කොරෝනා මාරාන්තික වයිරසය යම් පමණකට පාලනයවීම සැලකිල්ලට ගනිමින් ඉකුත් 20 වැනිදා දිස්ත්‍රික්ක 18ක ඇඳිරි නීතිය නිශ්චිත කාලසීමාවකට තාවකාලිකව ඉවත් කෙරුණු අතර, ඒ අවසරයෙන් මත්පැන් හල් ද විවාත කෙරුණි. ඉකුත් 21 වැනිදා පෙරවරුවේ රජය යළිත් තීරණය කරනු ලැබූවේ එසේ විවෘත කළ මත්පැන් හල් යළිත් දැනුම් දෙන තුරු වසා දමන බවය. මත්පැන් හල් විවෘත කිරීමත් සමඟ ඇතැම් පළාත්වල ඇතැම් පුද්ගලයන්ගේ අපරීක්ෂාකාරී හැසිරීම් එම තීරණයට බලපා ඇති බව ද ප්‍රකාශ වේ.
මත්පැන් යනු අත්‍යවශ්‍ය හෝ අවශ්‍ය හෝ යමක් නොවන බව ඒකාන්ත සත්‍යයකි. එයින්ම කියැවෙන්නේ මත්පැන් යනු අනවශ්‍ය දෙයක් බවය. ශරීර සෞඛ්‍යයට අහිතකර වීම, මත්පැන් පානය කිරීම නිසා අශිෂ්ට, අවිනීත හා අනීතික හැසිරීම්වලට යොමුවීම, ධන හා දේපළ හානිය මෙන්ම කීර්ති නාමයට කැළල්වීම ආදී කාරණා මුල් කර ගනිමින් මත්පැන්වලට එරෙහි දැවැන්ත විරෝධයක් පවතින හෙයින් මත්පැන් හල් වසා දැමීම සම්බන්ධයෙන් විරෝධයක් පැන නැඟීම සාධාරණය.
සමාජයක් විවිධවන විට, සංකීර්ණ වනවිට එම සමාජයේ වෙසෙන විවිධ පුද්ගලයන්ගේ අවශ්‍යතා සංසිඳුවීම පිණිස රජය මගින්ම බලපත්‍ර නිකුත් කරමින් මත්පැන් හල් පවත්වාගෙන යාමට අවසර ලබාදී තිබේ. එය එක් අතකින් රජයට විශාල ආදායමක් ලැබෙන මාර්ගයක් ද වීම තවත් හේතුවකි.
මත්පැන් යනු බියර්වලින් ආරම්භ වී හෙරොයින්, මරිජුවානා ආදී විස මත්ද්‍රව්‍යවලට පෙළඹෙන විනාශකාරී මාවතේ හමුවන එක් දියරමය පානයකි. බුද්ධ කාලයේ පවා සෝමපානෝත්සව තිබූ බව ද සඳහන්ය. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියට පැමිණියේ රා කළ සොළසක් බී කුලප්පු වූ නාලාගිරි හස්තිරාජයා බව ද බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සඳහන්ය. බුදු දහමේ දැක්වෙන නොකළ යුතු වෙළෙඳාම් අතර විස මත්ද්‍රව්‍ය විකිණීම ද සඳහන්ය.
කාරණාව එයම නොවේ. මසක් පමණ කලක් පැවැති ඇඳිරි නීතිය ඉවත් කිරීමෙන් පසු මත්පැන් හල් විවෘත විය. ඒ මොහොතේ අප සමාජයේ ඇතැමකුගේ හැසිරීම්වලින් සමාජ අභ්‍යන්තරයේ එක් පැතිකඩක් විද්‍යමානවීමය. එක් දරුවකුගේ සටහනක් මුහුණු පොත හරහා වේගයෙන් සංසරණය විය. එම සටහනෙන් කියැවුණේ නිවෙසට අවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ලබාගැනීම සඳහා රජයෙන් ලබාදුන් රුපියල් 5000 රැගෙන නගරයට ගිය තාත්තා වැනි වැනී ගෙදර ආවා මිස ගෙදරට කිසිවක් රැගෙන නොආ බවය. ‘අද අපි බඩ ගින්නේ’ ඒ දරුවා එහි සඳහන් කර තිබිණි.
කෙනකුගේ හැසිරීම තීරණය වන්නේ එම පුද්ගලයාගේ බුද්ධි මට්ටමට අනුව බව ඉතා පැහැදිලිය. ‘විද්‍යා දදාති විනයං’ යනුවෙන් දක්වා ඇති පරිදි විද්‍යාවෙන් හෙවත් අධ්‍යාපනයෙන් ලබා දෙන්නේ විනය වේ. විනය යනු පුද්ගල චර්යා පාලනය කිරීමය. අවිචාරයට නොයා විචාරයට යෑමය. අශිෂ්ටත්වයෙන් මිදී ශිෂ්ටත්වයට අනුගතවීමය. අනීතික බවින් මිදී නීති ගරුක වීමය
පිහිය පාන්, එළවළු කැපීමට මෙන්ම කෙනකුට ඇනීමට ද පාවිච්චියට ගත හැකිය. එය තීරණය කරනු ලබන්නේ පිහිය නොව පිහිය අතට ගත් පුද්ගලයාය. මිනිසා බුද්ධිමත් විය යුත්තේ එනිසාය. රටේ පවතින තත්ත්වය එයට හිමි නිසි අයුරින් හඳුනාගෙන එයට ගැළපෙන පරිදි සිය චර්යා සකස් කර ගැනීම බුද්ධිමත් මිනිසාගේ බුද්ධිමත්කම විදහාපාන්නකි. එසේ නොවන්නා තමන් අභිමත පරිදි හැසිරී තමනුත් විනාශ වී රටත් විනාශ මුඛයට ඇද දමයි. එබන්දකු ප්‍රභාකරන්ගේ මරාගෙන මැරෙන මිනිස් බෝම්බයකින් කිසි ලෙසකින් හෝ වෙනස් නොවේ.
ලෝක වසංගත උවදුර හමුවේ අප රට ද බරපතළ හා තියුණු අනතුරකට මුහුණ පා සිටින බව ඒකාන්ත සත්‍යයකි. මෙම උවදුරට තවමත් ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයක් සොයා ගැනීමට අසමත්වීමෙන්ම උවදුරෙහි තියුණු බව පැහැදිලි වෙයි.
මෙම කොරෝනා මාරාන්තික උවදුරට ඇති නොවරදින සුළු එක් පිළියමක් වන්නේ ආරක්ෂාවීමය. සංචරණය සීමා කිරීමය. ඇඳිරි නීතිය පැණවීමේ අරමුණ ද එයමය. එහෙත් ඇඳිරි නීතිය ලිහිල්වීමත් සමඟ බාර් ඉදිරිපිට දිග හැරුණු මිනිස් පෝලිමෙන් කියැවෙන්නේ විනාශයෙන් මෙපිට පාඩම් ඉගෙන ගැනීමට ඔවුන් සූදානම් නැති බවය.
තීන්දු තීරණ ගත යුත්තේ රටේ හෙට දවස සැලකිල්ලට ගෙනය. කුමන ආකාරයෙන් වූව ද ජීවත්වීමට රට ඉතිරි වී තිබිය යුතුය. ඒ වෙනුවෙන් දායකවීමේ පරම වගකීමත් ජනතාව සතුය. ඒ වෙනුවෙන් ඔවුන් කළ යුත්තේ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂක පිළිවෙත්වලට යටත් වීමය. එය හැර අන් විකල්පයක් ඇත්තේම නැත.
