‘කළුවර වැටෙන්න කලින් ආපසු එන්න ඕනි. පියා දියණියට අවසර දුන්නේ රවා බලමිනි. ඔහුගේ අවසරය ලැබෙන අන්දම මෙය බව ඬේ ඬේ දැන සිටියාය.
ඬේ ඬේ කඩිනමින් ඇඳුම් මාරු කළ ද ඇයට මිනර්වා තරමට වේගවත් වීමට නොහැකි විය. ‘විගහට එන්න’ මිනර්වා පැවසුවාය. ‘තාත්තාගෙ හිත වෙනස් වෙන්න කලින් දුවල යමු’ තරුණයින් දෙදෙනා බලා සිටි මෝටර් රථය වෙත ගමන් කරන විට තම ඇඳුමේ බොත්තම් නිසි තැන නිසි පරිදි පියවී තිබිණිදැයි ඬේ ඬේට විශ්වාසයක් නොවීය.
ආගත්තුකයාගේ දෑස තමා වෙත යොමුව තිබූ බව ඬේ ඬේට දැනුණි. මල් ඇඳුමට හා සුදුපාට අඩි උස පටි සෙරෙප්පු දෙකට තව පෙනුම කැපී පෙනෙන බව ඈ හොඳින් දැන සිටියාය.
ලියෝ සිනාසුණේ හාස්යයෙනි. ඔබ මේ විදියටද වොලිබෝල් ක්රීඩාවට යන්නේ? එවිට ඬේ ඬේට මෝඩ බවක් දැනුණි. සැබෑවටම ඈ කිසිවිට ක්රීඩා නොකළාය. කලිසම් හැඳ ටෙනිස් සපත්තු පලඳින මිනර්වා හැරුණු විට සෙසු ගැහැනු ළමෝ සඳැල්ලට වී අසුන් ගෙන පිරිමි ළමයින් වෙනුවෙන් ජය ඝෝෂා කළහ.
‘මම සෙල්ලම් කරන්නෙ නැහැ’ යි ඇයට කියැවුණේ සිතුවාට වඩා බයාදු ලෙසය. ‘මම බලා ඉන්නවා විතරයි’.
ඬේ ඬේට ඇගේ වදන්වල සත්යභාවය විසින්ම පහරදෙනු ලැබුවේ ඈ පිටුපසට වී බලා සිටියදී තමා ළඟ අසුන් ගන්නා ඕනෑම කෙනෙකු සඳහා තරුණයා පසු දොර විවර කළ විට මිනර්වා ඔහු අසලට රිංගා ගත් බැවිනි.
ගම් දෙක තුනක තරුණ පිරිස ව්යාඝ්රයින් (ඔසටැරි) හා වෘකයින් ලෙස බෙදී ක්රීඩා කළහ. ලියෝ ඔවුනගේ ගම වූ ඔජෝ ඩි අගුවා හි අයෙකු නොවුණද ඔහුට දුර්වල පිල සඳහා ක්රීඩා කිරීමට ඉඩ දීමට ව්යාඝ්ර පිල එකඟ වුණි. උපැස් පැලදි සුදුමැලි පාට තරුණයා දුටු හැටියේ ඔහුගෙන් එපමණ තරගයක් නොලැබෙනු ඇතැයි ව්යාඝ්ර පිල සිතූ බව ඬේ ඬේට අවබෝධ වුණි. නමුත් ලියෝ මොරාලෙස් කැපී පෙනෙන තරගකරුවකු විය. සැන්ෆ්රැන්සිස්කෝ වෘකයින් ඔජෝ ඩි අගුවා හි ව්යාඝ්රයන්ට පහර එල්ල කරන්නට විය.
‘අපිට ඉක්මන් කරන්න වෙනවා’. ජැමිටෝ කීය. පොලිසියෙනුයි, හැම දෙයින්මයි බේරෙන්න නම් වර්ජිලෝ මොරාලෙස් ක්රීඩා කිරීමට පැමිණි පළමු රැයේදීම ඔහු කවුදැයි ජැමිටෝ හා ඔහුගේ සහචරයන් හඳුනා ගත්හ. ඔවුන් තමා අතරට පැමිණීම අගය කිරීම මෙන්ම ඒ ගැන බියවීම ද අතර ඔවුහු අතරමං වූහ.
ඬේ ඬේ ක්රීඩාවට බඳවා ගැනීමට ජැමිටෝට උවමනා විය. ‘ගැහැනු ළමයින්ට එරෙහිව පිරිමි ළමයි එහෙම හොඳ නැද්ද?’ ඔහු කෑ ගැසුවේ අලුත් බීර බෝතලයක් අතට ගනිමින්ය. ගැහැනු ළමයි පැකිළෙමින් වුව උනන්දු සහගත වූහ. නමුත් ඇඳුම් පැලඳුම් ගැන හා උස් අඩි පාවහන්වලට කකුල් ඇමැට්ටි වීම් ගැන කසු කුසු ඇති වුණි.
‘එහෙම නම් සෙරෙප්පු ගලවා දාලා ඉන්න’. ජැමිටෝ පැවසුවේ ඬේ ඬේගේ හැඩැති දෙපා දෙස නෙත් යොමු කරමිනි. ‘ඔයාලා කැමති විදියට, කැමති දෙයක්....’
‘ඔයා!’යි ඬේ ඬේ ඔහුගේ බැල්මට තරවටු කළාය. තමා සිය පියකරු දෙපා ගැන අභිමානයට පත් වූ බව ඇයට සැඟවිය නොහැකි දෙයකි.
විගසින් සාලු පුටු මතට වැටී අඩි උස පාවහන් ජෝඩු හය හතක් පඩිපෙළ පාමුලට එක්විය. ඇඳුම්වල අත් උඩට නවා පෝනිටේල් තද කර සතුටින් කිකිණි සිනහ හඬවමින් ඇමේසන්ලා ලෙසින් තමන් හඳුන්වා ගත් කාන්තා කණ්ඩායම සැඳෑවේ ලිස්සන සුලු තණ බිම මතට පා තැබූහ. තරුණයින් සිවුරුහන් කරමින් හා ජයඝෝෂා කරමින් වොලිබෝල් ක්රීඩාවට සැරසුණහ. රැහැයියන්ගේ ගී හඬ ඇරඹී තිබූ අතර වවුලන් එහා මෙහා සැරිසැරුවේ තරුණ කල්ලියේ උද්යෝගය නරඹන අයුරිනි. විගසින් වොලිබෝලය නොපෙනෙන තරමට කළුවර වැටෙනු ඇත.
ඔවුන් තෝරා ගත් තැන්වල සිට ගන්නා විට තම සොයුරිය එහි නොමැති බව ඬේ ඬේ දුටුවාය. ඔවුනට උවමනා වූ වෙලාවේ ඔවුන් අතර සිටි දක්ෂතම ක්රීඩිකාව ඔවුන් මගහැරියාද? ඈ සැඳැල්ල වෙත නෙත් යොමු කළද එහි හිස් පුටු පමණක් තිබිණ. ඬේ ඬේට සොයුරිය සොයා යාමට හැකියාවක් නොවූයේ ජැමිටෝ ඈ ගැන අවධානයෙන් සිටි බැවිනි. ඈත අඳුරු කෙළවරේ ඔහු වොලිබෝලයට පහරදීමට සූදානම්ව සිටියේය. පහරේ හඬ අසා අනතුරුව මිතුරියන්ගේ කෑ ගැසීමෙන් තැතිගත් ඈ හිස ඔසවා බලන විට ඇගේ එසැවුණ දෑත් වෙත දිලිසෙන සඳක් පාත්වනු ඇයට පෙනිණ.
ජූලියා අල්වාරෙස් :න්මකස් ්කර්රු‘* නම් ස්පාක්ද්ක්ද ජාතික ලේඛිකාව විසින් රචනා කරන ලද ෂබ එයැ එසපැ දf ඉමඑඑැරසෙැි කෘතියේ අනුවාදයකි. 1930 සිට පුරා වසර තිහක් ඩොමිනිකානු ජනරජය පාලනය කරන ලද රෆායෙල් ටෘජිලෝ නම් ඒකාධිපති හමුදා පාලකයාගේ කාලය පසුබිම් කොට මෙම කෘතිය ලියැවී තිබේ.
මෙම කෲර පාලකයාගේ සමයේ එරට ප්රජාතන්ත්රවාදය බිංදුවටම ඇද වැටී තිබූ අතර එවකට එහි සිදුවූ මරණ රාශියකටම ඔහු වගකිව යුතු බව කියැවේ. එකම ස්ථානයේ සිදුවූ දස දහසක (10,000) ජන සංහාරයක්ද මෙයට අයත්ය. එරටින් පලාගොස් දිවි ගලවාගත් මිරැබල් සොයුරියන් ඇසුරින් ෂබ එසපැ දf ඊමඑඑැරසෙැි කතාව දිගහැරේ. ඬේඬේ, මිනර්වා හා පැටි්රයා යනු මෙම තෙසොහොයුරියෝය. මොවුන් ළමා වියේ පටන් ටෘජිලෝ පිළිබඳව ඇසූ දුටු කතා ඇසුරින් මෙම කෘතිය ඇරඹේ.
දහඅට වැනි කොටස
තමා බෝලයට පහර දුන් වේගය ගැන මෙනෙහි කරන විට එය අහඹු සිදුවීමක් ද කියා ඈ නැවත කල්පනා කළාය. එය හිස්වලට ඉහළින් වේගයෙන් ඇදී ගොස් පඳුරු අතරට පාත්වූයේ අතු ඉති කැඩෙන බිඳෙන හඬක් ඇති කරමිනි. ඒ සමගම තැති ගත් යුවළකගේ කෑ ගැසීම් ඇසුණ බව ඬේ ඬේට හැඟුණි.
කෙසේ වෙතත් ලියෝ පඳුරු අතරින් මෑත්වූයේ බෝලය රැගෙනය. බීර බීමෙන් කැලඹීමට පත්ව සිටි. ජැමිටෝ ලියෝ දැක අසංවර දෙයක් කීවේය. අනතුරුව ලියෝ දමා ගැසූ බෝලය ජැමිටෝගේ පපුවේ වැදී ඔහුගේ හුස්ම හිර කිරීමට සමත් වූ බව ද මිතුරන් ඔහු වැළැකීමට අල්ලා ගත් බවද ඬේ ඬේට මතක තිබිණි. ගැහැනු ළමෝ කඩිනමින් යළි උස අඩි පාවහන් පලඳින්නට වූහ. නිවස ඇතුළට වී සිටි ටියෝ පෙපේ මාමා පඩි බැස ආවේ කෑ ගසමිනි. ‘වොලිබෝල් සෙල්ලම ඇති’.
නමුත් දෙදෙනා ඉවතට රැගෙන යාමට පෙරාතුව කඩිනම් වචන හුවමාරුවක් සිදුවිය. ලියෝ කරදරකාරයකු බව ජැමිටෝ කීවේය. එමෙන්ම ඔහු කුමන්ත්රණ සිදුකොට තම සහචරයින් හිරේ විලංගුවේ වැටෙද්දී තානාපති කාර්යාලවල රැකවරණය සොයා දුවන්නෙකු බවටද චෝදනා කළේය.
‘මම මගේ රට දාලා යනවා නම් අරගලය ඉදිරියට ගෙනියන්න විතරයි. චැපිටාට අපි හැමෝම මරා දාන්න ඉඩ දෙන්න බැහැ’.
ලියෝ එසේ කියූ විට රජය ගැන පොදුවේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන හැමවිටකදීම මෙන් නිහඬ බවක් පැතිරුණි. තමන් අතර සිටි කවරෙකු පොලිසියට ඔත්තු සපයනු ඇත්දැයි කිසිවකුට විශ්වාසයක් නොවීය. හැම විශාල ගෙදරකම දෙබිඩි චරිත රඟපෑ මෙහෙකරුවන් සිටි බව කියැවුණි.
‘මං කිව්වනෙ වොලිබෝල් සෙල්ලම ඇති කියලා’ ටියෝ පෙපේ තරුණයින් දෙදෙනා වෙත මාරුවෙන් මාරුවට නෙත් යොමු කළේය.
‘මහත්වරු වගේ දෙන්නම අතට අත දෙනවා. කෝ දැන්ම...’ ඔහු දිරිමත් කළේය. ජැමිටෝ අත දිගු කළේය. නමුත් සාමයට කැමති ලියෝ පළමුව අත දිගු නොකිරීම කනගාටුවකි.
උස් හිීන්දෑරි සිරුර අවිනිශ්චිතභාවයෙන් එකිනෙකා වෙත නෙත් යොමා වදනකුදු නොදොඩා සිටි අන්දම ඬේ ඬේගේ මතකයේ රැඳී තිබිණි. අවසන ලියෝ අත දිගු කෙරුවේ මෙසේ කියමිනි.
‘අපට ඔබ වගේ මිනිසුන් උවමනා කරනවා ජැමිටෝ...’ එය ඉන්පසු කාලයේදී ඔවුන් අතර සමගියෙන් අදහස් හුවමාරු වන පෞද්ගලික මිත්රත්වයකට මග පෑදුණු අවස්ථාවක් බව කිව හැක.
එවැනි සුළු සිදුවීමක් වොලිබෝල් ක්රීඩාවේ ඇති වූ මෝඩ බහින් බස්වීමක් වුවත් එයින් පසු එළැඹි රාත්රීන් හා දිවා කාලයන් සඳහා යමක් ඬේ ඬේට ඉතිරි විය. එය මේ මොහොත වෙත ආපසු සිත හැරවෙන යමකි. නමුත් ඒ කුමක්දැයි යන්න ඇයට අද දක්වාම නිශ්චිත අදහසක් නැත.
ලබන සතියට.
පරිවර්තනය
මානෙල් ජයන්ති ගුණසේකර