පෘථිවියේ සෑම ජීවියෙකුට ම තම ජීවිතය පවත්වා ගැනීමට ආහාර අත්යවශ්ය වේ. ඒවා සැකසීමකින් තොරව, අර්ධ වශයෙන් සැකසීමෙන් හෝ සම්පූර්ණයෙන් සැකසීමෙන් පරිභෝජනය කළ හැක.
එදිනෙදා සෞඛ්ය සම්පන්න ජීවිතයක් සඳහා බාල නොකරන ලද පිරිසිදු ආහාර තෝරා ගැනීම අත්යවශ්ය වේ. එමෙන්ම අප පරිභෝජනයට ගන්නා ආහාරවලින් කිසිදු සෞඛ්ය අනතුරක් සිදු නොවන බව එය පරීභෝජනයට ගන්නා තුළ විශ්වාසයක් ඇති විය යුතුය.
කෘමීන්, දෘශ්ය දිලීර, ආගන්තුක ද්රව්ය ආදියෙන් අපවිත්ර වූ ආහාර මිලදී ගැනීමට පෙර ආහාර පියවි ඇසින් පරීක්ෂා කිරීම මගින් හඳුනාගත හැක. ආහාර ද්රව්ය ලෙස වෙෙළඳපොළේ පවතින විෂ රසායනික හා අනෙකුත් ව්යාජ ද්රව්ය හඳුනාගත හැක්කේ රසායනාගාර පරීක්ෂාවකින් පමණි.
ඕනෑම දෙයක් එකතු කිරීමෙන් හෝ ඉවත් කිරීමෙන් හෝ අඩු කිරීමෙන් සහ ආහාර ද්රව්යයේ සාධාරණ කොටසක් හෝ අමුද්රව්යයක් ආදේශ කිරීමෙන් හෝ විශේෂිත ආකාරයේ ආහාරයක් ලෙස සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ද්රව්යයක් ව්යාජ ලෙස නිරූපණය කිරීමෙන් ආහාරයේ ගුණාත්මකභාවය අඩු වීම අපවිත්ර කිරීම Adulteration ලෙස හැඳින්වේ.
අප ආහාරයට ගන්නා තෙල් වර්ග (පොල් තෙල්, සූරියකාන්ත තෙල්, ඔලිව් තෙල්, අබ තෙල් ආදිය) එඬරු තෙල්, හණ තෙල්, ආර්ජෙමෝන් තෙල් ආදිය මිශ්ර කිරීමෙන් තත්ත්වය බාල කිරීමෙන් ලාබ ලබා ගනු ලබයි. එවැනි ද්රව්ය පහත සරල පරීක්ෂණ මගින් අපට හඳුනාගත හැක.
• පිරිසිදු පරීක්ෂණ නළයක තෙල් මිලි ලීටර් 1 ක් ගන්න. ආම්ලික පෙට්රෝලියම් ඊතර් මිලි ලීටර් 10 ක් එකතු කරන්න. මිනිත්තු 2 ක් දැඩි ලෙස සොලවන්න. ඇමෝනියම් මොලිබ්ඩේට් ප්රතික්රියාකාරක බිංදු 1 ක් එක් කරන්න. සුදු අවලම්බන ඇතිවීමෙන් සාම්පලයේ එඬරු තෙල් පවතින බව පෙන්නුම් කරයි
• සාම්පලයේ කුඩා ප්රමාණයක් කාබන් ටෙට්ට්රා ක්ලෝරයිඩ් හි බ්රෝමීන් ද්රාවණය සමඟ ප්රතික්රියා කරවනු ලැබේ. කහ අවක්ෂේපයක් ඇතිවීමෙන් සාම්පලයේ හණ තෙල් පවතින බව පෙන්නුම් කරයි
කුඩු කරන ලද කුළු කුඩු (කහ කුඩු, මිරිස් කුඩු, තුනපහ කුඩු ආදිය) බහුල වශයෙන් බාල කිරිමට ලක්වන ආහාර පිළියෙල කිරීම සඳහා ගන්නා ද්රව්ය වර්ගයකි. ඒ සඳහා බහුල වශයෙන් යොදා ගැනෙනුයේ පාට කරන ලද ලී කුඩු, Metalin yellow ඊයම් ක්රෝමේට්, බඩඉරිඟු, තිරිඟු, සහල්, ටැපියෝකා පිෂ්ටය වැනි ද්රව්යයන්ය. ඊට අමතරව මිරිස් සඳහා කුඩු කරන ලද ගඩොල් යොදා ගැනේ. ඒවා පහත පරිදි හඳුනාගත හැක.
• සාම්පලය ජලය මතුපිට විසුරුවන්න. කියත් කුඩු, දූවිලි ජල මතුපිට පාවී ගියේය.
• සාම්පලයට සාන්ද්ර හයිඩ්රක්ලෝරික් අම්ල බිංදු කිහිපයක් එකතු කරන්න. තනුක කිරීමේදී අතුරුදන් වන වයලට් වර්ණය ක්ෂණික ඇති වීමෙන් පිරිසිදු කහ පෙන්නුම් කරයි. වර්ණය දිගටම පවතින්නේ නම්, මෙටනිල් කහ පවතින බව පෙන්නුම් කෙරේ.
• සාම්පල ස්වල්පයක් හයිඩ්රක්ලෝරික් අම්ල දිය කරන්න. H2S වායුව ද්රාවණය තුළින් යවන්න. කළු අවක්ෂේපය ඊයම් ක්රෝමේට් පවතින බව පෙන්නුම් කරයි.
• නියැදිය අළු කරන්න. එය 1:7 සල්පියුරික් අම්ලයේ දියකර පෙරන්න. 1෴ ඩයිෆිනයිල්කිබසීන් Dipenylearbazide බිංදු 1 හෝ 2 එකතු කරන්න. රෝස පැහැය ඇතිවීමෙන් ඊයම් ක්රෝමේට් පවතින බව පෙන්නුම් කරයි.
• අන්වීක්ෂීය පරික්ෂාවකින් හෙළිවන්නේ පිරිසිදු කහ පමණක් කහ පැහැයෙන් යුත්, ප්රමාණයෙන් විශාල සහ කෝණික හැඩයෙන් යුත් ව්යුහයන් ඇති බවයි. පිරිසිදු කහ පිෂ්ටය හා සසඳන විට එකතු කරන ලද පිෂ්ටය අවර්ණ වන අතර එය ප්රමාණයෙන් කුඩා වේ.
• ක්ලෝරෝෆෝම් සහ කාබන් ටෙට්රාක්ලෝරයිඩ් මිශ්රණයක් අඩංගු බීකරයකට නියැදිය එක් කරන්න. ගඩොල් කුඩු පතුලේ තැන්පත් වනු ඇත.
• පරීක්ෂණ නළයකට සාම්පලයෙන් 1 ග්රෑම් ගන්න. හෙක්සේන් මිලි ලීටර් 2 ක් එකතු කර හොඳින් සොලවන්න. පැහැදිලි ද්රාවණය වෙනත් පරීක්ෂණ නළයකට මාරු කරන්න. ඇසිටොනයිට්රයිල් මිලි ලීටර් 2ක් එකතු කර හොඳින් සොලවන්න. පහළ ඇසිටෝනිට්රයිල් ස්ථරයේ රතු පැහැයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ සුඩාන් (III) පවතින බවයි.
කුඩු කරන ලද කුළුබඩුවලට අමතරව සම්පූර්ණ කුළුබඩු ද නොයෙකුත් ද්රව්ය මිශ්රකිරිමෙන් බාල කර විකුණනු ලබයි. ගම්මිරිස් ඇට වියළන ලද ගස්ලබු ඇටවලින්ද, සූදුරු ඇට අඟුරුවලින් වර්ණ ගන්වන ලද වල්ඇටවලින්ද, අබ ඇට ආර්ජෙමෝන් ඇටවලින්ද බාල කරනු ලැබේ.
• සාම්පලය කාබන් ටෙට්ට්රා ක්ලෝරයිඩ් සහිත බීකරයකට දමන්න. පිරිසිදු කළු ගම්මිරිස් ඇට පතුලට ගමන් කරන අතර. ගස්ලබු ඇට මතුපිට පාවෙයි.
• සූදුරු ඇට අත්ල මත තබා අතුල්ලන්න. අත්ල කළු පැහැයට හැරේ නම් ව්යාජ ඇට හඳුනාගත හැක.
• විශාලන කාචයක් යටතේ නිරීක්ෂණය කරන්න. ඇටවල හැඩ වෙනස් බව හඳුනාගත හැක.
ඝන ආහාර ද්රව්යවලට අමතරව ද්රවමය ආහාරයන්ද මෙසේම බාල කිරීමට ලක්වේ. ඒ අතරින් කිරි ප්රධාන තැනක් ගනී. ඒ සඳහා බහුලව යොදා ගැනෙනුයේ ජලයයි. ඊට අමතරව යූරියා ද යොදා ගැනේ. ඒවා පහසුවෙන් හඳුනාගත හැක.
• ඔප දැමූ බෑවුම් සහිත මතුපිටක් මත කිරි බිංදුවක් දමන්න. කිරි බිංදු සෙමෙන් ගලා යන්නේ එය පිටුපස සුදු සලකුණක් තබමිනි. සලකුණක් ඉතිරි නොකර වහාම මිශ්ර කිරි ගලා යයි.
• පරීක්ෂණ නළයකට කිරි මිලි ලීටර් 2 ක් ගන්න. arhar කුඩු හැඳි 1\2 ක් එකතු කරන්න. ඉතා හොඳින් සෙලවීමෙන් මිශ්ර කරන්න. මිනිත්තු 5 කට පසු, රතු ලිට්මස් කඩදාසියක් ගිල්වා තත්පර 30 ක් තබා ගන්න, රතු සිට නිල් දක්වා වර්ණය වෙනස් කිරීමෙන් යූරියා පවතින බව පෙන්නුම් කරයි.
ශ්රී ලාංකික අපගේ ප්රියතම පාන වන තේ/කෝපි සෑදීම සඳහා යොදා ගනු ලබන තේකොළ/ කුඩුද කෝපි කුඩුද නොයෙක් අපද්රව්ය යොදා අපවිත්ර කරනු ලබයි. තේ කුඩු කෘත්රිම වර්ණ සහ යකඩ කුඩු යොදා ගැනෙන අතර කෝපි සඳහා කුඩු කරන ලද ධාන්ය යොදා ගැනේ.
• කුඩා සාම්පලයක් පරීක්ෂණ නළයකට ගෙන ආස්රැත ජලය මිලි ලීටර් 3 ක් එකතු කරන්න. ද්රාවණය වර්ණවත් වන තුරු රත් කරන්න. මිශ්රණයේ වර්ණය Decolorize ඉවත් කිරීම සඳහා පොටෑසියම් පර්මැන්ගනේට් KMno4 සහ මියුරියාටික් අම්ලය (1:1) ද්රාවණයෙන් මිලි ලීටර් 33ක් එක් කරන්න. 1෴ ජලීය අයඩින් ද්රාවණයේ බින්දු කිහිපයක් එකතු කරන්න. නිල් වර්ණය ඇතිවීම පිෂ්ටය පවතින බව පෙන්නුම් කරයි.
• කඩදාසි කැබැල්ලේ සාම්පල කුඩා ප්රමාණයක් (තේ හැඳි 2ක්) විහිදුවන්න. එය මත චුම්බකයක් අඳින්න. යකඩ පෙති තිබේ නම් චුම්බකයට ඇලී සිටී.
• සාම්පලයෙන් ස්වල්පයක් (තේ හැඳි 1ක්) තෙත් කරන ලද සුදු පැහැති කඩදාසියක් මත විසුරුවා හරින්න. මිනිත්තු 5 කට පසු, නියැදිය ඉවත් කර කඩදාසි පරීක්ෂා කරන්න. වර්ණ ලප හෙළිදරව් කිරීම සායම් භාවිතය පෙන්නුම් කරයි
ඉහත කරුණු සලකා බැලීමේ දී පාරිභෝගිකයා මෙම වංචනික ක්රියාවලින් බේරාගැනීම සඳහා කාර්යක්ෂම ආහාර සුරක්ෂිතා වැඩපිළිවෙළක් සහ ආහාර පාලන පද්ධතියක් සඳහා ජාතික ප්රතිපත්තියක් සැකසීම සහ ක්රියාත්මක කිරීම පිළිබඳ සොයා බැලීම සඳහා මෙහෙයුම් සම්බන්ධීකරණය ක්රියාවලියක් වහාම ඇති කිරීම රටේ කාලීන අවශ්යතාවකි.