• සංවර්ධන නොවූ ගම්මාන දියුණුකිරීමේ වුවමනාව
• දේශීය ආහාර අවශ්‍යතාවට ආනයන මත යැපීමේ අනතුර
• කුටුම්භවලින් සියයට 24 ක් අාහාර අනාරක්ෂිතතාවක

2025 අයවැයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ණය ගැතියන්ගේ සිරගෙයක් තුළ ජීවිතය ගැට ගසා ගැනීමේ වෙහෙසකර බවයි. 2025 අයවැය සඳහා වන විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතෙන් හෙළි කරන්නේ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල් වැඩසටහන මගින් පනවා ඇති මූල්‍ය පීඩනය සහ සීමා සහ ආර්ථිකය සංවර්ධන මාවතකට යොමු කිරීමේ අරගලයයි. එසේම “සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වය පවත්වා ගැනීම සහ ණය තිරසාරභාවය යථා තත්වයට පත් කිරීම ශ්‍රී ලංකාවේ සමෘද්ධිය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා යතුරයි” යන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සුන්දර වචනවල සීමා ද එහි තුන්වැනි සමාලෝචනයේදී හෙළිදරව් කරයි.

දෘඩාංග වැඩිදියුණු කිරීමට සහ ආර්ථිකයේ ව්‍යුහාත්මක බලය ශක්තිමත් කිරීමට, කර්මාන්ත නංවාලීම, සංවර්ධන යටිතල පහසුකම් යථා තත්වයට පත් කිරීම සහ කුසලතා සහ තාක්ෂණය ඉහළ නැංවීම සඳහා රජයට බලය පැවරීම වෙනුවට, ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල් වැඩසටහනේ සැලසුම් කිරීම සහ ක්‍රියාමාර්ග සංචාරක ව්‍යාපාරය වැනි අවම සහ අවදානමට ලක්විය හැකි අංශවලට සීමා කර ඇත. විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත සහ පසුව, අයි.එම්.එෆ්. වැඩසටහනේ හානිය පිළිබඳ පූර්ව අනතුරු ඇඟවීමේ සලකුණු වන්නේ 2025 අයවැය යි. කලින්ම ඉවත් වීම යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාවට හොඳම දේ වනු ඇති බවයි.

ණයගැතියන්ගේ බන්ධනාගාරය - මූල්‍ය පීඩනය

අයි.එම්.එෆ්. මාර්ගෝපදේශවලට අනුකූලව, ජාතික ජන බලවේගය රජය උත්සාහ කරන්නේ 2025 වසරේදී සියයට 2.3 ක ප්‍රාථමික ගිණුම් ශේෂයක් සපුරා ගැනීමටයි. 2024 දී සියයට 11  සීමාවේ සිට රජයේ ආදායම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 15.1 දක්වා වැඩි කිරීම ප්‍රාථමික අයවැය අතිරික්තය සපුරාලීම සඳහා වන එක් මුලපිරීමකි. කෙසේ වෙතත්, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල් ණය තිරසාර මාර්ගෝපදේශ මඟින් රජයේ ආදායමේ වැඩි දියුණු කිරීම් යොදා ගන්නේ සංවර්ධන ක්‍රියාකාරකම් සහ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සඳහා නොව ණය සේවා බැඳීම් සපුරාලීම සඳහා භාවිත කිරීමට බව සහතික කරයි. ඒ අනුව, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල රජයේ මූල්‍ය සැලසුම්කරණය මත පනවා ඇති ණය තිරසාරභාවය ඉලක්ක ණයහිමියන්ගේ තිරසාරභාවය පමණක් සහතික කරයි.

රජය විසින් වියදම් රුපියල් බිලියන 4,290 කට සීමා කර ඇත. පොලී අනුපාත ගෙවීම් රුපියල් බිලියන 3,000 ක් පමණ වනු ඇත. මහ බැංකු අධිපතිවරයාට අනුව, 2025 දී ශ්‍රී ලංකාවට ඩොලර් බිලියන 4 ත් 5 ත් අතර ණය ගෙවීමට සිදුවේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් වන්නේ සමාජ ආරක්ෂණය, රාජ්‍ය සේවා සහ නිෂ්පාදන ආර්ථිකයේ ආයෝජන සඳහා වන වියදම්වලට සාපේක්ෂව රජයේ ආදායමෙන් කොටසක් ලෙස ණය සේවාකරණය ඉක්මවා යාමයි. 2024 දී රටවල් 145 ක ණය සේවා බැඳීම් සංසන්දනය කරන ලද අධ්‍යයනයකින් ලොව ඉහළම ණය සේවා සහ ආදායම් අනුපාත ඇති රටවල් අනුව ශ්‍රී ලංකාව 2 වැනි ස්ථානයට පත්විය (Resolving the Worst Ever Global Debt Crisis: Time for a Nordic Initiative? 2024).  ශ්‍රී ලංකාවේ රජයේ ආදායමෙන් කොටසක් ලෙස මුළු ණය ගෙවීම සියයට 202 කි. මෙයද අලුත් දෙයක් නොවේ. නිකලස් සහ නිකලස් (2024) ට අනුව, 1990 සිට මුළු රජයේ වියදම්වලට අනුපාතයක් ලෙස පොලී ගෙවීම් ඉහළ ගොස් තිබේ. අයවැය හිඟය වැඩි කිරීමේදී ඉහළ පොලී ගෙවීම් සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇති බව ඔවුහු පෙන්වා දෙති.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විසින් පහසුකම් සපයන ලද රාමු යටතේ ණය ආපසු ගෙවන ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටවල්, අරමුදල් හිඟ වූ විට විවෘත වෙ​ෙළඳපොළට නැවත පැමිණේ. ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර වැනි අධික පොලී අනුපාත යටතේ විවෘත වෙෙළඳපොළ ණය ශ්‍රී ලංකාවට අලුත් දෙයක් නොවේ. ශ්‍රී ලංකාවේ ණය අර්බුදයේ හදවත වන්නේ ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කරය.

තිත්ත බෙහෙතක් නොවේ, එහෙත් ...

සුපුරුදු ප්‍රවණතා​ෙවන් බැහැරව, 2025 අයවැය තිත්ත බෙහෙතක් හෝ සාමාන්‍ය ජනතාවට පටි තද කිරීමක් නියම නොකරනු ඇත. අතීතයේ පැවති බොහෝ අයවැයවලට වෙනස්ව, සෞඛ්‍ය, අධ්‍යාපනය, කෘෂිකර්මාන්තය, ධීවර කර්මාන්තය, ග්‍රාමීය සංවර්ධනය සහ වැවිලි කර්මාන්තය සඳහා රජයේ වියදම් වැඩි වී තිබේ.

මුදල්, සැලසුම් සහ ආර්ථික සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයෙන් පසු දෙවැනි ඉහළම ප්‍රතිපාදනය ලැබී ඇත්තේ සෞඛ්‍ය හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශයටයි. 2024 අයවැය හා සසඳන විට, සෞඛ්‍ය සහ ජනමාධ්‍ය යන අංශ දෙකටම රුපියල් බිලියන 73 ක වැඩිවීමක් ලැබී තිබේ. වැඩිදියුණු කළ අරමුදල් මගින් මහජන සෞඛ්‍ය සේවාවල යටිතල පහසුකම් සහ ධාරිතා සංවර්ධනයට හේතු වන්නේ කෙසේද යන්න විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතෙහි හෙළි නොකළද, විශේෂයෙන් ඉන් වඩා හොඳ සේවා සැපයීම සඳහා එය සේවා වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා වූ දිශාවක් පෙන්නුම් කරයි.

අධ්‍යාපනය සඳහා වන වියදම් වැඩිවීම අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය, විභාග දෙපාර්තමේන්තු, තාක්ෂණික අධ්‍යාපන හා පුහුණු සහ විශ්ව විද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාවේ සංවර්ධන ක්‍රියාකාරකම් පිළිබිඹු වේ. අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව සඳහා අයවැය ප්‍රතිපාදන නොවෙනස්ව පවතින අතර, එය පුනරාවර්තන සහ ප්‍රාග්ධන වියදම් අතර ගැළපීමක් පෙන්නුම් කරයි.

ග්‍රාමීය සංවර්ධන, සමාජ ආරක්ෂණ සහ සමාජ සවිබල ගැන්වීමේ අමාත්‍යාංශය සඳහා රුපියල් බිලියන 30 ක වෙන් කිරීම ද සැලකිය යුතු ය. මීට පෙර කාන්තා හා ළමා කටයුතු සමඟ සම්බන්ධ කරන ලද විෂයයක් ජාතික ජන බලවේගය රජය යටතේ වෙනස් අමාත්‍යාංශ දෙකකට වෙන් කර ඇත. 1980 සහ 90 දශකවල රාජ්‍ය මෙවළම් දැඩි ලෙස සම්බන්ධ වූ ග්‍රාමීය සංවර්ධනය සහ සමාජ බලගැන්වීම පිළිබඳ ගැටළුව, පසු වසරවලදී ක්‍රමයෙන් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සහ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය සමාගම් වෙත පැවරිණි. එහි ප්‍රතිඵලය වී ඇත්තේ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය සමාගම් විසින් අධික ලෙස ධනය නිස්සාරණය කිරීම සහ අඩු ආදායම්ලාභී කාන්තාවන් අතර ණය පැතිරීම වැනි ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය අර්බුදයයි. ක්ෂුද්‍ර මූල්‍යකරණයෙන් බංකොලොත් වී සංවර්ධනය නොවූ ගම්මාන යථා තත්වයට පත් කිරීම සඳහා අමතර සහාය අවශ්‍ය වේ. ගම්මාන පුනර්ජීවනය සහ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය අර්බුදය විසඳීම සඳහා නව අමාත්‍යාංශය අත්‍යවශ්‍ය විය හැකිය.

කෘෂිකාර්මික නවීකරණය සඳහා පැරණි මාර්ගයමද?

අලුතින් ඒකාබද්ධ කරන ලද කෘෂිකර්ම, පශු සම්පත්, ඉඩම් සහ වාරිමාර්ග අමාත්‍යාංශය සිටින්නේ ඉහළම අරමුදල් වෙන් කිරීම අතින් 8 ස්ථානයේය. 2024 දී කෘෂිකර්ම, වාරිමාර්ග සහ ඉඩම් අමාත්‍යාංශ විවිධ අමාත්‍යාංශ ලෙස පැවති අතර, ඒවාට රුපියල් බිලියන 193 කට ආසන්න මුදලක් ලැබුණි. ඒ හා සමානව, 2025 දී ආසන්න වශයෙන් වැඩිවීම රුපියල් බිලියන 15.7 කි. රුපියල් බිලියන 100 කට වැඩි වැඩිවීමකට සාපේක්ෂව එය නොවැදගත් ලෙස පෙනුණද, වත්මන් ඒකාබද්ධ කිරීම මඟින් පිරිනමන වඩාත් සම්බන්ධීකරණය කරන ලද සහ විධිමත් පසුබිමක අරමුදල් වෙන් කිරීම අරමුදල් වඩාත් කාර්යක්ෂම හා ඵලදායී ලෙස භාවිත කිරීමට හේතු වනු ඇත. තනි දෙපාර්තමේන්තු වෙන් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව ප්‍රාග්ධන වියදම් ප්‍රතිපාදනවල වඩාත්ම කැපී පෙනෙන වැඩිවීමක් පෙනෙන්නට තිබේ. 

වැඩි කරන ලද අරමුදල්වල බලපෑම රඳාපවතින්නේ වැඩි කරන ලද අරමුදල් මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ ජනතාවට අවශ්‍ය ආහාර නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා කුඩා ගොවීන්ගේ හැකියාව යථා තත්වයට පත් කරන්නේ කෙසේද යන කාරණය මතය. මහ බැංකුවේ මාසික වෙෙළඳ ප්‍රකාශනයට අනුව, 2024 ජනවාරි සහ නොවැම්බර් අතර කාලය තුළ ශ්‍රී ලංකාව එළවළු ආනයනය සඳහා ඩොලර් මිලියන 397.4 ක් වියදම් කර ඇත. එම වසරේ ජනවාරි සහ පෙබරවාරි මාසවල දත්ත වලින් පෙනී යන්නේ එළවළු ආනයන වියදම් සඳහා ඩොලර් මිලියන 62.8 ක් වැය වූ බවයි. දේශීය ආහාර අවශ්‍යතා සඳහා ආනයන මත යැපීම හානිකර වන්නේ ඒ හරහා විදේශ විනිමය කාන්දු වීමක් සිදුවන නිසා පමණක් නොව, එය අවදානමට ලක්වීමේ මූලාශ්‍රයක් වන බැවිනි. කොවිඩ්-19 වසංගතය අතරතුර සැපයුම් දාම බිඳවැටීම, ආහාර සැපයුම කඩාකප්පල් කිරීම සහ යුක්රේන යුද්ධයේ පසුබිම තුළ ආහාර ධාන්‍යවල මිල උද්ධමනය අවධාරණය කරන්නේ දේශීය ආහාර අවශ්‍යතා සඳහා බාහිර වෙ​ෙළඳපොළ මත යැපීම අඩු කිරීමේ වැදගත්කමයි. අපනයන සඳහා කෘෂි ව්‍යාපාර පදනම් කරගත් ආහාර නිෂ්පාදනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම විදේශ විනිමය උත්පාදනය සම්බන්ධයෙන් ආකර්ෂණීය බවක් පෙනෙන්නට තිබුණද, ජනතාවට සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර සැපයීම සඳහා දේශීය වශයෙන් ආහාර ස්වෛරීභාවය සහතික කිරීම සෞඛ්‍ය, පෝෂණය සහ ජීවනෝපාය සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් වැඩි සංවර්ධන සම්බන්ධතාවක් ඇත.

ලෝක ආහාර වැඩසටහනේ 2023 ගෘහස්ථ ආහාර සුරක්ෂිතතා දළ විශ්ලේෂණයට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ කුටුම්භවලින් සියයට 24 ක් ආහාර සම්බන්ධයෙන් අනාරක්ෂිත ය. කාන්තා ගෘහ මූලික පවුල් සහ වතු අංශයේ ආහාර අනාරක්ෂිතභාවය බහුලව දක්නට ලැබේ. එම වාර්තාවට අනුව, ගෘහස්ථ මට්ටමේ ආහාර හිඟයට මුහුණ දීම සඳහා ජනතාව තම වගාව ආහාර කේන්ද්‍ර කරගත් කෘෂිකර්මාන්තයක් බවට පරිවර්තනය කරමින් සිටිති. එවැනි ප්‍රවණතා හඳුනාගෙන බිම් මට්ටමේ මුලපිරීම් සඳහා සහාය වීම රාජ්‍යයේ වගකීමකි.

ආරක්ෂාව අනාරක්ෂිත බවක් ඇති කර ඇත

ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදය හෝ යථා තත්වයට පත්වීමේ උත්සාහය ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ වැය ශීර්ෂයේ හෝ මහජන ආරක්ෂාව සඳහා වන වියදම්වල කප්පාදු කිරීමකට හේතුවක් වී නැත. මෙම වියදම් දෙකම 2024 දී අයවැය ප්‍රතිපාදන ඉක්මවා ගොස් ඇත. ආරක්ෂක වියදම රුපියල් බිලියන 19 කින් පුළුල් වී ඇති අතර, මහජන ආරක්ෂක සහ පාර්ලිමේන්තු කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ වියදම රුපියල් බිලියන 35 කින් වර්ධනය වී ඇත. ඉහළම ප්‍රතිපාදන ලැබී ඇත්තේ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවට ය. ආරක්ෂක අයවැයෙන්, විශාලතම කොටස ලැබී ඇත්තේ හමුදාවට ය. 2024 ට සාපේක්ෂව ශුද්ධ අයවැයේ කොටසක් ලෙස ආරක්ෂක අයවැයේ ප්‍රමුඛතාව අඩු වී ඇතත්, එය තවමත් රාජ්‍ය අංශයේ ස්ථූල ප්‍රදේශ නියෝජනය කරයි.

සිත්ගන්නා කරුණ නම්, කාර්යක්ෂමතාව ඉහළ නැංවීම සහ මහජන භාණ්ඩාගාරය මත බර අඩු කිරීම සඳහා වැටුප් අඩු කිරීම සහ සේවක සංඛ්‍යාව පහළ දැමීම සම්බන්ධයෙන් රාජ්‍ය අංශයේ ප්‍රතිසංස්කරණ වෙනුවෙන් පෙනී සිටින අය නාස්තිකාර වියදම්, වැටුප් බිල්පත් සහ ආරක්ෂක අංශය තුළ ඵලදායී නොවන ආයෝජන ගැන සාකච්ඡා කිරීමෙන් වැළකී සිටීමයි. සන්නද්ධ හමුදා ඉවත් කිරීම සහ අඩු කිරීම හෝ ආරක්ෂක අංශ ප්‍රතිසංස්කරණ ගැනද ඔවුන් නිර්දේශ ඉදිරිපත් කර නැත. පිම්බුණු ආරක්ෂක වියදම බරක් වන්නේ එය ආර්ථිකය ඉදිරියට ගෙන යා හැකි කර්මාන්ත, නිෂ්පාදන, කෘෂිකර්මාන්තය සහ ධීවර කටයුතු සඳහා අත්‍යවශ්‍ය ආයෝජන වලින් අරමුදල් හැරවීමක් කරන බැවිනි. එසේම, එය පොදු භාණ්ඩ සහ සමාජ ආරක්ෂාව සඳහා වන ප්‍රතිපාදන අඩු කරන අතර, වඩාත් පුළුල් මානව ආරක්ෂාවට සාධක සපයයි. මහජනතාව, විශේෂයෙන් වැඩ කරන ජනතාව, බදු වැඩි කිරීම, සමාජ ආරක්ෂණ ප්‍රතිපාදන සහ පොදු භාණ්ඩ කප්පාදු කිරීම වැනි ආර්ථික ස්ථාවරත්වයේ අසමානුපාතික බරක් දරා ඇත.

හමුදාවෙන් කෘෂිකර්මාන්තය, සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ විවේකය යන අංශවලට විවිධාංගීකරණය වීම අසමාන භූ දර්ශන නිර්මාණය කර ඇත. එය ගොවිතැන් හා සංචාරක කර්මාන්තයෙන් ජීවිකාව ගෙන යන කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරවල සහ ගොවීන්ගේ ජීවනෝපායට බලපා ඇත. ඒ හා සමානව, ස්ථාවර වැටුප් සහ රැකියා සුරක්ෂිතභාවයක් ඇති සන්නද්ධ හමුදා සාමාන්‍ය ජනතාවට අනාරක්ෂිත හැඟීමක් ඇති කර තිබේ. අරගලය අවට වර්ධනය සහ කම්කරුවන්, සිසුන් සහ රතුපස්වල සිද්ධියේදී මෙන් පීඩාවට පත් ජනතාවගේ අනෙකුත් විරෝධතා පෙන්වා දෙන්නේ සන්නද්ධ හමුදා යුක්තියට වඩා පවතින තත්වය ආරක්ෂා කිරීමට ප්‍රමුඛත්වය දෙන බවයි. අරමුදල් සඳහා අවම වශයෙන් සුදුසු ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා අයවැයක් ලෙස, ආරක්ෂක වියදම් ගැන මීට වඩා තාර්කිකව සිතා බැලිය යුතුව තිබුණි. 

යුද්ධය අවසන් වී ස්ථාවරත්වය යථා තත්වයට පත් කිරීමෙන් පසු, ආරක්ෂක අංශ ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳව සාකච්ඡා කර නොමැත. විශාල සන්නද්ධ හමුදා සමූහයක් පවත්වා ගැනීම පසුකාලීන ආණ්ඩු සඳහා, ඔවුන්ගේම ආරක්ෂාව සහ සුබසිද්ධිය සහතික කිරීම සඳහා දායක විය. ජනතාව එම ගමන් පථයෙන් බැහැර වීමට කැමැති බැවින්, අතිරික්ත හමුදා නිලධාරීන් ඉවත් කිරීම සහ ඔවුන් නැවත සිවිල් ජීවනෝපාය වෙත යොමු කිරීම පිළිබඳව සාකච්ඡා ආරම්භ කිරීමට කාලය එළැඹ ඇත.

බිඳෙන සුළු කොඳු නාරටියක්

මීට පෙරද පැහැදිලි කළ පරිදි, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් එල්ල වන මූල්‍ය පීඩනයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් බලපෑමට ලක්ව ඇත්තේ විද්‍යා හා තාක්ෂණ, කර්මාන්ත හා ව්‍යවසායකත්ව සංවර්ධනය සහ වෙ​ෙළඳාම, වාණිජ්‍යය, ආහාර සුරක්ෂිතතාව සහ සමුපකාර සංවර්ධනය යන අංශයි. සමස්තයක් වශයෙන්, මෙම අමාත්‍යාංශ තුනටම ලැබී ඇත්තේ රුපියල් බිලියන 20.9 ක් පමණි. කර්මාන්ත හා ව්‍යවසායකත්ව සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයේ අයවැය ප්‍රතිපාදන රුපියල් බිලියන 4.3 කින් වැඩි වී ඇති අතර, වෙෙළඳ, වාණිජ්‍යය, ආහාර සුරක්ෂිතතාව සහ සමුපකාර සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය සඳහා ප්‍රතිපාදන වැඩිවීම රුපියල් බිලියන 0.2 ක් පමණි. විද්‍යා හා තාක්ෂණ අමාත්‍යාංශයේ අයවැය ප්‍රතිපාදන රුපියල් බිලියන 0.4 කින් අඩු කර ඇත. ආර්ථික ප්‍රකෘතිය, වෙ​ෙළඳපොළ පාලනය යථා තත්වයට පත් කිරීම, ප්‍රවර්ධනය කරන ලද අගය එකතු කිරීම, නවෝත්පාදනය සහ මෙහෙයවන කාර්මිකකරණය සඳහා ශක්තිමත් පදනමක් දැමිය හැකිව තිබූ අමාත්‍යාංශ තුනකට ප්‍රමාණවත් තරම් අරමුදල් ලැබී නොමැත.

2025 විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත මඟින් ඇඟවෙන්නේ කර්මාන්තවලට වඩා සංචාරක හා සේවා මත රඳා පවතිමින් ආර්ථිකයේ ගමන් පථය අඩු වැඩි වශයෙන් සමාන වනු ඇති බවයි. කාලයෙන් කාලයට, ශ්‍රී ලංකාව විදේශ විනිමය සඳහා අඩු මට්ටමේ අපනයන, සංචාරක සහ ප්‍රේෂණ මත යැපීමේ අන්තරාය අත්විඳ ඇත. හුදෙක් එක් සංචාරක උපදේශනයකින් ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තය පහත දැමිය හැකිය. පාස්කු ප්‍රහාර සහ කොවිඞ්-19 වසංගතය ද ආර්ථිකයේ දුර්වල ව්‍යුහයන්ගෙන් පැන නගින අවදානම් පෙන්නුම් කළේය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විසින් අධීක්ෂණය කරන ණයගැතියන්ගේ සිරගෙය හරහා අනුවර්තනය හා ගැළපීම සඳහා පමණක් අවසර දෙයි. එය රැඩිකල් පරිවර්තනයක් සහ නිදහස නොවේ.

එබැවින් ජනතාව සිහින දකින ශක්තිමත් සහ සමෘද්ධිමත් ආර්ථිකයක් කරා යන ඉදිරි මාවත රඳා පවතින්නේ ශක්තිමත් ආර්ථික ව්‍යුහ සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සිරගෙයින් මිදීම මත ය.