නැති කාලෙටත් මිනිසුන් හඬවන වැඩියෙන් ලැබෙන කාලයටත් මිනිසුන් හඬවන, වැස්ස.... මේ දිනවල නම් දිවයිනේ හැම තැනටම  වැඩියෙන් ලැබෙමින් පවතී.

නායයෑම්, ජල ගැලීම්, මාර්ග වැසෙන සේ පස් ගස් හා ගල් කඩාවැටී අවහිරවීම් හැමදාමත් වාර්තා වෙයි. අධික වැසි ලැබීමත් අධික මීදුමත් ඇතැම් ප්‍රදේශවල මේ දිනවල කාලගුණික තත්ත්වයයි.

ඉකුත් 20 වැනිදා උදෑසන හපුතලේ ග්ලෙනෝර් වත්තටද උදාවූයේ මීදුමින්  වැසුණු වැසිබර හිමිදිරියකි. ග්ලෙනෝර් වත්තේ දහවැනි කොටසේ  කම්කරු නිවාසවල ජීවත්වෙන පවුල් ගණන 34 කි.

පාසල් සිසුහු පාසල් යාමට ලෑස්ති වෙමින් සිටියහ. වැඩිහිටියෝ  වත්තේ වැඩට යාමට සූදානම් වෙමින්  සිටියහ. එකවරම මහා කලබැගෑනියකි. නාය යනවා.... නාය යනවා.... කෑගසමින් නිවැසියෝ නිවෙස්වලින් එළියට පැනගත්හ.

මේ අවදානම මුලින්ම පෙන්වා දී ඇත්තේ, “ඩෝමි” නමැති සුරතල් සුනඛයෙකි. ඩෝමි ජීවත් වෙන්නේ මෙම ස්ථානයේ කම්කරු නිවාසයකය. ස්වාමියා වන සුප්පයියා චන්ද්‍රසේකරන් සිද්ධිය විස්තර කිරීමට පෙර ඩෝමි  ගැන කිව්වේය.

“පුතා ඉස්කෝලෙ ගිහින් එද්දි පාර අයිනෙ හඬ හඬා හිටිය පැටිය  උස්සාගෙන ඇවිත් තිබුණා. අපි ආදරෙන් ඇති දැඩි කළා. දැන් වයස අවුරුදු එකහමාරයි. අපි රොටී කෑවට එයා රොටීවලට කැමති නැහැ. බත් තමයි කන්නේ. කොහේ ගියත් අපේ පස්සෙන් එනවා. ත්‍රීවීලරයක ගියොත් ඒකටත් නගිනවා. බස් එකකට ගියොත් බස් එකට නගිනකල්ම ඉඳල ආපසු  ගෙදර යනවා. වැඩිපුරම ඉන්නේ ගේ අස්සේ. වත්තේ. කවුරුත් මෙයාට ආදරෙයි.”

චන්ද්‍රසේකරන් ආඩම්බර ඉරියව්වෙන් යළි කතාව පටන් ගත්තේය.

“උදේ 6.20 ට විතර ඩෝමි බුර බුරා පහළ පැත්තට දුවනවා. ආපසු ගෙට දුවනවා. මගේ පොඩි පුතයි අල්ලපු ගෙදර ආච්චියි ගිහින් ඒ පැත්ත බල බල ඉන්න කොට ආයෙත් බල්ලා ඒ පැත්තට බුර බුරා මොකක්දෝ කියනවා. ඒ එක්කම අපේ මල්ලි කෙනත් උඩ පැත්තේ ඉඳල ආවා. එයා කිව්වා අන්න අර බලන්න නායක් යනවා කියලා. 

අපි බලා සිටියදී පොළො​ෙව කොටසක් ගිලා බසිමින් පහළට ඇදී ගෙන ගියා. අපි කෑගහලා අවට අයට කිව්වා නායක් යනවා කියලා. අපි ඔක්කොම කෝවිලට දුවගෙන ගිහින් වත්තේ මහත්තයට දැනුම් දුන්නා. වත්තේ මහත්තයා නිලධාරි දැනුවත් කිරීමෙන් පසු ඔවුන් ඇවිත් එම ස්ථානයේ පදිංචි පවුල් 34 කට ඉවත් වෙන්න කියලා වත්තේ ඉස්කෝලේ නතර කළා” යැයි චන්ද්‍රසේකරන් කීවේය.

හල්දුම්මුල්ල මෙන්ම හපුතලේද, බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයද නාය අවදානම් ප්‍රදේශ අතරින් ප්‍රම්‍රඛ වෙන බවට හඳුනාගෙන ඇතැයි බදුල්ල දිස්ත්‍රික් ලේකම් ප්‍රභාත් අබේවර්ධන මහතා පවසයි.

හපුතලේ නායයාම්, ක්ෂණික දියඇලි කඩාවැටීම්, හදිසි සැඩදිය පහර ගලා යාම් වැනි ආපදා සිදුවීමට ප්‍රධාන හේතුව තංගමලේ අභය භූමියට ලැබෙන අධික වැසි යැයි අනුමාන කරන බව ජාතික ගොඩනැගිලි පර්යේෂණ සංවිධානයේ භූ විද්‍යාඥ හර්ෂණී පෙරේරා මහත්මිය පවසයි. ග්ලෙනෝර් වත්තේ තත්ත්වයද අවදානම් බව හර්ෂණී මහත්මිය අවධාරණය කළාය.

මිනිසුන් ඉව කරන්නේ විපතක් සිදුවීමෙන් පසුය. එවිට සිදුවිය හැකි විපත සිදුවී අවසන්ය. එහෙත් සතුන් ඉව කරන්නේ විපතක් වීමට කලිනි. එය මිනිසාගේ ආරක්ෂාවටද හේතුවෙන බව මේ සිද්ධියෙන් පැහැදිලිවෙයි.
නාය අවදානම මුලින්ම හඳුනාගත් ඩෝමි දැන් වීරයෙකි. වත්තේ කම්කරුවන් අතරේද ජනප්‍රිය චරිතයකි. ඩෝමි දැක ගැනීම සඳහා වත්තේ ජනතාව පමණක් නොව අවට ගම්මානවල ජනයාද පැමිණෙමින් සිටිති.

සටහන හා ඡායාරූප 
■ බදුල්ලේ පාලිත ආරියවංශ