දිවගංත එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඞී. බණ්ඩාරනායක මහතා ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය පිහිටවනු ලැබුවේ ජනතාවට විධිමත් ප‍්‍රවාහන සේවාවක් ලබාදීමේ මූලික අරමුණ ඇතිවය. ලාභයක් නොව සේවයක් වශයෙන් ලංගමය පවත්වා ගෙන ගියද ලාභයක් නොව පාඩු නොමැතිව පවත්වා ගෙන යාම ආයතනයේ පැවැත්මට මූලික වේ. එසේම රජයටද සහනයක් වෙයි.

එහෙත් මේ පරමාර්ථය වසර කීපයකට පමණක් සීමාවූ බව කිව හැකිය. දේශපාලනය නමැති ඔටුවා ලංගමය නමැති කූඩාරමට රිංගා ගැනීමත් සමඟම මෙම ආයතනයේ ආරම්භක පරමාර්ථය පසෙක තිබියදී බලයට පත්වන රජයේ අභිමතාර්ථ මත ලංගමය පාලනය කිරීම සිදුවූ බව වැඩි දෙනාගේ මතයයි.

හිටපු ජනාධිපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ විවෘත ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්තියත් සමඟ පෞද්ගලික බස් රථ ධාවනයද ආරම්භ විය. ලංගමයේ පිරිහීම ශීඝ‍්‍රයෙන් ආරම්භවූ අතර දේශපාලන බලපෑම දැඩිවීම ආයතනයේ පිරිහීමට ප‍්‍රධාන වූ තවත් හේතුව වී ඇත.

මේ බලපෑම කෙතරම් බලවත්ව සිදුවේ දැයි කිවහොත් රජයක් මාරුවූ වහාම ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයාගේ සිට ඩිපෝ අධිකාරිවරු ඇතුළු ප‍්‍රධාන නිලතලවල සිටින සියලූම දෙනා මාරුවීම සිදුවෙයි. උසස්වීම් පත්වීම්, මාරුවීම් වැල නොකැඞී සිදුවෙයි.

උසස් නිලතලවලට දේශපාලන පත්වීම් ලබාදීමේ ප‍්‍රධානම ප‍්‍රතිඵලය වන්නේ දේශපාලන අවශ්‍යතා මත නොපැකිළිව බස් රථ ලබාදීමයි. එවැනි බස් රථ ලබාදීමේ ප‍්‍රතිඵලයක් වශයෙන් පසුගිය ජනාධිපතිවරණයට බස් රථ යොදා ගැනීම වෙනුවෙන් පැවැති එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන රජයෙන් රුපියල් මිලියන 192ක මුදලක් ලංගමයට අයවිය යුතුවීමයි.

මෙයින් මිලියන 50 ක මුදලක් ගෙවා ඇතත් තවත් රුපියල් මිලියන 142ක හිඟයක් පවතී. මෙම මුදල ගෙවන ලෙස ඉල්ලා ලංගමය ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ ලේකම් අනුර පි‍්‍රයදර්ශන යාපා, එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ ලේකම් සුසිල් පේ‍්‍රමජයන්ත, ජනාධිපතිවරණ රැුස්වීම් කමිටුවේ සාමාජික අමල් සේනාලංකාධිකාර යන මහත්වරුනට ලිඛිතව දන්වා යවා ඇත.

මෙම මුදල් ගෙවීමට වගකිවයුත්තන් වශයෙන් ලංගමය සඳහන් කරන දේශපාලනඥයන් තිදෙනාම මෙම මුදල ගෙවීමට ඉදිරිපත් වේද යන්න සැක සහිතය. හේතුව මේ ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික කාර්යයක් සඳහා බස් රථ ලබා ගැනීමක් නොවන නිසාය. මෙම මුදල් ලබා නොදුන්නොත් අධිකරණමය කි‍්‍රයාමාර්ග ගැනීමට ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලයේ බලධාරීන් දැනටමත් තීරණය කර ඇත.

මේ තරම් විශාල මුදලක් නොසළකා හැරීමටද ලංගමයට කළ නොහැකිය. එයට ප‍්‍රධාන හේතුව ලංගමය පාඩු ලබන ආයතනයක් වීමයි. ආයතනයේ ඩිපෝ 106 ක සේවකයන් 35,272කට වැටුප් ගෙවීම සඳහා දැනටත්  රජය රුපියල් මිලියන 16272ක මුදලක් වැය කරනු ලබයි.

දේශපාලන බලධාරින් බස් රථ ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවක එය ප‍්‍රතික්ෂේප කිරීමට ලංගම බලධාරීන්ට ශක්තියක් නැත. එයට හේතුව බලධාරීන්ගේ යැපීම රඳා පවතින්නේද බලයේ සිටින දේශපාලනඥයන්ට වන්දනාමාන කරන තරමටය.

කළුතර දිස්ති‍්‍රක්කයේ හිටපු නියෝජ්‍ය ඇමැතිවරයෙක් ලංගම හිටපු සභාපතිවරයකුට තරයේ දොස් පවරා ඇත්තේ හිටපු දේශපාලන ප‍්‍රධානියෙක් ඉදිරිපිටදීය. එයට හේතුව වී ඇත්තේ බස් රථ ලබා නොදීම බව කියැවේ.

ඒ පැමිණිලි කිරීම්වල ප‍්‍රතිඵලය වූයේ සභාපතිවරයා තනතුරෙන් ඉවත් කිරීමයි. මැයි දින රැුස්වීම් සඳහා ජනතාව කොළඹට ගෙන ඒමට රුපියල් 5000 බැගින්වූ මුදලක් ලංගමයට ගෙවා බස් රථ ලබාදීමට මහින්ද රාජපක්ෂ රජය වරක් තීරණය කර තිබිණි. එම තීරණයට අනුව මුදල් ගෙවා බස් රථ ලබාදී තිබිණි.

ඒ හැර දේශපාලන කටයුතු සියල්ලකටම පාහේ බස් රථ ලබාදී තිබුණේ බොහෝ අවස්ථාවල මුදල් අය කිරීමකින් තොරවය.

ඩිපෝව පිහිටි ප‍්‍රදේශයේ දේශපාලන බලධාරියාගේ නියමය මත සෑම ඩිපෝවකින්ම පාහේ බස් රථ ලබාදීම සිදුවූ බව වෘත්තීය සමිති සඳහන් කරති.

පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී ප‍්‍රථම රැුළියට ජනතාව සහභාගි කරවා ගැනීම සඳහා ලංගම බස් රථ 2000ක් යොදවා තිබූ බව වාර්තාවේ. මීට අමතරව හිටපු ජනාධිපතිවරයා සහභාගිවූ බොහොමයක් මහජන රැළිවලට මහජනතාව එක් රොක් කිරීමට ලංගම බස් රථ යොදා ගෙන තිබූ බව වාර්තාවේ.

ජනාධිපතිවරණ කාල සීමාවට අදාළ දින 36ක් සඳහා බස් රථ යොදා ගැනීම වෙනුවෙන් මිලියන 192 ක් වූ විශාල මුදලක් වැය කිරීම අති විශේෂ සිදුවීමක් බව ලංගම සේවකයෝ සඳහන් කරති.

වර්ෂ 1970 ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ රජයේ මැද භාගයේදී පමණ දේශපාලන කටයුතු සඳහා බස් රථ ලබාගැනීමේ අවස්ථාව සැලසී තිබුණත් එය ඉතා සුළු වශයෙන් බව සඳහන්වේ. පොකුරු බස් සමාගම් වැඩපිලිවෙළ කි‍්‍රයාත්මක වූ පසු ප‍්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයන්ගේ අවශ්‍යතා මත දේශපාලන කටයුතු සඳහා බස් රථ යොදා ගැනීම ශීඝ‍්‍රයෙන් සිදුවී තිබිණි. මෙවර ජනාධිපතිවරණය සඳහා බස් රථ යොදා ගැනීම වඩාත් තදබල ලෙස සිදුවී තිබිණි.

ලංගමයට අද යැපෙන්නට සිදුවී ඇත්තේ ආයතනය උපයා ගන්නා මුදලින් නොව රජය ලබාදෙන මුදලිනි. ලංගමය අද රජයට බරක් වන තත්ත්වයට පත්වී ඇත. රජයෙන් යැපුනත් ලංගමයේ බස් රථ අලූත්වැඩියාව, අමතර කොටස් මිලදී ගැනීම, ඩිපෝ අලූත්වැඩියාව ආදී ආයතනවල දියුණුව සඳහා වූ කටයුතු සිදුවන්නේ මන්දගාමීවය. එවැනි තත්ත්වයක් ඇතිවී තිබෙන්නේ මුදල් නොමැතිවීම මතය. ඊට අමතරව දේශපාලන කටයුතු සඳහාද බස් රථ යෙදවීමට සිදුවීම ආයතනයේ පිරිහීමට බරපතළම හේතුවී ඇති බව කිව යුතුය.

මීට පෙර දේශපාලන කටයුතු සඳහා ලබාදෙන ලද බස් රථ වෙනුවෙන් මුදල් අය කළාද? යන්න පිළිබඳව ලංගමයෙන් පැහැදිලි පිළිතුරක් ලබා ගැනීමට නොහැකිවිය. ඉතා මෑතදීම පැවැත්වූ මැතිවරණය ජනාධිපතිවරණයයි. එම මැතිවරණය සමයේ පමණක් බස් රථ ලබා ගැනීම වෙනුවෙන් මිලියන 192ක් වියදම ලෙස ගණන් බලා ඇත.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව සඳහන් කරන ආකාරයට ශ්‍රී ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලයේ 2013 වසරේ මෙහෙයුම් වියදම රුපියල් බිලියන 33.7ක් දක්වා සියයට 11.9කින් ඉහළ ගොස් ඇත. මෙහෙයුම් අලාභය රුපියල් බිලියන 3.5ක් වී ඇත.

මේ අලාභය ලාභයක් කර ගැනීමට ලංගමය අදටත් අපොහොසත්වී සිටී. ණයට බස් ලබා ගන්නා දේශපාලනඥයන් එම මුදල් නොපියවා පැහැර හැරීම එයට හේතුවී තිබේ. දේශපාලනඥයන් බොහෝ දෙනෙක් අදහස් කරනුයේ ලංගමය තම පක්ෂයේ පෞද්ගලික බූදලයක් ලෙසටය. ඒ නිසා රිසි පරිදි දේශපාලන කටයුතුවලට ලංගම බස් රථ ලබා ගනිති. ඒ පාඩුව ලංගමයටය.

ගෙවන්න වෙලා: ඒත් බස් රථ ඉල්ලූ අයවත්, ඒවා ගත් අයවත් අද නෑ

එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ මහ ලේකම් සුසිල් පේ‍්‍රමජයන්ත

ජනාධිපතිවරණ සමයේ ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලයේ බස් රථ යොදාගෙන තිබීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 142ක මුදලක් ගෙවන ලෙසට ලංකා ගමනා ගමන මණ්ඩලය මට ලිඛිතව දැනුම්දී තිබෙනවා.

මැතිවරණ කටයුතු සඳහා ලංගම බස් ලබා ගැනීම සඳහා මිලියන 50 ක අත්තිකාරම් මුදලක් ලබාදී ඇති බවත් ඉතිිරි මිලියන 142ක මුදල ගෙවන ලෙසටත් මට ලිඛිතව දැනුම්දීලා.

මේ බස් රථ ලබාගෙන තියෙන්නෙ කවුද කියල මා දන්නෙ නැහැ. මේ සඳහන් කරන මුදල නිවැරැුදිද කියලත් මා දන්නෙ නැහැ. ගණන් හිලව් නිවැරැුදිද කියලත් මා දන්නෙ නැහැ.

අත්තිකාරම් මුදල් ගෙවා ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ මූලස්ථානයෙන් ඉතිරි මුදල ගෙවා නැහැ. එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයෙ ලේකම් නිසා මට මේ ලිපිය යොමු කර තිබෙනවා. මේ බස් රථ ඉල්ලූ අයටත් ඒවා ලබාගත් අයවත් අද නැහැ.

ලංගමය විපතින් ගලවා ගන්න දෙපාර්තමේන්තුවක් කරන්න

සමස්ත ලංකා ප‍්‍රන්‍ාහන සේවා සංගමයේ ප‍්‍රධාන ලේකම් සේපාල ලියනගේ

ලංකා ගමනා ගමන මණ්ඩලය තනිකරම දේශපාලන පක්ෂ කාර්යාලයක්. රජයක් වෙනස්වන වාරයක් පාසා පත්වීම්, උසස්වීම්, මාරු කිරීම් අනිවාර්යයෙන් සිදුකෙරේ. ඊට අමතරව දේශපාලන අවශ්‍යතා සඳහා ලංගම බස් රථ යොදා ගැනීමත් නිසා ආයතනයට ආදායම් වැඩිකර ගැනීමට ඇති අවස්ථාවක් අහිමිවී ඇත. දේශපාලන රැස්වීම් සඳහා ජනතාව ගෙනයාමට ලංගම බස් රථ පාවිච්චිය 1977 සිටම සිදුවන්නකි. සෑම දෙයක්ම සිදුවන්නේ දේශපාලනය මූලික කර ගනිමිනි.

මේ තත්ත්වය වෙනස් කිරීම සඳහා ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය දෙපාර්තමේන්තුවක් බවට පත් කරන ලෙස සමස්ත ලංකා ප‍්‍රවාහන සේවක සංගමය ජනාධිපති මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේන මතාගෙන් ඉල්ලා සිටී.