මුදල් ඇමැති බැසිල් රාජපක්ෂ මහතා අයවැය කතාව පසුගිය 12 වැනි සිකුරාදා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළේය.  ඒ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතන්ත්‍රික සමාජවාදි ජන රජයේ වර්තමාන රජයේ දෙවැනි අයවැය ලේඛනයි. මීට වසර 64කට පෙර එනම් 1957 ඇස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක මහතාගේ රජයේ අයවැය ලේඛනය ඉදිරිපත් කිරීමට සූදානම් වන අවස්ථාවේ රජයේ ප්‍රබල ඇමැතිවරුන් දෙදෙනකු ඉංග්‍රීසි බසින් කවි ලියමින් කළ සංවාදයක් ගැන අසන්නට ලැබිණ.

කවුද මේ ඇමැතිවරු?

ඒ මුදල් ඇමැති ස්ටැන්ලි ද සොයිසා සහ ගමනාගමන හා ප්‍රසිද්ධ වැඩ ඇමැති මෛත්‍රීපාල සේනානායකය. මුදල් ඇමැතිවරයාගේ කාර්යාලය කම්කරුවන් පිරිසක් විසින් අලුත්වැඩියා කරමින් සිටි නිසා කම්කරුවන්ගේ කලබලය, ඝෝෂාව හා ශබ්ද නිසා පැවතුණේ නොසන්සුන් බවකි. මේ නිසා මුදල් ඇමැතිතුමාටත් අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ටත් මහා භාණ්ඩාගාරයේ ප්‍රධානීන්ටත් බාධා ඇතිවිය. අයවැය ලේඛනය ඉදිරිපත් කිරීමට ඇත්තේ තව මාස කිහිපයකි. රජයේ සියලුම ගොඩනැගිලි අලුත්වැඩියාකොට නඩත්තු කිරීමේ කාර්ය තිබුණේ ප්‍රසිද්ධ වැඩ කටයුතු භාර ඇමැති වූ මෛත්‍රීපාල සේනානායක මහතාට අයත් අමාත්‍යාංශයට ය. මේ කාලගෝට්ටිය ගැන ස්ටැන්ලි ද සොයිසා මහතා විසින් මෛත්‍රීපාල සේනානායක මහතාට ඉංග්‍රීසි බසින් කවි පන්තියක් ලියා යැවීය. එහි සිංහල අරුත මෙසේය.

ඇමතිතුමනි ගමනාගමනය  බාර
සැලකුව මැනවි මගෙ සිත වන දුක  ගෝර 
මා මේ සිටින තැන ඇති කලබල  මාර
පෙන්වයි මටත් පිස්සන් කොටුවට  පාර

කලබල මැදම කරනා   සාධාරණය
ලිපිකරුවන් සඳහා අයවැය  ලේඛනය
එල්.ජේ.සෙනෙවි නොසැලෙන අප මත  දෙකය
රාජුත්, ෂර්ලි කලබල පිට  අසරණය 

නතර කර තිබූ ‘හියූ’ රුපියල්  වදය
වේලාසනම එය නැවතුන එක  හොඳය
වෙහෙසෙන්නේ ඔබේ අය දැඩි දුක්  විඳය
දත් මිටි කකා ඉන්නෙමු විඳ දස  වදය

මේ කවි පන්තියට මෛත්‍රිපාල සේනානායක ඇමැතිතුමා ඉංග්‍රීසි බසින් කවියෙන්ම පිළිතුරු යැවීය.

සොහොයුර සිටින  හැම සතයම  සුරකින්න
වදයක් නම් සමාවක් ඒකට  දෙන්න
කරදර විඳින ඔය තැන අද ඔබ   ඉන්න
ඒ වැනි නොවනු ඇත  මින් පසු  සලකන්න

ලියෝ පෝල්ඩ්, ෂර්ලිද, රාජුද,  පිරිස
තට්ට ෂර්ලි වෙහෙසුණු බව ඇසු  විගස
අයවැය ලේඛනය හොඳ විය යුතු පිණිස
සිතුවෙමි කළ යුතුව ඇති බව මෙය   තිදෙස

මෙයින් පසු   කරදර
නොවෙයි හිතවත්  සොහොයුර
අයවැයද මෙම  වර
අපට දිය යුතුව ඇත  සිරිසර 

මේ පුවත 1957 මැයි 6 වැනිදා ‘සිළුමිණ’ පුවත්පතේ මුල් පිටුවේ ප්‍රධාන ප්‍රවෘත්තිය ලෙස පළවී තිබුණි. ඉංග්‍රීසි කවි සිංහලයට නඟා වාර්තාව ලියා තිබුණේ එවකට එම පත්‍රයේ උපකර්තෘවරයකුව සිටි ධර්මපාල ජයවීර මහතාය. පුවත්පත් කලාව ගැන ලංකාවේ පළ වූ මුල්ම ග්‍රන්ථය වූ ‘පත්‍ර කලාව’ කෘතිය ලියූ ජයවීර මහතා බම්බලපිටියේ  පොලිටෙක්නික් විද්‍යාලයේ පුවත්පත් කලාව ඉගැන්වූ මුල්ම ගුරුවරයාද වෙයි. ඔහුගෙන් පත්‍ර කලාව ඉගෙන ගත් ශිෂ්‍යයකු වූයේ පසු ලකාවේ සම්මානනීය නළුවකු හා චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරයකු වූ ගාමිණී  ෆොන්සේකාය.

එදා අමාත්‍යවරුන් දෙදෙනාගේ කවිවලින් කී මුදල් අමාත්‍යාංශයේ අය-වැය ලේඛනය සකස් කිරීමට සහය වූ උසස් නිලධාරීන් වූයේ මහා භාණ්ඩාගාරයේ ලේකම් එල්.ජේ.සෙනෙවිරත්න (ඔහු  විවාහව සිටියේ ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රථම කතානායක සර් ෆ්‍රැන්සිස් මොලමුරේගේ දියණියක් සමගය). ෂර්ලි, රාජු, ලියෝ පෝල්ඩ් යනු මුදල් අමාත්‍යාංශයේ ඉහළ තනතුරු  දැරුවෝය.
මුදල් ඇමැති ස්ටැන්ලි ද සොයිසා මහතා එකල දක්ෂ නීතිඥයකු වූ අභාවප්‍රාප්ත රාජනීතිඥ ෆ්‍රැන්සිස් සොයිසා මහතාගේ පුත්‍රයෙකි. කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයේ හා ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේ උපාධිය ලබා එංගලන්තයට ගොස් ප්‍රිවි කවුන්සිලයේ නිරිතදිග මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකි. 1956 මහා මැතිවරණයෙන් ජාඇල ආසනය දිනා පාර්ලිමේන්තුවට තේරී  ප්‍රථම වාරයේම ඇමැතිවරයකු වීමේ භාග්‍යය ඔහුට උදාවිය. 

ගමනාගමන හා රජයේ වැඩ කටයුතු භාර ඇමැතිවරයා වූ  මෛත්‍රීපාල සේනානායක මහතා 1947 හා 1952 මහා මැතිවරණවලදී එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් මැදවච්චිය ආසනය දිනා එවකට තිබූ  රජයෙන් ඉල්ලා අස්වූ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකි. අනුරාධපුරයේ ශාන්ත ජෝෂප් විද්‍යාලය, යාපනේ  ශාන්ත ජෝන් විද්‍යාලයේ ඉගෙන කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය අවසන් කොට වැවිලි නිලධාරියකු වූ සේනානායක මහතා ද්‍රවිඩ භාෂාව කතා කළ එම භෂාවෙන් ලියූ ඉංග්‍රීසි මෙන්ම සිංහල භාෂාව කතා කළ ලියූ ‘ත්‍රිභාෂා’ ප්‍රවීණයෙකි. ඔහු විවාහ වූයේ ලේක්හවුස් හි ඉංග්‍රීසි භාෂා මාධ්‍යවේදිනී රංජි හැන්ඩි නම් දමිළ කාන්තාව සමඟය.

 ගද්‍යයෙන් මෙන් නොව මුහුණ නරක් නොකර ගෙන සිනා මුසු මුහුණින් ප්‍රශ්න  විසඳා අවසන් කළ හැකි විස්මිත බලයක් කවිය සතු වන බව බටහිර  විචාරකයෙක් කියා තිබුණි. මේ අනුව පෙනී යන්නේ වාද කිරීමට හොඳම මාධ්‍යය කවිය බව ය.

ඒ.ඩී. රන්ජිත් කුමාර