(චාපා මධුභාෂිණී)

මින්නේරිය සහ කවුඩුල්ල ජලාශයන් අවට තෘණ බිම් ජලයෙන් යටවීමත් සමග වල් අලින්ට අවශ්‍ය පරිදි ආහාර නොමැති වීම හේතුවෙන් අලි විශාල සංඛ්‍යාවක් වෙනත් ප්‍රදේශයන්ට සංක්‍රමණය වන බව ඒම උද්‍යාන ආරංචිමාර්ග කියයි.

වල් අලි 400 පමණ ඒකම ස්ථානයක සිට නැරඹිය හැකි ලෝකයේ සුවිශේෂි ස්ථානයක් වන මින්නේරිය ජාතික වනෝද්‍යානයේ මේ දිනයන්හිදි අලි 25 වත් නොමැති බව මින්නේරිය ජාතික වනෝද්‍යානය කියයි.

මින්නේරිය සහ කවුඩුල්ල යන ජාතික වනෝද්‍යානයන්හි සිටින වල් අලින්ට ප්‍රමාණවත් පරිදි තෘණ පිටි නොමැති වීම හේතුවෙන් අලි විශාල සංඛ්‍යාවක් දිඹුලාගල සහ වැලිකන්ද යන ප්‍රදේශයන්ට ආහාර සොයා සංක්‍රමණය වන බව මින්නේරිය ජාතික වනෝද්‍යාන භාරකරු භාතිය මඩුගල්ල මහතා කියයි.

මෙම තත්ත්වය හේතුවෙන් දිඹුලාගල සහ වැලිකන්ද යන ප්‍රදේශයන්ට කඩාවදින මෙම වල් අලි රංචු ගොවි බිම් විශාල වශයෙන් විනාශ කරන බවත් තවද මේ හේතුවෙන් ඒම ප්‍රදේශයන්හි අලි මිනිස් ගැටුම්ද සීග්‍ර ලෙස ඉහළ ගොස් ඇතැයි සංඛ්‍යා ලේඛන වාර්ථා ඉදිරිපත් වන බව ඒ මහතා පැවසීය.

මොරගහකන්ද ජලාශය ඉදි කිරීමත් සමග 2018 වර්ශයේ සිට මේ දක්වා කන්තලේ සහ කවුඩුල්ල යන ජලාශයන්ට ජලය බෙදා හැරීම සදහා මින්නේරිය ජලාශය ජලය ගබඩාවක් ලෙස විටින් විට ජලය ඒක් රැස් කරන බවත් හේතුවෙන් වල් අලින්ගේ චර්ය රටාවන්ට මෙය බලපෑමක් වී ඇති බවද මඩුගල්ල මහතා කීය.

තෘණ බිම් ජලයෙන් යටවීමත් පටු ලෙස ඉතිරිවූ බව කියන පිටියේ වැවී ඇති අගඩ සහ කයිල නමැති ආක්‍රමණික ශාඛ විශාල වශයෙන් වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්ථමේන්තුවේ නිළධාරීන්ගේ මැදිහත් වීමෙන් මේ දිනවල ඉවත් කිරීමට කටයුතු කරන බව උද්‍යාන ආරංචි මාර්ග කියයි.

පසුගිය 2020 වසරේ අගඩ ශාකය ව්‍යාප්තව තිබූ හෙක්ටයාර 260 පමණ භූමි ප්‍රමාණයක් යන්ත්‍ර සූත්‍ර මගින් ඉවත් කිරීමට වනජීවී නිළදාරීන් කටයුතු කර ඇත.

අගොස්තු, සැප්තැම්බර් යන මාසයන්හිදී වල් අලි 400 පමණ ඒකවර නැරඹිය හැකි වුවත් පසුගිය ජූලි මාසයේ දැක ගැනීමට හැකිව ඇත්තේ අලි 130 පමණි. තවද මේ වනවිට වල් අලි 35 දක්වා අඩුව ඇත්තේ ඔවුන්ට ප්‍රමාණවත් පරිදි වනෝද්‍යානයන්හි ආහාර හිග වීම බව මඩුගල්ල මහතා කියයි.

දෙස් විදෙස් සංචාරකයින් විශාල වශයෙන් පැමිණෙන කාලයන්හිදී මින්නේරිය ජාතික වනෝද්‍යානයේ දෛනික ආදායම මිලියන 3.5 ඉක්මවන බවත් කොරෝනා වසංගතය හමුවේ විදෙස් සංචාරකයින්ගේ දිවයිනට පැමිණිම අඩු වී ඇති වුවත් නැවත සංචාරකයන් පැමිණීමට තරම් පසුබිමක් ඇති වුවහොත් සංචාරකයින්ට නැරඹීමට තරම් ප්‍රමාණවත් අලි ඇතුන් ජාතික වනෝද්‍යානයන් තුළ නොමැති බව ද මෙය ඉදිරියේදී ජාතික භාණ්ඩාගාරයට සෘජුව බලපාන බවද ඒ මහතා කීය.

මෙහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වූ මින්නේරිය ජාතික වනෝද්‍යාන භාරකරු භාතිය මඩුගල්ල මහතා කියා සිටියේ මෙවැන්නකි.

ගොවි ජනතාවගේ වගා කටයුතුවලට බාදා වන අයුරින් ජලය මුදාහරින්න කියලා මම කියන්නේ නෑ. ඒ අයට අවශ්‍ය පරිදි ජලාශයන්හි ජලය ගබඩා කොට වන සතුන්ටද ඔවුන්ගේ චර්යය රටාවන්ට බාදා නොවන පරිදි ප්‍රමාණවත් ජල ධාරිතාවක් පවත්වාගෙන යාමට සිරසාර විසදුමක් කරා යායුතුයි.

පසුව අප මේ පිළිබදව විමසීමට කවුඩුල්ල ප්‍රධාන වාරි ඉන්ජිනේරු පුනර්ජි දඹොරගම සහ මින්නේරිය ප්‍රධාන වාරි ඉන්ජිනේරු අංජන අබේසිංහ යන මහත්වරුන් සම්බන්ධ කර ගත් අවස්ථාවේ ඔවුන් කියා සිටියේ මෙම ජලාශයන්හි ජලය අංක ඒකටම ගොවි ජනතාවට ලැබිය යුතු බවයි. වන සතුන්ට ඔවන්ගේ ආහාර සපුරා ගැනීමට තෘණ පිටි අවශ්‍ය වුවත් ඉදිරියේදී වර්ෂාව අපේක්ෂා කර සිටියද ප්‍රමාණවත් තරම් වැසි නොලැබුනහොත් ගොවිතැනට බාදා බැමිණෙන බවද ඒම මහත්වරු අප වෙත කීය.