අප රටේ සෑම දෙයක්ම පළමුව ප්‍රශ්නයක් බවට පත් කර ගැනීම ජාතික සිරිතක්ව ප්‍රගුණ කරන සෙයකි. ළඟපාත උත්තර කොතෙක් තිබුණද ඒවා ප්‍රයෝජනයට ගැනෙන්නේ ප්‍රශ්නය හොඳටම කුණු වී ගියාට පසුවය. ලංකාවේ කුණු ප්‍රශ්නයද එසේමය. එය තවමත් කුණු වෙමින් තිබේ.

කුණු ප්‍රශ්නයට විසඳුම් දී එය නිට්ටාවටම විසඳන ආකාරය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රාදේශීය සභා මැතිවරණයකදී නගර සභා මැතිවරණයකදී කිසිදු දේශපාලන පක්ෂයක් වැඩි බරක් නොදමයි. එහෙයින් මහ මැතිවරණයකදී ජනාධිපතිවරණයකදී ඒ සම්බන්ධයෙන් විශේෂ අවධානයක්ද යොමු නොවේ. එයට හේතුව මහජනයාද කුණු ප්‍රශ්නය විසඳා ගැනීමට විශේෂ උනන්දුවක් නොදැක්වීමය. බොහෝ දෙනකුට වුවමනා කරන්නේ තමන්ගේ නිවෙසේ කුණු කොහේ හෝ දමා නිවස පිරිසුදුවට තබා ගැනීමට පමණි. කුණු සම්බන්ධ මෙරට බොහෝ දෙනාගේ හැසිරීමෙන් ඔවුන්ගේ පරිසර හිතකාමිත්වයත් සාමූහික විචාර බුද්ධියත් ප්‍රකට කෙරේ.

අප පුවත්පත ඉකුත්දා වාර්තා කළේ ගම්පහ ප්‍රාදේශීය බල සභා ප්‍රදේශයට අයත් පහළ ඉඹුල්ගොඩ ප්‍රදේශයේ මාර්ගය අද්දරට කසළ තොගයක් ගෙනැවිත් දමා තිබූ පුද්ගලයකු බිල්පතක් අනුව සොයාගෙන එම කසළ තොගයේ හිමිකරුවා අත්අඩංගුවට ගත් බවය. අප ප්‍රවෘත්තියට අනුව පසුගිය දිනෙක රාත්‍රී කාලයේදී නරක්වූ එළවළු තොගයක් සහිත කසළ තොගයක් මාර්ගය අද්දරට දමා ගොස් ඇති බවට ප්‍රදේශවාසීන් ප්‍රාදේශීය සභාවේ උප සභාපති ජයන්ත මුදන්නායක මහතාට දැනුම් දී ඇති අතර ඒ අනුව සභාවේ සෞඛ්‍ය පරිපාලක සුනන්ද දිසානායක මහතාද ගෙන්වා ගනිමින් ප්‍රදේවාසීන් සමග කසළ ගොඩ අවුස්සා බැලීමේදී ලිපිනයක් සහිත බිල් පතක් හමුවී ඇත. එය කඩවත නගරයේ එළවළු වෙළෙඳසලක් බවට සඳහන්ව තිබීම මත එහි තිබූ දුරකථන අංකයට අමතා කසළ ගොඩ ඉවත් කර ගන්නා ලෙස දැනුම් දී ඇතත් කිසිවකු පැමිණ නැත.

පසුව සිද්ධිය වැලිවේරිය පොලිසියට පැමිණිලි කිරීමෙන් පසුව ස්ථානාධිපති ප්‍රධාන පොලිස් පරීක්ෂක වසන්ත පුෂ්පකුමාර මහතාගේ උපදෙස් අනුව එම තක්කඩි පුරවැසියා අත්අඩංගුවට ගෙන මංමාවත්වලට කසළ බැහැර කිරීමේ චෝදනාව මත අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත බව අප ප්‍රවෘත්තියෙහි වැඩිදුරටත් සඳහන්ය.

කසළ තොගය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රදේශවාසීන්ගේ උනන්දුව ප්‍රශංසා කටයුතුය. එමෙන්ම ප්‍රාදේශීය සභාවේ උප සභාපතිවරයා සෞඛ්‍ය පරිපාලකවරයා හා පොලිසියේ ක්‍රියාකාරිත්වය ආදර්ශවත්ය. සිද්ධිය බරපතළ ලෙස නොගෙන කම්කරුවකු ලවා එම කසළ තොගය ඉවත් කිරීමට හැකියාව තිබුණද රටටම ආදර්ශයක් සපයමින් ඔවුන් ක්‍රියා කර ඇත. විය යුත්තේත් එයමය.

පසුගිය දිනවල මෙබඳු සිදුවීම් බහුලව වාර්තා විය. එක් ප්‍රවෘත්තියකින් කියැවුණේ ප්‍රධාන රෝහලක අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීමේ කොන්ත්‍රාත්තුව බාර ගත් සමාගමක් එම අපද්‍රව්‍ය අදාළ ස්ථානයට රැගෙන නොගොස් අතරමග වෙල්යායකට බැහැර කළ බවය. එමෙන්ම අති සුඛෝපභෝගී වාහනවලින් ගමන් ගන්නා ඇතැම් නෝනාවරුන් මහත්වරුන් නිවෙසේ කුණු මහා මාර්ගයට විසිකර පලායන දසුන් සුලභය. කඩවත නගරයේ එළවළු වෙළෙන්දා සිදුකර තිබෙන්නේද එම තක්කඩි ක්‍රියාවමය.

බොහෝ ප්‍රාදේශීය සභා නගර සභාවල කුණු බැහැර කිරීම සඳහා විධිමත් යාන්ත්‍රණයක් හඳුන්වා දී තිබේ. ජනතාවගේ වගකීම විය යුත්තේ එයට අවශ්‍ය සහයෝගය ලබා දීමය. එහෙත් ඇතැමකු එහි බරපතළකම අවබෝධ කර නොගෙන කටයුතු කරන ආකාරය දැකිය හැකිය. ඔවුන්ට වුවමනා තම නිවෙසේ කුණු තමන්ගේ නොවන වෙන ඕනෑම තැනක දමා නිවෙස පිරිසුදුව තබා ගැනීමට පමණි.

තැන තැන කුණු දැමීම මහා ජාතික අපරාධයක් බව බොහෝ දෙනෙක් නොදනිති. එය පරිසරයට සිදු කරන විනාශය ඔවුහු ගණන් නොගනිති. කුණු මලු විසි කිරීමෙන් ඒවා සීසීකඩ විසිරී යයි. බල්ලන් බළලුන් කපුටන් එම කසළ අවුස්සා පළාතම අවලස්සන කරති. මැසි මදුරුවන්ගේ රජ දහන් බවට ඒවා පත්වේ. වැසි දියට මෙම කැළි කසළ ගසාගෙන ගොස් කාණු පද්ධතිවල හිරවේ. එය අතුරු ප්‍රශ්න රාශියක් ඇති කරවන්නකි.

විශේෂයෙන්ම කුණු මලු විසි කිරීම නිසා විවිධ භයානක ලෙඩ රෝගද වේගයෙන් පැතිරේ. අවසානයේ රටේ ජනතාවට සිදුවන්නේ හඳුනා නොගත් රෝගයකින් මිය යාමටය. මෙය කෙතරම් දුක්ඛිත ඉරණමක් දැයි වටහා ගැනීම අසීරු නොවේ.

කඩවත එළවළු වෙළෙන්දා තොත්ත බබෙක් නොවේ. මහ පාරට කුණු විසිකරන්නෝ කිසිවෙක් තොත්ත බබාලා නොවෙති. එය කෙතරම් බරපතළ වරදක්දැයි ඔවුහු දනිති. එහි ආදිනව කෙසේ දැයි ඉඳුරාම හඳුනාගෙන සිටිති. එහෙත් සාමුහික විචාර බුද්ධියෙන් ගිලිහුණු ආත්මාර්ථකාමිත්වයේ පත්ළටම වැටුණු මනුෂ්‍යත්වය දියවුණු මෙම තක්කඩියෝ දැන දැනම එම වැරැද්ද කරති. එහෙයින් මොවුන්ට අවවාද අනුශාසනා කිරීමෙන් ඵලක් නැත. උපරිම දඬුවම් ලබා දිය යුතුය.