සටහන - චමින්ද මුණසිංහ

ලෝකයේ සෑම තැනකම පාහේ ආරවුල්ය. මේවා නිකම්ම ඇතිවූ ඒවා නොවේ. මෙම ආරවුල් හොඳින් අධ්‍යයනය කළහොත් ඒවාට පදනම් වී ඇති සාධක හඳුනා ගන්නට පුළුවන. ශිෂ්ටාචාර අනුව මේ ආරවුල් නිර්මාණය වී ඇති ආකාරය බොහොම පැහැදිලිව පෙනෙන කරුණකි. බටහිර ශිෂ්ටාචාරයත් මැදපෙරදිග ශිෂ්ටාචාරයත් අතර සෑම දිනකම පාහේ ගැටුම්ය. මේ ශිෂ්ටාචාර දෙකේ ගැටුමට පදනම වී ඇත්තේ ආගමය. මිනිස් ශිෂ්ටාචාරයේ තිබෙන වැදගත්ම අංගයක් වන්නේ ද ආගම බව කිසි ලෙසකින්වත් අමතක නොකළ යුතුය.

එනිසා ආගමට විරුද්ධව කටයුතු කිරීමට කිසිවකුටත් නොහැක. ආසියානු කලාපයේදී හින්දු ආගමට එරෙහිව කටයුතු කළ හැකිද? නොහැක. ඒ වගේම බුද්ධාගමට විරුද්ධව කටයුතු කිරීමේ හැකියාවක් නැත. මේ සාධක ශිෂ්ටාචාරයත් සමඟ දැඩිව බැඳී ඇති සාධකය. වසර දස දහස් ගණනක් තිස්සේ ජනතාව සමඟ බද්ධ වී ඇති මෙකී කාරණා ජනතාවගෙන් ඉවත් කිරීමට කිසිදු හැකියාවක් නැත.

කටයුතු කළ යුත්තේ රටේ අවශ්‍යතාව ජනතාවගේ අවශ්‍යතාව නිවැරැදිව තේරුම් ගෙනය. ඇතැම් සිවිල් සංවිධාන මේ තත්ත්වය වටහාගෙන නැත. ඒ අය උත්සාහ කරන්නේ වෙනත් රටවල අවශ්‍යතාවලට ගැළපෙන පරිදි මේ රටේ කටයුතු හැඩගැස්වීමටය. බටහිර අවශ්‍යතා මෙරට සමාජයට ගෙන ඒමෙන් ලැබෙන ප්‍රතිඵලයක් නැත. අපට අයිති සංස්කෘතියක්, ඉතිහාසයක් තිබේ. මේවා අවශ්‍ය නොවන බවට තර්ක ගොඩනගන අය සිටිති. එසේ තර්ක ගොඩනගන බලවේගවලට අවශ්‍ය වී ඇත්තේ බටහිර වුවමනාව අපේ සමාජයේ පැළපදියම් කිරීමටය. මේ රටේ ජනතාව හැදියාවෙන් යුතුව ගොඩනැගී ඇත්තේ අපටම ආවේණික වූ සංස්කෘතියේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. එහෙත් බටහිර වුවමනාව වෙනුවෙන් මෙහෙයවෙන ඇතැම් සිවිල් සංවිධාන අපේ ආවේණිකත්වය යටපත් කර වෙනත් අවශ්‍යතා ඒ මත රෝපණය කිරීමට කැස කැවීම කනගාටුදායක තත්ත්වයකි. ඕනෑම ශිෂ්ටාචාරයකට අයිති කොටසක් තිබේ. එය අමතක නොකළ යුතු ප්‍රමුඛ සාධකයකි.

මතුපිටින් පෙන්නුම් නොකළද ලොව සෑම දෙයක්ම සිදුවන්නේ ශිෂ්ටාචාර අනුවය. ගැඹුරු යථාර්ථය එයයි. චීනය සහ බටහිර රටවල් අතර ගැටුමක් තිබෙන්නේ කුමන සාධක හේතුවෙන්ද? මෙය චීන ශිෂ්ටාචාරයේ සහ බටහිර ශිෂ්ටාචාරයේ වෙනසේ ගැටුමකි. ජපානය සහ ඔවුන් සමඟ ගැටුම් ඇතිකරගෙන තිබෙන රටක් දෙස බැලුවත් පෙන්නුම් කරන්නේ එම ශිෂ්ටාචාර දෙක අතර පවතින ගැටුමකි. බටහිර ශිෂ්ටාචාරයේ පවත්නා ක්‍රමවේද, ගතිගුණ, ආයතන පද්ධති, පාලන ක්‍රම අපේ රටවලට කාවැද්දීමේ හැකියාවක් නැත. එහෙත් ඇතැම්හු එවන් නිරර්ථක උත්සාහයක නිරතව සිටිති. නොගැළපෙන සාධක එක් කිරීමේ කිසිදු හැකියාවක් නැත. එවන් සාධක එක් කිරීම හරහා සිදුවන්නේ වෙනත් ආකාරයක පුපුරා යාමකි. විනාශයකි.

අපේ ශිෂ්ටාචාරයට ආවේණික වූ ආගම් තිබේ. ගති පැවතුම් ඊට අනුගතව සකස් වී ඇත. චාරිත්‍රවාරිත්‍ර ද එසේමය. අපේ රජවරුන් ගෙන ගිය පාලන ක්‍රම තිබේ. මේ සියල්ල ගොඩනැගී ඇත්තේ දේශීය ඌරුවටය. මිනිස් ජීවිත ගොඩනැගී තිබෙන්නේ මෙම පදනම මතය. වෙනත් ශිෂ්ටාචාරවලින් දේශීය ඌරුව යටපත් කිරීමට නොහැකිය. ලෝකයේ වෙනත් රටවල් ශිෂ්ටාචාර අතර දශක ගණනාවක් තිස්සේ පවත්නා ගැටුම්වලින් එම සාධකය තවදුරටත් තහවුරු කරගන්නට පුළුවන. යම් ශිෂ්ටාචාරයක් වෙනස් කිරීමට තවත් ශිෂ්ටාචාරයකට හැකිවූවා නම් ගැටුම් ඇතිවීමට ඉඩක් නැත. එනිසා අපේ සමාජයට, ශිෂ්ටාචාරයට බලෙන් යම් යම් සාධක පැටවීමට උත්සාහ ගන්නා අය මේ කාරණය තේරුම් ගත යුතුය.

අවධානය යොමුකළ යුත්තේ ජනතාවගේ අවශ්‍යතා සම්බන්ධයෙනි. වෙනත් ක්‍රමවේදයක අවශ්‍යතා අවධානයට ගැනීමෙන් මෙරට ප්‍රශ්න විසඳිය නොහැක. එහෙත් කාලයක් පුරා කටයුතු කර ඇත්තේ එකී රාමුවේ නොවේ. ඉන්පිටතය. යම් යම් තැන්වලදී ඉදිරිගාමී ස්වභාවයක් පෙන්නුම් කළද සමස්තය එය නොවන වග ප්‍රත්‍යක්ෂ කරුණකි. මෙරට මිනිස් අවශ්‍යතා ගොඩනැගී ඇත්තේ මේ සමාජ පරිසරයේ පවත්නා සාධක අනුවය. එකී අවශ්‍යතා සපුරාලන ක්‍රමවේදයකට යනවා විනා ඉන් ඔබ්බට ගිය නොගැළපෙන මාර්ගවලට අවතීර්ණ වීම පවත්නා අර්බුද වර්ධනය කිරීමට හේතුවකි. ආත්මාර්ථය වඩවන පිරිස් මේ යථාර්ථය අවබෝධ කර නොගැනීම බරපතළ ප්‍රශ්නයකි.

කොසෝවෝ වේවා, ඉරාකයේ වේවා පවතින යුද්ධවල මූල බීජය කුමක්ද? මේවා අභ්‍යන්තරයේ ඇත්තේ ශිෂ්ටාචාර ප්‍රශ්නයකි. ශිෂ්ටාචාරයක් කුමටදැයි යම් කෙනකු ප්‍රශ්න කරන්නට පුළුවන. මේවා හනමිටි අදහස් යැයි සිතන අය සිටිය හැකිය. සමාජයේ නවීකරණය සමඟ එවන් තර්ක, අදහස් මතුවීම සාමාන්‍ය තත්ත්වයකි. මත ගැටුම් මේ කාරණා සම්බන්ධව සමාජයේ පවතින බවද පැහැදිලිය. මතුපිට පමණක් දැකීම මෙයට හේතුවය. කොතරම් වාද විවාද, මත ගැටුම්, නවීකරණය ඔස්සේ ඉදිරියට ගමන් කළද අවසානයේ නැවතත් එන්නේ අපේ ශිෂ්ටාචාරයටමය. යථාර්ථය එයයි.

මූලික වශයෙන් බැලිය යුත්තේ අපට ආවේණික සාධක සමඟ රටට, ජනතාවට ලබාදිය හැකි දේ කුමක්ද කියාය. දේශපාලන ධාරාව මෙහිදී ප්‍රමුඛ සාධකයකි. හොඳ දේශපාලනඥයෝ අපට සිටියහ. හොඳ ගතිගුණවලින් පරිපූර්ණව ඔවුහු රටට, ජනතාවට සේවය කළහ. එහෙත් විවිධ හේතුවල බලපෑමෙන් ඒ සියල්ල විනාශ වී ගොසිනි. සදාචාරවත් නොවන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී ඇත්තේ මෙහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. ඇතැම්හු බටහිර ඉත්තෝය. ඔවුන් හරහා මෙරට දේශපාලන දේහයට ගලනය වන්නේ අපේ ශිෂ්ටාචාරයට ඔබින දේ නොවේ. මේ තත්ත්වය වෙනස් කරගත යුතුය. සදාචාරවත්, ශිෂ්ටාචාරවත් දේශපාලනඥයන් බිහිකර ගැනීමේ වුවමනාවද අද ප්‍රධාන වශයෙන් මතුව තිබෙන කරුණකි. නැතිනම් සිදුවන්නේ සෑම දිනකම නොයෙක් ආරවුල්වල පැටලෙමින් සිටීමය. එයින් ජනතාවට හෝ රටට අත්වන සෙතක් නැත.

පසුගිය කාලයේ පක්ෂ දෙකක් එක්වූවේය. එසේ එක්වූයේ හුදු අරමුණු වෙනුවෙන් විනා පොදු පරමාර්ථ වෙනුවෙන් නොවේ. යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ගොඩනැගීමේ අරමුණක් එතැන නොතිබුණි. ගැටුම් නිර්මාණය වූයේ එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. දේශපාලන උප සංස්කෘති අතර ගැටුමක් වශයෙන්ද මෙය දකින්නට පුළුවන. එනිසා වෙනත් බලවේගවලට යටනොවී ජනතාවගේ අවශ්‍යතාව සැබෑ ලෙස තේරුම්ගෙන කටයුතු කිරීමට අවධානය යොමුකළ යුතුය.