(විනීතා එම්. ගමගේ)
සරත් ෆොන්සේකා මහතාට ඇමෙරිකාවේ යෑමට වීසා නොලැබුණ කතාව අමූලික බොරුවක් වන අතර සිදුවී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා දුත පිරිසෙන් ඔහුව ඉවත් කිරීම යැයි පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ නායක, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී උදය ගම්මන්පිල මහතා ප්රකශ කළේය.
රණවිරුවන්ට අපහාස කිරීමටත් තමන්ගේ නම්බුව බේරා ගැනීමටත් ෆොන්සේකා මහතා අසත්ය වපුරමින් සිටින බව ද හෙතෙම සඳහන් කළේය.
ගම්මන්පිල මහතා එසේ පැවැසුවේ පිටකෝට්ටේ පිහිටි පිවිතුරු හෙළ උරුමය ප්රධාන කාර්යාලයේ ඊයේ (21) පැවැති මාධ්ය හමුවක් අමතමිනි. එම මාධ්ය හමුව ඇමතූ මන්ත්රීවරයා තව දුරටත් මෙසේ ද පැවැසීය.
‘‘ලබන නොවැම්බර් මසට පළාත් සභා සඳහා පොලිස් බලතල ලබා දීලා වසර 30යි. නමුත් කිසිම ආණ්ඩුවක් ඒක ක්රියාත්මක කළේ නෑ. ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමාගේ සිට මෛත්රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා දක්වා ජනාධිපතිවරු හයදෙනකු ව්යවස්ථාවේ තිබෙන පොලිස් බලතල පළාත් සභාවන්ට දුන්නේ නෑ.
ඇත්තෙන්ම ව්යවස්ථාව අනුගමනය කරන්න ප්රතිඥා දීලා තනතුරට එන ජනාධිපතිවරයකු ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරනවා කියන්නේ එතුමා ඉවත් කිරීමට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට හේතුවක්.
ජනාධිපතිවරු හයදෙනෙක් තමන්ගේ තනතුර අවදානමට ලක් කරලා පොලිස් බලතල පළාත් සභාවට නොදුන්නේ එය රටේ ආරක්ෂාවට ඒ තරම්ම අනතුරක් වන නිසායි. පළාත් සභාවන්ට පොලිස් බලතල දුන්නොත් අනාගත බෙදුම්වාදී අරගලය ඇති වන්නේ ශ්රී ලංකා හමුදාව සහ උතුරේ ත්රස්තවාදීන් සමග නොවේ. ශ්රී ලංකා හමුදාව සහ උතුරු පොලිස් බළකාය සමග. දෙකම නීත්යනුකූල හමුදාවන්.
ත්රස්තවාදීන්ට රහසේ උදවු කළ ඉන්දියාව සහ නෝර්වේ වගේ රටවලට විවෘතවම බෙදුම්වාදීන්ට අවි ආයුධ සහ පුහුණුව ලබා දෙන්න පුළුවන්. මේ නිසා අපේ ව්යවස්ථාවේ පළාත් සභාවන්ට පොලිස් බලතල තිබීම ඇසේ ඇනුණු කටුවක් වගේ. ඒත් මේ කටුව ගලවා දමන්න කවුරුවත් එඩිතර වුණේ නෑ.
මේ වන විට සුළු ජනවර්ග පදනම් කරගත් පක්ෂ කිහිපයක් හැරුණු විට අන් සියලූම පක්ෂ පොලිස් බලතල බෙදීමට විරුද්ධ බව ප්රකාශ කර තිබෙනවා. නමුත් කිසිම ආණ්ඩුවක් පසුගිය වසර තිහ පුරා පළාත් සභා පොලිස් බලතල ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් ඉවත් කිරීමට කටයුතු කළේ නෑ දෙමළ බෙදුම්වාදීන්ට තිබෙන බයට. ඒ නිසා ඉදිරි සති දෙක ඇතුළත පොලිස් බලතල ඉවත් කිරීමේ විසි වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය පෞද්ගලික මන්ත්රී කෙටුම්පතක් ලෙස ඉදිරිපත් කරන්න මම බලාපොරොත්තු වෙනවා.
එදාට එක්කෝ පොලිස් බලතල ව්යවස්ථාවෙන් ඉවත් කර ගන්න පුළුවන් වේවි. නැති නම් අපි පොලිස් බලතල බෙදනවාට විරුද්ධයි කියලා බොරුවට රඟන ඊනියා දේශපේ්රමීන් රටට හෙළි කරන්න පුළුවන් වේවි.
තමන්ට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ වාර්ෂික සැසිවාරයට සහභාගි වීමට නොහැකි වුණේ අපේ රණවිරුවන්ට එල්ල වී ඇති යුද අපරාධ චෝදනා නිසා වීසා ප්රතික්ෂේප වුණු නිසා යැයි ඇමැති ෆොන්සේකා රටට පවසා තිබෙනවා. මේක තමන්ගේ නම්බුව බේරා ගැනීමටත් රණවිරුවන්ට අපහාස කිරීමටත් ඇමැති ෆොන්සේකා ගෙතූ බොරුවක්.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මූලස්ථානය ඇමෙරිකාවේ පිහිටුවීමේ එක් ප්රබල කොන්දේසියක් තමයි සියලූම සාමාජික රටවල නියෝජිතයන්ට එක්සත් ජාතීන්ගේ සැසි වාරයන්ට සහභාගි වීමට කොන්දේසි විරහිතව වීසා නිකුත් කිරීම. එක්සත් ජාතීන්ගේ වීසා ඇමෙරිකානු වීසා වලින් වෙනස්. ඒ වීසා වලින් සංචාරය කළ හැක්කේ නිව්යෝර්ක් නගරයේ පමණයි.
මේ කොන්දේසියට ගරු කරලා මානව හිමිකම් කඩ කිරීම් පිළිබඳ යුද අපරාධ පිළිබඳ බරපතළ චෝදනා එල්ල වුණු පොල් පොට්, සුන් යත් සෙන්, සදාම් හුසේන් වැනි අයටත් ඇමෙරිකාව වීසා ලබා දීලා තිබෙනවා. උග්ර ඇමෙරිකානු විරෝධීන් වන මුවම්මර් ගඩාපි සහ පිදෙල් කැස්ත්රෝටත් වීසා දීලා තිබෙනවා. එහෙම නම් ෆොන්සේකා ඇමැතිවරයාට විතරක් වීසා නොලැබුණේ ඇයි?
ෆොන්සේකා ඇමතිවරයාට වීසා ප්රතික්ෂේප කිරීමක් ඇත්තටම සිදු වෙලා නෑ. ඇත්තටම වුණේ ජනාධිපතිතුමා එතුමාව දාලා ගිය එකයි. මේ යෝධයා මහා සංඝ රත්නයට බැණ බැණ ඉන්න අතරේ මම මෙයාව ඇමෙරිකාවේ අරගෙන ගියොත් හාමුදුරුවන්ට බණින නිසා තෑග්ගට ඇමෙරිකාවේ අරන් ගියා කියලා සිතාවි කියලා ජනාධිපතිතුමා ෆොන්සේකා ඇමැතිතුමාව සිය නිල දුත පිරිසෙන් ඉවත් කළා. කෙටියෙන් කිව්වොත් හැලූවා. ඒ ලැජ්ජාවෙන් බේරෙන්න තමයි වීසා ලැබුණේ නෑ කියලා රටට බොරු කිව්වේ.
පසුගිය සති අන්තයේ අපි අනාවැකි හතරක් පළ කළා. ඒ තමයි ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් විසි වන සංශෝධනය ජනමත විමසුමකට යොමු කරන බව, ආණ්ඩුව විසි වන සංශෝධනය විවාදයෙන් ඉවත් කර ගන්නා බව, ඒ වෙනුවට පළාත් සභා මැතිවරණ (සංශෝධන) පනත විවාදයට ගන්න බව, පළාත් සභා මැතිවරණය කල් දැමීමේ අරමුණින් ඒ පනත මැදට කොට්ඨාස ක්රමය රිංගවන බව යන හතර.
ඊයේ වන විට අපේ අනාවැකි හතරම සැබෑ වෙලා. විසි වන ව්යවස්ථාව හරහා ඡුන්දය කල් දමා ගන්න බෑ කියලා තේරුණාම පළාත් සභා මැතිවරණ (සංශෝධන) පනත ඉදිරියට ගත්තා. ඒක තිබෙන්නේ කාන්තා අවම නියෝජනය සියයට 30 ක් බවට සහතික කිරීම. අපි අනාවැකි පළ කළ අයුරින්ම ඒක ඇතුළට කොට්ඨාස ක්රමය රිංගෙව්වා.
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 78 (1) වගන්තියට අනුව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන සෑම පනත් කෙටුම්පතක්ම ඊට අවම වශයෙන් සති දෙකකට පෙර ගැසට් මගින් ප්රසිද්ධ කළ යුතුයි. එහෙම කරන්නේ අරමුණු දෙකකට. එකක් ඒ නීතිය පිළිබඳ ජනතාවට තමන්ගේ අදහස් දක්වන්න අවස්ථාවක් ලබා දීම. දෙක එකී කෙටුම්පත ව්යවස්ථා විරෝධී නම් එය ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට දැනුම් දීම.
නමුත් යම් නීතියක් ගැසට් මගින් ප්රසිද්ධ නොකර පාර්ලිමේන්තුවේ විවාද කරන පනතක් ඇතුළතට රිංගුවාම ජනතාවට අර අවස්ථාවන් දෙක අහිමි වෙනවා. ඒ නිසා කිසිම ආණ්ඩුවක් එවැනි ව්යවස්ථා විරෝධී දෙයක් කළේ නෑ. ලංකා ඉතිහාසයේ මුල්ම වරට විවාද වන කෙටුම්පතක් මැදට අලූත් කරුණක් ඔබන්නේ 2017 අගෝස්තු 24 දින. විවාදය කළේ පළාත්පාලන මැතිවරණ (සංශෝධන) පනත.
හදිසියේම ආණ්ඩුවේ ක්ෂේත්ර නිලධාරින්ට මැතිවරණයට තරග කිරීම තහනම් කරන විධිවිධානයක් අර පනත ඇතුළට ඔබනවා. ඒ හරහා අගතියට පත් පාර්ශ්වයන්ට උසාවි යෑමේ අවස්ථාව අහිමි කරනවා.
ඊයේ පාර්ලිමේන්තුවේ දී කාන්තා නියෝජනය කතා කරන කෙටුම්පතට කොට්ඨාස ක්රමය රිංගවීමෙන් දෙවැනි වරටත් ඒ වැරැද්ද කළා. ආණ්ඩුවක් මේ සටකපටකම කරාවි කියන සැකයට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ ආරක්ෂාවක් දාලා තිබෙනවා. ඒ තමයි 77(2) වගන්තිය. සෑම සංශෝධනයක් පිළිබඳවම ව්යවස්ථානුකූල භාවය පිළිබඳ නීතිපති සිය මතය කතානායකට දන්වන්න ඕනෑ.
මේ අවස්ථා දෙකේ දීම ඒ සංශෝධන ව්යවස්ථාවට එකඟයි කියලා නීතිපති දැනුම් දුන්නා. ඇත්තෙන්ම ආණ්ඩුවේ නීති උපදේශක වෙන්න ඕනෑ නීතිපති එජාපයේ නීති උපදේශක වෙලා. නීතිපති තනතුරේ ස්වාධීනත්වය වැදගත් නිසා නීතිපති සහ පොලිස්පති තනතුරුවලින් පුද්ගලයන් ඉවත් කිරීම පිළිබඳ විශේෂ පනතක් තිබෙනවා. ඒ තමයි 2005 අංක 5 දරන නිලධාරින් ඉවත් කිරීමේ (කාර්ය පටිපාටි) පනත. ඒ පනත අනුව නීතිපතිවරයා ඉවත් කිරීමේ යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා.’’ යැයි ද ගම්මන්පිල මහතා ස`දහන් කළේය.