මේ රටේ නිල රථ සම්බන්ධ අපූරු කතාවක් පසුගිය දිනෙක වාර්තා වූයේය. බුද්ධි අංශ මගින් මේ සම්බන්ධයෙන් රජයට ලබාදුන් වාර්තාවක සඳහන් වී ඇත්තේ නිල රථ දෙදහසකට ආසන්න සංඛ්යාවක් එකී නිල රථ භාර නිලධාරීන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන්ගේ පෞද්ගලික පරිහරණය සඳහා යොදාගෙන ඇති බවය. මේ නිල රථ විවිධ තරාතිරම්වල දේශපාලනඥයන්, රජයේ විවිධ ආයතන ප්රධානීන්, පොලීසියේ සහ ත්රිවිධ හමුදාවේ නිලධාරීන් සඳහා නිකුත් කර තිබෙන ඒවා බව ද එම වාර්තාවේ තවදුරටත් සඳහන් බව ද පැවසේ.
සාමාන්යයෙන් මේ රටේ දේශපාලනඥයන්ට වැළදෙන රෝගයක් වශයෙන් පොදුවේ හැඳින්වෙන රථ ගාය. මේ වනවිට විවිධ තරාතිරම්වල නිලධාරීන්ගේ පවුල් අතරේ ද පැතිර ගොස් තිබෙන බව මෙයින් පැහැදිලි වෙයි.
මේ ආකාරයට සිදුවන නිල රථ අපයෝජනය කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් සොයාගනු ලැබූ පළමු අවස්ථාව මෙය නොවේ. දශක කිහිපයක් තිස්සේ මේ සම්බන්ධ පැමිණිලි ලැබෙමින් තිබිණි.
එහෙත් යුද්ධය පැවති කාලසීමාවේ දී ඒ පිළිබඳ රටේ අවධානය යොමු වූයේ කලාතුරකිනි. විශේෂයෙන් යුද්ධය සමඟ ඇතිවූ ආරක්ෂාව පිළිබඳ ගැටලුවේ දී ආරක්ෂක අංශවල නිලධාරීන් තම නිල රථ පෞද්ගලික පරිහරණයට යොදා ගැනීම ගැටලුවක් වශයෙන් සැලකිල්ලට නොගත්තේය. එහෙත් යුද්ධය නිමවී වසර 14 කට ආසන්න කාලයක් ගතවෙමින් තිබියදීත් එවැනි තත්ත්වයක් පැවතීමට හැකියාවක් නැත. ඒ හරහා සිදුවන විශාල මුදල් නාස්තිය පිළිබඳ නොසලකා සිටීමට ද නුපුළුවන.
මෙසේ නිල රථ හරහා විශාල මුදල් නාස්තියක් සිදුවන්නේ ඒවාට රජය මගින් ලබාදෙන ඉන්ධන සහ ඇතැම්විට රියැදුරන් ද රජය මගින්ම ලබා දීම නිසාදැයි කල්පනා කළ යුතුය. විශේෂයෙන් සමහර ප්රධානීන්ගේ බිරින්දෑවරුන්ගේ ෂොපිං නැත්නම් සාප්පු සවාරි ඇතුළු ගමන් බිමන් සඳහා ද ඔවුන්ගේ දූ දරුවන් පාසල් ගෙන යාම සහ ආපසු රැගෙන ඒම සඳහා ද මේ නිල රථ යොදා ගැනේ. ඒ බව සොයා ගැනීමට නම් බුද්ධි අංශ වාර්තා කැඳවීමක් අවශ්ය නැත.
කොළඹ ඇතුළු ප්රධාන නගරවල ප්රධාන පාසල් අසල උදෑසන සහ පාසල් නිමවෙන කාලසීමාවේ දී රැඳී සිටියොත් ඊට සාක්ෂි ලබාගත හැකිය. රජයේ ආයතනවලට අයත් විවිධ වාහන ද ආරක්ෂක අංශවලට අයත් වාහන ද විශාල සංඛ්යාවක් දරුවන්ගේ පාසල් ගමන් බිමන් සඳහා යොදාගන්නා ආකාරය එහිදී පැහැදිලිව දැකගත හැකිය. බරපතළ ආර්ථික අර්බුදයක වෙළී සිටින රටකට මෙවැනි වියදම් පවා දරාගත නොහැකි බව කිව යුතුද? එහෙත් ඒ බව දැන දැන එම ක්රියාව නැවැත්වීමට කිසිදු පියවරක් නොගැනීම ද මහත් අවාසනාවකි.
අපගේ කතාබහට ලක්වන මේ දෙදහසකට ආසන්න නිල රථ බොහොමයක් අඩු වියදමකින් නඩත්තු කළ හැකි වාහන ද නොවේ. ඒවාට වැය වන ඉන්ධන ප්රමාණය ද අධිකය. එසේම මේ සියලු වාහන වායු සමනය කර තිබේ. ලොකු ලොක්කන්ගේ බිරින්දෑවරුන් මේ රථවලින් ගමන් කර ෂොපිං යන අවස්ථාවල දී ඒවායේ රියැදුරන් කිසි විටෙකත් වායුසමන යන්ත්ර ක්රියා විරහිත කරන්නේ නැත. නෝනාවරුන් ආපහු පැමිණෙන තෙක් වාහනයේ එන්ජිම ද ක්රියාත්මකය. රියැදුරු සිටින්නේ ද වායු සමනය සමඟිනි. මේ බව දැක ඇති විශාල ජනකායක් අප රට තුළ සිටින බව නිසැකය.
මේ රට ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් පොදු මහජනතාව විශාල පීඩනයකින් ජීවත් වන රටකි. එක් අතකින් රජය ජනතාව පිට අධික බදු පටවා තිබේ. සියලු සේවා ගාස්තු ද වැඩිකර ඇත. පසුගිය කාලය මුළුල්ලේ ගොඩ ගැසුණු දූෂණ, වංචා පිළිබඳ කිසිදු කතාබහක් නැත. රටේ ජාතික ධනය කොල්ලකෑ බවට චෝදනා ලබන දේශපාලකයන් සහ රාජ්ය නිලධාරීහු රට පුරා නිදැල්ලේ සිටිති. එසේ සිටින අතරතුර ඔවුන්ගේ නිවෙස්වල සුරතලයට ඇති කරන බල්ලන්ට බෙහෙත් ගැනීමට යාම සඳහා යොදාගන්නේද රජයේ වියදමින් නඩත්තු වන වායුසමනය කර ඇති මෙවැනි වාහන වීම බරපතළම ඛේදවාචකයකි.
යුද්ධය අවසන් වී දශකයකටත් වඩා කාලය ඉක්ම ගොස් තිබිය දී ආරක්ෂක හමුදාවලට නිකුත් කර තිබෙන නිල රථ අයථා අන්දමින් පරිහරණය කෙරෙන්නේ දැයි සොයා බැලීම අවශ්ය යැයි අපි සිතමු. අවශ්යම නිලධාරීන්ට එවැනි රථ ලබා දීමට කිසිවකුත් විරුද්ධ වන්නේ නැත. එහෙත් එසේ ලබාදෙන වාහන තම රාජකාරි කටයුතුවලට පමණක් යොදා ගැනීමට නිලධාරීන් වග බලාගත යුතුය. මේ තරම් ජනතාව දුක් විඳිද්දී රජයේ නිල රථ අවභාවිතයට ඉඩ දීම ජාතික අපරාධයකි.
(***)