිදු කළ යුතුය. එසේ වූයේ පොලිසිය අභ්‍යන්තරයේ ඇති බල අරගලයක ප්‍රතිඵලයක් ලෙසද එසේ නැතිනම් නීතිය ක්‍රියාත්මක නොකරන ලෙස කවුරුන් හෝ කළ දැනුම්දීමක් මතද යන්න සොයා බැලිය යුතුය.  ඊළඟට සාමකාමී ප්‍රදේශය ගිනියම් කිරීමට මූලික වූ පිරිස් සහ ඔවුන් පිටුපස ඇති දේශපාලන හස්තයද හෙළිදරව් කළ යුතුය.  ඔවුන් නීතිය හමුවට ගෙන යා යුතුය. එසේ නොවුණහොත් තත්ත්වය මීට වඩා දරුණු අයුරින් තවත් තැනෙකින් මතුවනු ඇත.