තිස්සමහාරාම අමිල සම්පත් ශ්‍රී

දේශගුණික සුහුරු ව්‍යාපෘතිය යටතේ වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කරන බව පවසමින් යාල ජාතික උද්‍යානයට යාබදව වන සංරක්ෂණ ප්‍රේරක කලාපයේ මහ වන සංහාරයක් සිදුවන බව ගොවීහු කියති.

පළු,  වීර,  මයිල ආදී ඉපැරණි  ගහකොළ පෙරළා දමමින් අඩි තිහක් පමණ පළලට මාර්ගයක් ද ඉදිකර ඇතැයි ගොවීහු පවසති.

අක්කර තුන හතර මායිම් කර බැකෝ යන්ත්‍ර ද යොදා ගනිමින් මෙම පාරවල් සාදා ඉඩම් මායිම් කර ඇති ආකාරය එහි  ගිය අපට ද දැකගත හැකි විය.

වන සතුන්ගේ නිජ භූමියක් වන යාල වන සංරක්ෂණ ප්‍රේරක කලාපයේ කුඩා වැවක් වන කරපුඩංගෙ වැව ඇතුළු කුඩා වැව්  කිහිපයක ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු ආරම්භ කර තිබූ අතර එහි ඉදිකිරීම් කටයුතු සිදු කරන බැකෝ යන්ත්‍ර යොදා ගනිමින් ඒ ආශ්‍රිතව මහා වන සංහාරයක් සිදු කර ඇති බව එහි ගිය අපට දැක ගැනීමට හැකි විය.

ඊට අමතරව වැවෙන් හාරා ඉවත් කළ පස් වැවට ජලය ගලා  බසින ආරවල් හරස් කරමින් එක් එක්කෙනා මායිම් සලකුණු කර ගත් ඉඩම්වල ගොඩ ගසා ගෙන ඇති ආකාරයක් ද දැක ගැනීමට හැකි විය.

වැවේ ඉදිකිරීම් කටයුතුවල නිරත කොන්ත්‍රාත් සමාගමේ උසස් නිලධාරීයකුගෙන් මේ සම්බන්ධයෙන් කළ විමසීමක දී ඔහු මෙසේ කීය. වන සංරක්ෂණ නිලධාරීන්ගේ අවසරය මත මෙම ව්‍යාපෘති සිදුකරන බවත් වනාන්තර හෙළි පෙහෙළි කිරීමට අවසර ලබා දී ඇති බවත්ය.

ලු‍ණුගම්වෙහෙර වනසංරක්ෂණ බීට්ටු වන නිලධාරිවරයාගෙන් කරුණු දැන ගැනීමට ඔහු  දුරකතනයෙන් සම්බන්ධ කර ගැනීමට කිහිප විටක් උත්සාහ කළ ද එය අසාර්ථක විය.

හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික් වන සංරක්ෂණ  දිසා වන නිලධාරී ඩබ්ලිව්.ටී.එස්. සමරසිංහ මහතාගෙන් මේ සම්බන්ධයෙන් කළ විමසීමක දී ඔහු සඳහන් කළේ වැව හාරන සීමාවේවත් ඉපැරණි ගහකොළ කිසිවක් ඉවත් කිරීමට අවසර නැති බවය. අලි ඇතුන් බොහොමයක් මෙම ලඳු කැළෑ ආශ්‍රිතව ජීවත් වන අතර වන සංරක්ෂණ ප්‍රේරක කලාපය තුළ වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කර පුළුල් කිරීමෙන් රන්මිණිතැන්න යෝධකණ්ඩිය ආදී ප්‍රදේශවල අලි මිනිස් ගැටුම තව තවත් වැඩිවන ද බව ඔහු කීවේය.  තමා  මෙම ක්‍රියාවට මුල සිටම දැඩි ලෙස විරුද්ධ බවද සඳහන් කළේය.

වන සතුන්ට ජලය ලබා ගැනීමට ස්වාභාවිකව පිහිටා ඇති මෙවැනි කුඩා වැව් වරින් වර පිළිසකර කිරීමෙන් ස්ථිර ගොවි බිම් නිර්මාණය වන අතර මේ හේතුවෙන්  අලි ගම් වැදීම පාලනය කර ගත නොහැකි බව ද සමරසිංහ මහතා කීය.

මේ පිළිබඳව ප්‍රදේශයේ පාරම්පරික ගොවි මහතුක වන කේ.ජී. නිමල් මහතාගෙන් කළ විමසීමකදී ඔහු මෙසේ සඳහන් කළේය.

කපුඩංගෙ  වැවෙන් පෝෂණය වන්නේ කුඹුරු අක්කර හතක් පමණ. ඒ අක්කර  හතට  දැනටත් ජලය ප්‍රමාණවත් එසේ තිබියදී  රුපියල් කෝටි හතහමාරක් වියදම් කර වැව හාරනවා.  ලෝක බැංකුවෙන් ලබා දෙන ණය මෙලෙස අවභාවිත කර හිතවතුන්ට ගලා යෑමට ඉඩ හැරීම සමස්ත ජාතියටම කරන විනාශයක්.

ගොවි මහතකුවන එන්.පී. ජයසිරි මහතා මෙසේ සඳහන් කළේය.

මෙම වැව ඉදිකිරීම සඳහා කිහිප දෙනකු එකතු කර කුඩා ගොවි සංවිධාන හදාගෙන අදාළ ආයතනවලින් අනුමැතිය  ලබාගන්නවා.

වැව් ඉදි කරන අතරතුර වැව ආසන්නයේ ඇති වනාන්තර හෙළි පෙහෙළි කර විකිණීමේ ජාවාරමක් ද ක්‍රියාත්මක වනවා. ඊට හොඳම උදාහරණයක් ලෙස මේ වන විට ඉදිකිරීම් කටයුතු අවසන් කර ඇති වන සංරක්ෂණ කලාපයේ ඇති වැව් අවට ඇති ඉඩම් සියල්ල සල්ලි තියෙන අය මෙන්ම දුර බැහැර ප්‍රදේශවල අය අල්ලා ගෙන තිබෙනවා.

ගොවි මහතකුවන බී.එම්. මදුශාන් මහතා මෙලෙස අදහස් පළ කළේ ය.

හේනක් පිටියක් කරගන්නවත් ගහක අත්තක් කපන්න දෙන්නෙ නෑ. අල්ලන් ගිහිල්ලා නඩු දානවා. ඒත් වන සංරක්ෂණ නිලධාරීන් මේ වන සංහාරය සිදු වන බව දැන දැන නීතිය ක්‍රියාත්මක නොකිරීම කනගාටුවට කරුණක්

ලු‍ණුගම්වෙහෙර ඒකාබද්ධ ගොවි සංවිධානයේ සභාපති එස්. ජාලියගොඩ මහතාගෙන් කළ විමසීමකදී ඔහු මෙසේ සඳහන් කළේය.

මේ මහා වන විනාසය නවතා ලෝක බැංකුවෙන් ලබා දෙන ණය ඵලදායි ව්‍යාපෘති සඳහා යෙදවිය යුතුයි. හෙක්ටෙයාර අනු  හතරක් තියෙන පන්නෙගමුව වැව අවුරුදු විස්සකින් ප්‍රතිසංස්කරණය කරලා නෑ. ඒ වැව් ගොඩවෙලා කැලේ වැවිලා. කැලේ තියෙන වැවක කුඹුරු අක්කරේකට කෝටියකට වැඩි මුදලක් වියදම් කිරීම ජාතික අපරාධයක්. කෘෂිකර්මාන්තයේ නංවන්න ලෝක බැංකුවෙන් ලබා දෙන ණය ප්‍රධාන වැව්වල ජල ධාරිතාව වැඩි කරන්න යොදවනවා නම් ඉතා ඵලදායක වෙනවා යැයි ඔහු කීවේය.

මේ පිළිබඳව තිස්සමහාරාම වැඩබලන ප්‍රාදේශීය ලේකම්, හම්බන්තොට  ඉඩම් කොමසාරිස් චන්දන රත්නායක මහතාගෙන් කළ විමසීමකදී ඔහු සඳහන් කළේ කැට්කේට් ක්‍රමය යටතේ වැව් කිහිපයක් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම ආරම්භ කර ඇති බවය. ගහකොළවලට සහ වන සතුන්ට හිරිහැර නොවන පරිදි එම කටයුතු සිදු කිරීමට උපදෙස් දී  ඇති කී හෙතෙම ඉඩම් ඇල්ලීමට කිසිදු පුද්ගලයකුට අවසර නොමැති බව සඳහන් කළේය.

ඒ පිළිබඳව වහාම සොයා බැලීමට කටයුතු කරන බව ද ඔහු කීවේය.

මේ අතර ලෝක බැංකු ණය ආධාර යටතේ මෙම ව්‍යාපෘති ක්‍රියාවට නැංවෙන බව ද බලධාරීහු පවසති.