හිටපු අමාත්‍යවරයකු මෙන්ම ප්‍රවීණ දේශපාලනඥයකු වූ අභාවප්‍රාප්ත ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතාගේ 28 වැනි ගුණසැමරුම අදට (23) යෙදේ. මේ ලිපිය ඒ නිමිත්තෙනි.

1977 ජූලි මස 21 වැනිදා පැවති  මැතිවරණයේදී අභිනව රත්මලාන කොට්ඨාසයට එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් තරග කළ ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා ජයග්‍රහණය කළේ ඡන්ද 19,972 ක් ලබා ගනිමිනි. ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා වෙළෙඳ අමාත්‍යවරයා ලෙස දිවුරුම් දී වැඩ බාර ගත්තේය.

වෙළෙඳ ඇමති ධුරය දරමින් සිදු කළ මෙහෙවරෙහි ප්‍රගතිය දුටු ජනාධිපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතා ලලිත්ට තවත් අමාත්‍ය පදවියක් 1978 සැප්තැම්බර් 07 වැනිද‌ා පැවරුවේය. ඒ නාවුක අමාත්‍ය පදවියයි. ඒ අනුව ලලිත් වෙළෙඳ හා නාවුක ඇමති විය.

ලලිත් කොළඹ වරාය සංවර්ධනයට ගතසිත යෙදුවේ දැනුම් තේරුම් ඇතිවය. ඒ අනුව 1979 වසරේදී ශ්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය පිහිටුවන ලදී.

මහපොළ අධ්‍යාපන ශිෂ්‍යත්ව ක්‍රමය අරඹා සිදු කළ මෙහෙවර තුළින්ද වෙළෙඳාම ද අධ්‍යාපනය ද එක්තැන් කළ සිදු කළ සේවය අද ද ලක්වැසි ජනතාවගේ සරසවි දූ පුතුන්ට සෙත සලසන ක්‍රමයක් වී ඇත. 1980 ජනවාරි මස 2 වැනිද‌ා දින ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ හිනිදුම ප්‍රදේශයෙන් ඇරඹුණු මහපොළ වෙළෙඳ ප්‍රදර්ශනය රට පුරාම ව්‍යාප්ත විය.

උතුරේ ත්‍රස්තවාදය උත්සන්න වන විට ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍ය පදවියද ලලිත් වෙත පැවරුණි. ලංකාව තුළ එක් සිංහලයකු හෝ ඉතිරිව සිටිනතුරු මෙරට බෙදන්නට ඉඩ නොදෙන බව රටටත්, ලෝකයටත් අභීතව ප්‍රකාශ කළ ලලිත් උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවල යුධ සේවයේ යෙදී සිටින සොල්දාදුවන් දිරිමත් කිරීමට කඳවුරෙන් කඳවුරට, බංකරයෙන් බංකරයට ගියේ ජීවිතය පරදුවට තබමිනි. ලලිත්ගේ මෙම නව තනතුරත් සමග ඔහු කොටින්ගේ ඝාතන ලැයිස්තුවේ ප්‍රධානියකු බවට පත් විය. දකුණේ දේශප්‍රේමී ත්‍රස්තවාදීන්ගේ ද ඉලක්කයක් බවට පත් වූ ලලිත් පාර්ලිමේන්තු බෝම්බ ප්‍රහාරයෙන් දිවි බේරාගත්තේ යාන්තමිනි.

ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ දේශපාලන විශ්‍රාම ගැනීමත් සමගම පක්ෂයේ නායකයා වූයේ රණසිංහ ප්‍රේමදාස මහතාය. රණසිංහ ප්‍රේමදාස, ගාමිණී දිසානායක, ලලිත් ඇතුලත්මුදලි යන නායකයන් තුළ තිබුණු සීතල යුද්ධය වූයේ පක්ෂයේ දෙවැන්නා බවට පත්ව නායකයා වීමය. 1989 ජනාධිපතිවරණය සමග එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අපේක්ෂකත්වය ප්‍රේමදාස මහතාගේ නම යෝජනා කළේ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතා විසිනි. එම යෝජනාව ගාමිණී, ලලිත් දෙදෙනා විසින් නැගිට ස්ථිර කරන්නට යෙදුණි. එම ජනාධිපතිවරණයේදී ගාමිණී හා ලලිත් යන දෙදෙනාම ජීවිතය පරදුවට තබමින් රට පුරා රැස්වීම් අමතමින් ප්‍රේමදාස මහතාගේ ජයග්‍රහණයට උදව් කළේ පක්ෂයේ විනය, ගෞරවය ආරක්ෂා කරමිනි. ජනපති වූ ප්‍රේමදාස මහතා නව අගමැති පදවියට පත් කරගනු ලැබුවේ ඩී.බී. විජේතුංග මහතාය. මෙම තත්ත්වය පක්ෂ අර්බුදයක් දක්වා ගියේ බළලුන් ලවා කොස් ඇට බාවන්නට හැකියාව ඇති අය අද මෙන් එදත් පක්ෂයේ සිටි නිසාය. දෝෂාභියෝගය යන අදහස ලලිත් හා ගාමිණීට පෙන්වා දුන්නේ එවන් කුමන්ත්‍රණකාරයන් විසිනි.

දේශපාලකයකුට තිබිය යුතු ඉවසීම හොඳින්ම ප්‍රගුණ කළ තැනැත්තා ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාය. දෙවැන්නා රනිල්ය. එහෙත් ගාමිණී, ලලිත් දෙපළ ඉවසිය යුතුම තැන නොඉවසා සිටීම මෙරට දේශපාලනය උඩු යටිකුරු වී ඔවුන්ගේ ජීවිතවලින් වන්දි ගෙවීමට තරම් ඛේදජනක විය. ඉන්පසු ප්‍රතිඵලය වූයේ එල්.ටී.ටී.ඊ. ත්‍රස්ත්‍රවාදයෙන් එම දේශපාලන වියරුව ඔවුන්ගේ අරමුණු සඳහා ඉලක්ක කර ගැනීමය. මේ නිසා මෙරට සිටි එඩිතර බුද්ධිමත් දේශපාලන නායකයකු මීට වසර 28 කට පෙර අදවන් දිනක ජාතියෙන් සමුගත්තේ පිරිමැසිය නොහැකි පාඩුවක් රටට, දැයට ඉතිරි කරමිනි.

ජනාධිපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතා එවකට හිටපු අධ්‍යාපන ඇමතිවරයා වූ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට පැවසුවේ ලලිත්ගේ මහපොළ වැඩසටහනට පාසල් ලබා දීමට උපකාර වන ලෙසය. ඒ අවස්ථාවේදී අධ්‍යාපන ඇමති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහත්මා ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතාට උවමනා ආකාරයට මහපොළ සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පාසල් ලබා දීමට විරෝධතාවයක් නොදක්වා මුළු හදින්ම එකඟ විය. එනිසා මහපොළ සංකල්පය ව්‍යාප්ත කිරීමට පාසල් ලබා ගැනීම ප්‍රශ්නයක් නොවීය.

දෙවනුව ඇති වූ ගැටලුව වූයේ මහපොළ භාරකාර අරමුදල සම්පූර්ණයෙන්ම සරසවි අධ්‍යාපනය සඳහා ශිෂ්‍යත්ව ලබා දීම ආදී වැඩසටහන් වෙනුවෙන් වැය කිරීමය. එහෙත් මෙය සිදු කරන්නේ නාවුක හා වෙළෙඳ අමාත්‍යාංශය නිසා අධ්‍යාපන විෂය සම්බන්ධයෙන් වෙළෙඳ අමාත්‍යංශය මැදිහත් වීම පිළිබඳව ගැටලුවක් පැන නැගුණි. මේ අවස්ථාවේදී රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ඇමතිවරයා වශයෙන් මහපොළ භාරකාර අරමුදල පාලනය කිරීම සඳහා වෙළෙඳ හා නාවුක අමාත්‍යාංශයට අවශ්‍ය අවසරය නොපැකිළිව ලබා දීම නිසා මහපොළ වැඩසටහන තමාට අවශ්‍ය පරිදි ශක්තිමත්ව ක්‍රියා කර ගැනීමට ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතාට ඉඩ ප්‍රස්තාව උදාකරදීම විශේෂ සිද්ධියක් විය.

අද එතුමා සිහිපත් කරන්නට ඉතිරිව ඇත්තේ එක්සත් ජාතික පක්ෂය පමණක් බව අපට අමතක කළ නොහැකිය. ඇතුලත්මුදලි මහතා එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් ඉවත්ව ගියත්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායක කාරකාදීන් සහ පාක්ෂිකයන් ඔහුගේ ගුණ සෑම වර්ෂයකදීම අනුස්මරණය කරනු ලබන්නේ පක්ෂයෙන් ගිය කෙනෙකු ලෙස සලකා නොව පක්ෂයේ සිටින පුද්ගලයෙකු ලෙස සිතාය. ඒ එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයන් තුළ තිබෙන කෘතගුණය මිස වෙන කුමක්වත් නොවන බව සඳහන් කරනු කැමැත්තෙමි. ඇතුලත්මුදලි මහතා ඇතුළු පිරිසට එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් ඉවත් වී යෑම සඳහා වින කළ අය, කටයුතු කළ අය පසුව එතුමාගේ ශ්‍රී නාමය මේ වන විට අමතක කර දමා ඔවුන්ගේ වැඩක් බලාගෙන සිටින ආකාරය තුළින් අපට පෙනී යන්නේ දේශපාලනය මොනතරම් පිදිය යුත්තන් අමතක කර ඇද්ද යන්නයි. එබැවින් ඇතුලත්මුදලි මහතාගේ ශ්‍රී නාමය තවත් යුග ගණනකට එක්සත් ජාතික පක්ෂය තිබෙනතුරු අමතක නොකර අනුස්මරණය කරන බව සනිටුහන් කරමි.

(***)
එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සභාපති
 වජිර අබේවර්ධන