ගෙවුණු යුද සමයේ නොමැකෙන මතක සටහන්
ඉන්දියානු හමුදාවේ විශ්රාමික කර්නල්
ආර්. හරිහරන් විසිනි
ශ්රී ලංකාවේ පැවැති යුද්ධයේ ඉන්දීය මැදිහත්වීම සහ බුද්ධි කාර්ය සාධනය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාවේ හිටපු බුද්ධි ප්රධානි විශ්රාමික කර්නල් හරි හරන් නවදිල්ලියේ ඒකාබද්ධ යුධ අධ්යයන කේන්ද්රය විසින් සංවිධානය කරන ලද සම්මන්ත්රණයක දී “බල ප්රක්ෂේපණයේ ඉන්දියානු අත්දැකීම්” මැයෙන් ඉදිරිපත් කළ දේශනයක් ඉදිරිපත් කළේය.
මෙම දේශනයේ සඳහන් කර ඇති කරුණු උපායමාර්ගික ගැටලු කෙරෙහි උනන්දුවක් දක්වන විද්වතුන් සහ හමුදා නිලධාරීන් සඳහා තවමත් අදාළ වේ. පහත දැක්වෙනුයේ කර්නල් හරිහරන් සිදු කළ එම දේශනයේ සිංහල අනුවාදයේ කොටසකි.
ශ්රී ලංකාවේ පැවැති යුද්ධයට ඉන්දියානු මැදිහත් වීම වසර ගණනාවක් පුරා කතා වන්නකි. ඉන්දියාව මෙම අර්බුදයට 1980 දී මැදිහත් වීමට හේතු කිහිපයක් බලපෑවේය. ඉන්දියාව කලාපයේ බලවතා කිරීමට ඉන්දීය නායකයන් තුළ තිබූ කැමැත්ත මෙයින් ඵකක් විය. ඉන්දියාවේම දෙමළ ජනයා නිදහස ඉල්ලා සිටීමෙන් කරදර කිරීම තවත් හේතුවකි. පසුව සඳහන් කරන ලද කාරණය වඩාත් ප්රබල වූයේ ඉන්දියාවේ තමිල්නාඩු ප්රාන්තයේය. එයට හේතු වූයේ ශ්රී ලාංකික දෙමළ ප්රජාවගේ ස්වාධීනත්වය උදෙසා උදව් කිරීමට ඵම ප්රාන්තයට ජනවාර්ගික නෑකමක් තිබූ බැවිනි. මුළු අර්බුදය පැවති කාලය පුරාම ඉන්දීය මධ්යම රජය ද ප්රාන්ත රාජ්යයන් ද දෙපාර්ශවයටම විවිධාකාරයෙන් උදව් කළේය. 1980 වර්ෂයේ සිට ඉන්දියාව ඵහි බුද්ධි තොරතුරු ඵ්ජන්සිය වූ රෝ (RAW) හරහා එල්ටීටීඊයට සහ ඵහි තරගකාරී පක්ෂය වූ ටෙලෝ සංවිධානය ද ඇතුළු අවිගත් කණ්ඩායම්වලට මූල්යමය ආධාර ද ආයුධ මෙන්ම පුහුණුව ද සැපයුවේය. එල්ටීටීඊය වඩාත් ප්රබල වූයේ ‘රෝ’ සංවිධානයෙන් ලැබුණු ආධාර හරහා යැයි කියනු ලැබේ. සෑම ආයුධ සන්නද්ධ කණ්ඩායම්වලටම උදව් කිරීමෙන් ඉන්දියාව බලාපොරොත්තු වූයේ දෙමළ ස්වාධීනත්ව ව්යපාරය බෙදීම්වලට ලක් කිරීම සහ ඵ් කෙරේ ඉන්දියානු බලය පවත්වා ගැනීමයි.
මැදිහත්වීමේ ඉතිහාසය
1980 දශකයේ අගභාගයේ ඉන්දියාවේ මැදිහත් වීම ඉතා ක්රියාකාරී අන්දමින් සිදු විය. 1987 ජුනි 5 වැනි දින ශ්රී ලංකා හමුදාව විසින් යාපනය වටලා ගෙන සිටි අවස්ථාවේ ඉන්දියන් ගුවන් හමුදාව මගින් ආහාර අඩංගු මලු යාපනයට පතිත කරවන ලදී. ශ්රී ලංකා රජය කියා සිටියේ එල්.ටී.ටී.ඊ. ය යටත් කර ගැනීමට ආසන්නව සිටි අවස්ථාවක ඉන්දියන් හමුදාව විසින් එල්.ටී.ටී.ඊ.යට ආහාර සහ බෙහෙත් ද්රව්යය ටොන් 25ක් එල්.ටී.ටී.ඊ. සතු ප්රදේශවලට හෙළීම කෙළින්ම ත්රස්තවාදීන්ට කළ උදව්වක් වූ බවයි. දෙපාර්ශ්වය අතර සාකච්ඡා පැවැත්වුණු අතර ඉන්දු ශ්රී ලංකා සාම ගිවිසුමට 1987 ජුලි 29 දින ඉන්දීය අගමැති රජිව් ගාන්ධි සහ ශ්රී ලංකා ජනාධිපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන විසින් අත්සන් තබනු ලැබීය. ගිවිසුමෙන් ශ්රී ලංකා රජය දෙමළ ඉල්ලීම් සම්බන්ධයෙන් කරුණු කීපයක් ඉටු කළේය. පළාත් අතර බලය බෙදාහැරීම ඉන් එකකි. පසුව ජනමත විචාරණයක් පැවැත්වීමේ පොරොන්දුව පිට උතුරු නැගෙනහිර දෙපළාත ඵ්කාබද්ධ කිරීම තවත් ඵකකි. දෙමළ භාෂාවට නිල තත්ත්වය ලබා දීම ද ඊට ඇතුළත්ය. (මෙය 13 වැනි සංශෝධනයට ඇතුළත් කර ඇත) සාම හමුදාවක් මගින් උතුරු නැගෙනහිර නීතිය හා සාමය ඇති කිරීමටත් දෙමළ කැරලිකරුවන්ට සහයෝගය නොදැක්වීමටත් ඉන්දියාව පොරොන්දු විය. එල්ටීටීඊය ද ඇතුළුව අනෙකුත් ආයුධ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් මුල දී අකැමති වුවද ඔවුන්ගේ අවි ආයුධ සාම සාධක හමුදාවට භාර දීමට එකඟ වූහ.
ශ්රී ලංකා රජය දකුණේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ නම් මාක්ස්වාදී තරුණ කැරැල්ලකට මුහුණ දෙමින් සිටි අතර, ගිවිසුම අත්සන් කළ වහාම ඉන්දියන් හමුදාව ද කැඳවන ලදී. ඉන්දියන් හමුදාව හඳුන්වන ලද්දේ ‘ඉන්දියන් සාම සාධක හමුදාව‘ යනුවෙනි. එකී හමුදාව පළමුවෙන් යුද්ධය නවත්වා සන්නද්ධ කණ්ඩායම් නිරායුධ කළේය. ශ්රී ලංකා රජය උතුරේ තම හමුදාව ආපසු කැඳවා ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ කැරැල්ල මැඩ පැවැත්වූ අතර ඉන්දියන් හමුදාව උතුරේ සැලකිය යුතු ප්රදේශයක පාලනය සියතට ගත්තේය.
බොහෝ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් අවි බිම තබා සාමය ලබා ගැනීමේ විසඳුමකට ඵකඟත්වය පළ කළ නමුදු එල්.ටී.ටී.ඊ. ය තම භටයන් නිරායුධ කිරීම ප්රතික්ෂේප කළේය. ගිවිසුම සාර්ථක කිරීමට උනන්දු වූ ඉන්දියන් සාම සාධක හමුදාව බලය යොදවා එල්.ටී.ටී.ඊ.ය විසුරුවා හැරීමට උත්සාහ කළේය. එය සම්පූර්ණ යුද්ධයක් බවට පරිවර්තනය විය. අවුරුදු තුනක් පුරා පැවැති යුද්ධයේ දී ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව විසින් කරන ලද විවිධාකාර වූ දූෂණ, මානව හිමිකම් කමිටු සහ ඉන්දීය මාධ්ය විසින් ද පෙන්වා දෙනු ලැබිණි. දෙමළ ජනයාගෙන් එල්ල වූ තද බල විරෝධතාවයන්ට ද ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව මුහුණ දුන්නේය. ඵ් සමග ජාති මාමකත්වයෙන් පෙලුණු සිංහලයන් ද ඉන්දීය හමුදාව දිගටම ශ්රී ලංකාවේ රැඳී සිටීම ගැන විරුද්ධ වූහ. මේ නිසා ඉන්දියන් හමුදාව ආපසු ගෙන්වා ගන්නැයි ඉන්දියාවෙන් ඉල්ලීමට ශ්රී ලංකාවට සිදු විය. ඔවුන් එල්.ටී.ටී.ඊ. ය සමග රහස් ගිවිසුමකට බැඳුණා යැයි කියනු ලැබේ. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස සටන් විරාමයක් ඇති විය. එල්.ටී.ටී.ඊ. ය හා ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව අතර නිරන්තර ගැටුම් ඇති විය. සමහර වාර්තාවලට අනුව ශ්රී ලංකා රජය කැරලිකරුවන්ට ආයුධ සැපයීමෙන් පවා උදව් කරන ලද්දේ ඉන්දියන් හමුදාවන්ගේ ආපසු ගමන දැකීමේ අපේක්ෂාවෙනි. ඉන්දියා හමුදා භටයන්ට සිදු වූ හානි වැඩි විය. අර්බුදයට මැදි වූ දෙපාර්ශවයෙන්ම හමුදාව ආපසු කැඳවන ලෙස ඉන්දියාවට කරන ලද බලපෑම වැඩි වූ නමුදු රජිව් ගාන්ධි එසේ කිරීම ප්රතික්ෂේප කළේය. එහෙත් ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් රජිව් පරාද වීමෙන් පසු 1989 දෙසැම්බරයේ දී නව අගමැති වී.පී. සිං ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව ආපසු කැඳවන ලෙස නියෝග කළේය. 1990 මාර්තු 24 වැනි දින ඔවුන්ගේ හමුදාව රැගත් අවසාන නැව ශ්රී ලංකාවෙන් පිට විය. ශ්රී ලංකාවේ ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව රැඳී සිටි මාස 32ක කාලය තුළ ඉන්දියන් හමුදාවේ 1100 ක් ද ශ්රී ලංකාවේ 5000 කට වැඩි ප්රමාණයක් ද මිය ගියහ. එම යුද්ධය සඳහා ඉන්දීය රජය වැය කරන ලද මුදල රුපියල් බිලියන 20 ක් වූ බව ගණන් බලා තිබේ.
ශ්රී ලංකාවේ ඉන්දීය හමුදාවේ මෙහෙයුම් පිළිබඳ යථාර්ථවාදී තක්සේරුවක් කිරීමට නම්, අප එම කාල පරිච්ඡේදයේ උපායමාර්ගික පරිසරය දෙස බැලිය යුතුය. එම යුගයේ විශේෂ උනන්දුවක් දැක්වූ සමහර වර්ධනයන් වූයේ සෝවියට් සංගමය සහ එක්සත් ජනපදය අතර සීතල යුද්ධ ගැටුම උච්චතම අවස්ථාව වූයේ සෝවියට් හමුදාව ඇෆ්ගනිස්ථානය තුළ රැඳී සිටීමෙන් පසුවය.
එසේම ඉන්දියාවේ ආරක්ෂක අවධානය බොහෝදුරට පාකිස්තානය වෙත යොමු විය. ඒ වනවිට, ශ්රී ලංකාවේ ද හමුදා බුද්ධි අංශයක් පිළිබඳ කේන්ද්රස්ථානයක් නොවීය. ඇත්ත වශයෙන්ම, 1987 ජූලි මාසයේ දී ඉන්දියානු-ශ්රී ලංකා ගිවිසුම අත්සන් කිරීමෙන් පෙර ශ්රී ලංකාවට කාර්ය සාධක බළකායක් යැවීමට නියමිත වුවත්, 1987 මැයි මාසයේ දී ඉන්දීය හමුදාව සිය විශාලතම භූමි මෙහෙයුම වූ ඔපරේෂන් බ්රාස්ටැක්ස් පැවතිණි.
ජාතික ආරක්ෂාවට බලපාන ගැටලු පිළිබඳව දැනුම්වත් තීරණ ගැනීමට ඒකාබද්ධ ජාතික ආරක්ෂක ආයතනයක් නොතිබුණි. දේශපාලන කටයුතු පිළිබඳ කැබිනට් කමිටුව මෙම කාර්යය ඉටු කළ එකම සංසදය විය. ශ්රී ලංකා මෙහෙයුම් අතරතුර එදිනෙදා ගැටලු පිළිබඳව සොයා බැලීම සඳහා මූලික කණ්ඩායමක් පිහිටුවන ලදී. මෙම බලගතු කණ්ඩායම ස්වදේශ අමාත්ය, විදේශ කටයුතු අමාත්යවරයාගේ සභාපතිත්වය යටතේ ක්රියාත්මක වූ අතර ඔහු නොමැති විට කැබිනට් ලේකම්වරයා විය. ඒ හා සමානව මාණ්ඩලික කමිටු ප්රධානීන් ඒකාබද්ධ සේවා මෙහෙයුම්වල අවශ්යතා සපුරාලීමට ඇති එකම සහනයයි.
සන්නිවේදන තාක්ෂණය එහි මුල් කඩඉම පසුකරමින් සිටියේය. එහි බොහෝ ප්රතිලාභ තවමත් අපගේ යුදපිටියේ නිපුණතා වැඩි කර නොතිබුණි. තොරතුරු තාක්ෂණය සහ යුද ක්ෂේත්රයේ, විශේෂයෙන් බුද්ධි ක්ෂේත්රයේ එහි යෙදීම් මගින් ලබා දී ඇති වාසිය ලබා ගත නොහැකි විය.
ඉන්දියානු සන්නද්ධ හමුදා 1965 සහ 1971 දී යුද්ධ කර ඇත්තේ ඒ හා සමාන තීරණ ගැනීමේ ව්යුහයන් සමඟ ය. කෙසේ වෙතත්, ඉන්දියාවේ ශ්රී ලංකා මෙහෙයුම ඒ සියල්ලටම වඩා ගුණාත්මකව වෙනස් වූයේ එය විදේශයන්හි සිදු කළ බැවිනි. ශ්රී ලංකාවේ ඉන්දීය හමුදාව ගැටුමකට පැටලුණේ ඒ ගැන සිතා බැලීමටවත් සැලසුම් කිරීමටවත් නොවේ. ඊටත් වඩා, පළමු වරට ඉන්දීය ආරක්ෂක හමුදාවන්ගේ සේවාවන් තුන ඒකාබද්ධව ක්රියාත්මක වූයේ විදේශ රටක ප්රති-කැරලිකාරී මෙහෙයුමක් දියත් කිරීම සඳහා ය.
මෙම ඉදිරිපත් කිරීමේ පරමාර්ථය වන්නේ ශ්රී ලංකාවේ ඉන්දියානු සාම සාධක බළකායේ (අයි.පී.කේ.එෆ්.) මෙහෙයුම්වල දී බුද්ධි අංශ සම්බන්ධ ගැටලු (බුද්ධි සම්බන්ධීකරණය කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කිරීම) අධ්යයනය කිරීමයි. මෙම ඉදිරිපත් කිරීම තුළ විද්යුත් හා සන්නිවේදන බුද්ධි අංශ ආවරණය නොවේ. මෙහෙයුම්වලට පෙර සහ අතරතුර ශ්රී ලංකාව පිළිබඳ බුද්ධි අංශ, විවිධ මට්ටම්වල බුද්ධි සම්බන්ධීකරණය, විදේශීය මෙහෙයුම්වල බුද්ධි තොරතුරු සහ උනන්දුව යන ක්ෂේත්රයන් වේ.
ඉන්දීය සාම සාධක හමුදා මෙහෙයුම්වලට පෙර බුද්ධි අංශ
බුද්ධි බළකා යනු හමුදා බුද්ධි අංශ හි ප්රධාන ක්ෂේත්ර හා කාර්ය මණ්ඩල සම්පතයි. ජෙනරාල් ක්රිෂ්ණා රාඕ කමිටු නිර්දේශ ක්රියාත්මක කිරීමේ දී ශක්තිය අඩුවූ ඉන්දීය හමුදාවේ එකම බළකාය එයයි. 1987 දී, ඉන්දීය සාම සාධක මෙහෙයුම් ආරම්භ කිරීමට පෙර, බුද්ධි අංශයට සියලුම නිලයන් 2500 නොඉක්ම විය. සුළු බළකායක් ලෙස වර්ගීකරණය කරන ලද සාම්ප්රදායිකව හමුදා බුද්ධි සේවාවෙහි රැකියාව බොහෝදුරට ආරක්ෂාව සහ සටන් බුද්ධියට පමණක් සීමා වූ අතර සීමිත බුද්ධි සැලසුම් සහ යුද පිටිය අත්පත් කරගැනීමේ හැකියාවන් ඇත. සීමිත දේශසීමා බුද්ධි ලබා ගැනීමේ කාර්යය පැවරෙන තෙක්, 1980 වන තෙක් හමුදා බුද්ධි අංශ වෙත දේශසීමා බුද්ධි සේවා ලබා ගැනීමේ වරමක් හෝ කැපවීමේ හැකියාවක් නොතිබුණි. මේ සඳහා නිර්මාණය කරන ලද බුද්ධි අත්පත් කර ගැනීමේ ඒකකවලට උපායශීලී වටිනාකමක් ඇති මිලිටරි බුද්ධිය පමණක් රැස් කිරීමේ වරමක් තිබුණි. ඒ ප්රති-කැරලිකාර ක්ෂේත්රය තුළ, මෙහෙයුම්වල යෙදී සිටින භටයන්ගේ බුද්ධි අවශ්යතා සපුරාලීම සඳහා ප්රශ්න කිරීම් හා ප්රභව මෙහෙයුම් පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුම පමණක් හමුදා බුද්ධි අංශවල තිබුණි. මේ සඳහා ඊසානදිග කැරලි මර්දන කාර්යභාරය සඳහා යොදවා ඇති සෑම අංශ තුනකින්ම බුද්ධි ඒකකයක් නිර්මාණය කරන ලදී.
හමුදා බුද්ධි අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයාගේ එම කාලය තුළ, ආසියාන් වැනි ඉන්දියාවට පර්යන්ත උනන්දුවක් දක්වන ඉන්දියානු සාගර ජාතීන් සමඟ කටයුතු කරන අංශය සමඟ ශ්රී ලංකාව කාණ්ඩගත විය. අනෙක් අතට, බංග්ලාදේශය සහ බුරුමය යන දෙකම ඊසානදිග කැරැල්ල සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන අංශය සමඟ ගැටුණි. භූමි විශ්ලේෂණ අංශය මුළුමනින්ම පාකිස්තානය කෙරෙහි සහ ටිබෙටයට සීමිත දුරකට යොමු විය. හමුදා බුද්ධි අංශය කෙරෙහි ශ්රී ලංකාව අඩු ප්රමුඛතාවක් ලබා ඇති බව පැහැදිලිය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස බුද්ධි අංශ අත්පත් කර ගැනීම සඳහා විශේෂිත බුද්ධි සම්පතක් ශ්රී ලංකාවට වෙන් කර නොමැත. 1987 වන තෙක් ශ්රී ලංකාව පිළිබඳ මිලිටරි උනන්දුව පිළිබඳ බුද්ධි අංශ සිවිල් අංශවලින් ලබා ගැනීමට විශේෂ උත්සාහයක් ගෙන නොමැත.
ඉන්දියානු-ශ්රී ලංකා ගිවිසුම අස්සන් කිරීමට පෙර, 1987 මැයි මාසයේ දී ශ්රී ලංකාවෙන් බුද්ධි තොරතුරු ලබා ගැනීම සඳහා එක් නිලධාරියෙකු හා සමාන්ය සෙබළු හය හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් බුද්ධි කණ්ඩායමක් ගෝරක්පූර්හි මව් ඒකකයෙන් චෙන්නායි වෙත ගෙන යන ලදී. සාම සාධක මෙහෙයුම් අවසන් වන තෙක් හමුදා බුද්ධි අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා වෙත ඇති එකම විශේෂිත බුද්ධි සම්පත මෙය විය. (පසුව එය බුද්ධි අංශයක් ලෙස ගොඩනංවන ලදී.) මේ අනුව මුළුමනින්ම රඳා පවතින්නේ ශ්රී ලංකාව සඳහා පොහොසත් සම්පත් ඇති බාහිර බුද්ධි ඒජන්සි පර්යේෂණ හා විශ්ලේෂණ අංශයේ හෙවත් රෝ ඔත්තු සේවයේ යෙදවුම් මත ය.
ඉන්දීය රජයේ බුද්ධි අංශය වන බුද්ධි කාර්යාංශය තමිල්නාඩුවේ සිටින දහස් සංඛ්යාත ශ්රී ලංකා දෙමළ සරණාගතයින්ගේ ක්රියාකාරකම් පිළිබඳව දැඩි විමසිල්ලෙන් පසුවිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, හමුදා බුද්ධි අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් වරින් වර බුද්ධි වාර්තා සහ සමස්ත බළකායේ අණදෙන නිලධාරියාගේ මූලස්ථානයෙන් සාරාංශයක් ඉදිරිපත් කරන ලදී.
1987 අගෝස්තු මස මුල් සතියේ ශ්රී ලංකාවට පාබල සේනාංක 54 ක් යෙදවීමෙන් පසුව, දෙමළ කතා කරන බුද්ධි අංශ නිලධාරීන් සහ සාමාන්ය සෙබළු චෙන්නායි හි පිහිටි ඕඑෆ්සී මූලස්ථානයට අනුයුක්ත කරන ලදී. දෙමළ සටන්කාමීන්ගේ සහ ශ්රී ලංකා හමුදාවේ ක්රියාකාරකම් පිළිබඳ තොරතුරු රැස් කිරීම හැරෙන්නට ඉන්දීය හමුදා බුද්ධි කණ්ඩායමට නිශ්චිත කාර්යයක් නොතිබූ බැවින් එය තාවකාලික විධිවිධානයක් බව පැහැදිලි වේ. බුද්ධි අංශ සාමාජිකයන් අගෝස්තු 5 වන දින පලාලි වෙත පිටත් කර හරින ලද්දේ අනුයුක්ත පිරිස් හැර වෙනත් ක්රියාකාරී සම්පත් නොමැතිව ය.
ඔවුන් 54 පාබල සේනාංකයට යටත් නොවීය. ඔවුන් නාමික වශයෙන් මූලස්ථාන කාර්යාලය යටතේ සිටිය ද, ඔවුන්ගේ තත්වය විධිමත් වන තෙක් ඔවුන්ගේ වාර්තා කෙලින්ම ඉදිරිපත් කරන ලෙස ඩී.ජී.එම්.අයි. කණ්ඩායමේ එම්.අයි. නිලධාරීන් දෙදෙනා වරින් වර ඩී.ජී.එම්.අයි. වෙත වාර්තා යැවීම සඳහා ශ්රී ලංකා දෙමළ ජනතාව සමඟ ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික සම්බන්ධතා නැවත නැගිටුවනු ලැබීය. ඩී.ජී.එම්.අයි. වෙතින් හෝ සිවිල් බුද්ධි අංශවලින් පාබල සේනාංක 54 දක්වා බුද්ධි තොරතුරු ප්රමාණයක් නොතිබුණි.
1987 සැප්තැම්බරයේ දී, දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි (එල්.ටී.ටී.ඊ.) සමඟ ඉන්දියානු අන්තර් ක්රියාකාරිත්වයේ තත්ත්වය අඳුරු වූ විට, පුද්ගලයින් 60 ක් පමණ සිටි සේනාංකය පලාලි වෙත ගෙන යන ලදී. එහි අණදෙන නිලධාරියා ලුතිතන් කර්නල් ධුරයක් දක්වා උසස් කරන ලදී. දෙමළ කතා කරන බුද්ධි බළකායේ නිලධාරීන් සහ විවිධ බුද්ධි අංශවලින් තෝරාගත් සාමාන්ය සෙබළු කිසි විටෙකත් ප්රමාණවත් නොවූවද, ඒකකය සැමවිටම ජවසම්පන්න බවින් යුක්ත විය.
මෙම බුද්ධි අංශය අඛණ්ඩවම මූලස්ථාන කාර්යාලය යටතේ පැවැති අතර මෙය මූලස්ථාන 54 පාබල සේනාංකය තුළ යම්කිසි වළක්වා ගත හැකි ව්යාකූලත්වයක් ඇති කළේය. එහි බුද්ධි අංශ නිලධාරීන් මූලස්ථානයේ සියලු සාකච්ඡාවලින් බැහැර කරනු ලැබූහ. එල්.ටී.ටී.ඊ.ය සමඟ දේශපාලන ක්රියාකාරීත්වය තුළ පැවැති සියලු අන්තර්ක්රියාවලින් ඉවත්ව සිටින ලෙස ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. රෝ ඔත්තු සේවයට අනුව, යුද හමුදාව රෝ ඔත්තු සේවය පිළිබඳ විශ්වාසය තබා හෝ යාපනය මෙහෙයුම්වලට පෙර එහි උපදෙස් ලබා ගත්තේ නැත.
යාපනය මෙහෙයුම ආරම්භ කර භට පිරිස් වේගයෙන් යෙදවීමත් සමඟම සේනාංක කිහිපයක්ම ඔවුන්ගේ මෙහෙයුම් ආරම්භයට පෙර භට පිරිස් දැනුම්වත් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියහ. ඒ හා සමානව, සියලු දෙනාගෙන් ප්රශ්න කිරීම සහ පළමු මෙහෙයුම්වල දී වටලනු ලැබීම මෙම ඒකකයට පැවරී තිබුණි. මෙයින් පැහැදිලිවම පෙනී ගියේ සටන් කරන භටයින්ට සැකකරුවන් හැසිර විය යුතු ආකාරය හෝ සටන් ප්රශ්න කිරීම් සිදුකරන ආකාරය පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් නොමැති බවයි. ඒ හා සමානව සිවිල් ජනගහනය පරීක්ෂා කිරීම හෝ සිරකරුවන් රඳවා තබා ගැනීම සඳහා මූලස්ථානයේ කිසිදු පූර්ව සැලසුමක් දක්නට නොලැබුණි. මෙය 1971 මෙහෙයුම්වල දී සිරකරුවන් හැසිරවීම හා රඳවා තබා ගැනීම පිළිබඳව ඉතා සූක්ෂම ලෙස සැලසුම් කර තිබූ අපගේ අත්දැකීම්වලට අනුව වෙනස් විය. මේ අනුව යුද්ධයේ මුල් අවධියේ දී ප්රශ්න කිරීම් තුළින් උපායශීලී තොරතුරු ලබා ගැනීමේ වටිනා අවස්ථාව අහිමි විය.
සටහන - තිළිණි ද සිල්වා