ලෝකෙන් ටිකක්
දරුවන් මවුපියන්ට සම්පතකි. දරුවන් නිසා මවුපියන් ගේ ලෝකය වඩාත් සුන්දර වෙයි. පාරේ
සිඟමන් යදින, බඩු මලු ඔසවාගෙන පාරේ එහා මෙහා යන වීදි දරුවන් ද අපි අනේක වාරයක් දැක ඇත්තෙමු. නිවෙස්වල බැලමෙහෙවරකම් කරමින් ස්වාමි දියණියගේ කටුක වද හිංසනවලට ගොදුරු වෙන දරුවන් ගැන හද කම්පා කරවන පුවත් අපි නිතර අසමු. අධ්‍යාපනය ලැබීම සෑම දරුවකුගේ ම අයිතියකි. මෙසේ කුඩා ළමයින්ට අධ්‍යාපනය නොලැබීමෙන් ඔවුන්ගේ සුන්දර ළමා ලෝකය ද අහිමි වේ. අවුරුදු දහසයට අඩු ළමයින් මෙහෙකාර සේවයේ යෙදවීම දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදකි. මිහිතලයේ වෙසෙන සියලු‍ම දරුවන් තමන්ගේ දරුවන් යැයි සිතා කටයුතු කළ හැකි නම් ලොව සියලු‍ම ළමයින්ට සිනාසිය හැකි හෙටක් උදාවනු වැළැක්විය නොහැකි ය.
නමුත් දිනෙන් දින දියුණුවෙන අසල්වැසි ඉන්දියාවේ නම් ළමුන් සඳහා මැවෙන පරිසරය ඉතාම ඛේදනීය තත්ත්වයකි. ඊට කදිම උදාහරණය වන්නේ ඉන්දියාවේ බලශක්ති සම්පත නිපදවන මූලස්ථානය ලෙස හැඳින්වෙන ජාර්කන්ද් හි ජාරියා නගරය රටේ විශාලතම ගල් අඟුරු ප්‍රභවය බහුල නිධිය පිහිටා ඇත. ඇස්තමේන්තුගත සංචිත ප්‍රමාණය ටොන් බිලියන 19.4 කි. මෙහි පතල් කැණීම සිදු කරනු ලබන්නේ ඉන්දියාවේ ගල් අඟු‍රුවලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් පිපිරුම්, විදුලිය බලාගාර සහ වානේ කර්මාන්ත සඳහා ගල් අඟුරු සැපයීම් කරනා භාරත් කෝකිං ගල් අඟුරු සමාගම විසිනි. ඒම සමාගමේ ගල් අගුරු නිමැවුමෙන් සියයට 90 කට වඩා ලැබෙන්නේ ජාරියා නගරය වෙතින් ය.
බලශක්තිය මුවාවෙන් ජාරියා නගරයේ ඇති ගල් අගුරු පතල් තුළ විසි දහසකට ආසන්න ළමුන් පිරිසකගේ සුන්දර ළමාවිය අහිමි වූ කතා පුවතක් ගැන ඉන්දියාවේ “ද වීක්” සඟරාව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කෙරිණි. එම වාර්තාවට අනුව සංක්‍රමණික දෙමව්පියන් විසින් විසි දහසකට ආසන්න ළමුන් පිරිසක් ගල් අගුරු පතලේ මෙහෙකාර සේවයට බලහත්කාරයෙන් යොදවා සිටිති.
ඉන්දියාවේ කොල්කටා හී සිටින සිරුරේ අභ්‍යන්තර රෝග පිළිබද විශේෂඥයෙකු වන වෛද්‍ය රනබීර් චෞද්රි පවසන පරිදි ගල් අඟුරු අංශුවලින් පළමුව පෙණහලු පිරී නියුමොකොනියෝසිස්වලට මග පාදන බවය. ක්ෂය රෝගය ස්වරූපයෙන් පවතින එම තත්ත්වය පසුව මරණය ළඟා වේ. බොහෝ අය අවුරුදු 25 න් ඔබ්බට ජීවත් නොවන අතර බොහෝ දරුවෝ මියයති.
එහෙයින් බිය වීමට ඇත්තේ කුමක්ද? අපට මුදල් නොමැති නම්, අපි මියයනු ඇත. අපි ජීවත් වීමට උත්සාහ කළ යුතු නොවේද? ගල් අඟුරු කැඩීමේ නිරත ව සිටින අට හැවිරිදි අනුරග් කියා සිටී.
රජය සහ භාරත් ගල් අඟුරු සමාගම (බී.සී.සී.එල්) ජාරියේ නගරයේ සිටිනා අනුරාග් වැනි දරුවන් හා ඔවුන්ගේ පවුල්වල අය සොරුන් ලෙස සලකන බැවින් ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍යය හා ආරක්ෂාව පිළිබඳ වගකීමක් නොදැනෙන බව ප්‍රාදේශීය පාසල් ගුරුවරියක වූ පින්කි රෝයි කියා සිටින්නීය.
1916 දී මෙම ගල් අඟුරු භූමියේ භූගත ගින්නක් ඇති වූ බව අනාවරණය විය. එය තවමත් දැවෙන අතර මීතේන්, කාබන් මොනොක්සයිඞ් සහ සල්ෆර් ඩයොක්සයිඩ් වැනි විෂ වායූන් පිට කරයි. ස්වයංසිද්ධ දහනය - ගල් අඟුරු අංශු ඔක්සිකරණයවීමෙන් ඇතිවන හදිසි ගිනි මෙහි බහුලව දක්නට ලැබේ. දුම් හා ගල් අඟුරු දූවිලිවලින් වැසී ඇති ජාරියා නගරය ඉන්දියාවේ වඩාත්ම දූෂිත නගරය වේ. විෂ සහිත වායූන් සහ ගල් අඟුරු දූවිලි ආශ්වාස කිරීම, ජාරියා සහ ඒ අසල පිහිටි ධන්බාද් නගරයේ බොහෝ දෙනෙක් ක්ෂය රෝගය, ඇදුම, ඇස්බැස්ටෝසිස්, නියුමොකොනියෝසිස් සහ සමේ අසාත්මිකතාවන්ගෙන් පීඩා විඳිති. ජාරියා හි බොහෝ දරුවන් උපත ලැබුවේ විකෘතිතාවයෙනි.
කොල්කටාහි වෛද්‍ය රණබීර් චෞද්රි, ජාරියා සහ ධන්බාද්හි රෝගීන් ගණනාවක් දකී. නිදන්ගත අවහිරතා ඇති පෙණහැල්ල පිළිබඳ රෝග හේතුවෙන් එහි සිටින බොහෝ දෙනෙක් මියයන බව ඔහු පැවසීය. “පළමුව පෙණහලු ගල් අඟුරු අංශුවලින් පුරවා නියුමොකොනියෝසිස් රෝගයට ගොදුරු වේ. ක්ෂය රෝගය වැළඳී මරණයට පත්වේ. බොහෝ අය අවුරුදු 25 න් ඔබ්බට ජීවත් නොවන අතර බොහෝ දරුවන් මියයති. ”භාරත් ගල් අඟුරු සමාගම හි සාමාන්‍යාධිකාරී සෞමන් චැටර්ජි පැවසුවේ මරණයට සමාගමට දොස් පැවරිය නොහැකි බවයි. “අපි නිවැසියන් සඳහා සෞඛ්‍ය කඳවුරු පවත්වා ඔවුන්ට ඖෂධ ලබාදෙනවා, නමුත් බොහෝ රෝගීන් මෙම කඳවුරුවලට නිතිපතා නොපැමිණෙති.”
බිහාර්හි දලිත් කුලයේ උපන් 70,000 කට වැඩි පිරිසක්, වැඩි වශයෙන් ගල් අඟුරු පතල අවට ජීවත් වෙති. ඔවුන් පතල්වල ගල් අඟුරු කැණීමක් කර ඒවා දේශීය ආහාරපාන, ගඩොල් පෝරණු සහ කුඩා වෙළෙඳුන්ට විකුණති. ඔවුන් ඒ අධික බරින් යුතු ගල් අඟුරු, කාන්තාවන් සහ ළමයින් කූඩවල රැගෙන යති.
2000 දී භාරත් ගල් අඟුරු සමාගම ජාරියා හි විවෘත කැණිම් ආරම්භ කළ අතර විවෘත වළවල් හෝ උමං හෑරීමෙන් ගල් අඟුරු නිස්සාරණය කළේය. ගල් අඟුරු නිස්සාරණයෙන් පසු උමං පිරවිය යුතු යැයි සිතන නමුත් බොහෝ විට ඒවා විවෘතව තබා ඇති අතර ඉතිරිව ඇති ගල් අඟුරු ලබා ගැනීම සඳහා ප්‍රදේශවාසීන් පෙළඹවීමක් සිදු කෙරේ.
වසර ගණනාවක් පුරා, බොහෝ නිවැසියන්, විශේෂයෙන් ළමයින්, බරපතළ තුවාල ලබා හෝ පතල්වල මියගොස් ඇත. “නිල නොවන සංඛ්‍යා ලේඛනවලට අනුව, සෑම වසරකම පතල්වලදී ළමුන් 25 ක් පමණ මියයන බව යැයි බිහාර් කොලියරි කම්ගර් සංගමයේ සභාපති ෂිබ්පාලක් පාස්වාන් පැවසීය. “බොහෝ පවුල් මරණ වාර්තා නොකිරීම නිසා, නීතිවිරෝධී ලෙස බාල වයස්කරුවන් ගල් අඟුරු සෙවීම සඳහා යැවීම සම්බන්ධයෙන් පොලිස් හිරිහැරයට බියෙන්, සැබෑ සංඛ්‍යාව අපි දන්නේ නැහැ. ඔවුන්ට තමන්වම පෝෂණය කරගත යුතුයි. ඒ නිසා ඔවුන් නිහතමානීව ව ඔවුන්ගේ දුක සමඟ කටයුතු කළ යුතු වේ. ”
අවම වශයෙන් ළමුන් 20,000 ක් වත් ජාරියා පතල් ගවේෂණය කරති. වැඩිහිටියන්ට පටු උමං මාර්ග හරහා පහසුවෙන් ලිස්සා යාමට හෝ පතල් ආරක්ෂා කරන මධ්‍යම කාර්මික ආරක්ෂක බළකායට බැසීමට නොහැකි බැවින් දෙමව්පියෝ ඔවුන්ව දිරිමත් කරති.
මේ ආකාරයට භයානක ලෙස ජීවත්වීම ගැන සුමන් කුමාරි ඉතා හොඳින් දන්නා දැරියක වන අතරම ඇය උදෑසන ගල් අඟුරු එකතු කර දිවා කාලයේදී විද්‍යාලයට යන්නීය. ඇය වැන්නවුන් බහුතරයක් මේ ප්‍රදේශයේ නොමැත.
නිල නොවන ඇස්තමේන්තුවලට අනුව පසුගිය වසර පහ තුළ මෙම පතල්වල ළමුන් 130 ක් පමණ මියගොස් තිබේ. නමුත් වැඩිහිටියන් ඇතුළු ජීවිත 65 ක් පමණක් අහිමි වී ඇති බව භාරත් ගල් අඟුරු සමාගම කියා සිටින්නේය. “දැඩි විමසිල්ලෙන් සිටීම නිසා මරණ සංඛ්‍යාව බෙහෙවින් අඩු වී තිබේ” යැයි ඒ සමාගමේ සභාපති සහ කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂ පී.එම්. ප්‍රසාද් වරෙක ‘ද වීක්’ පුවත් සඟරාව සමග පැවසීය. නමුත් ගල් අඟුරු සොරකම් කරමින් මිනිසුන් මියගියත්, කාරණය අපට වාර්තා නොකළේ නම්, අපට සුළු දෙයක් කළ හැකිය.” “එක්තරා විදියකට තම දරුවන්ගේ මරණයට ඔවුන්ගේ පවුල්වල සෙසු සාමාජිකයින්ද වගකිව යුතු වන බව සමාගම් සභාපතිවරයා කියා සිටී.
තම ජීවිතය පරදුවට තබන අයට තමන්ගේම බල කිරීමක් තිබේ. මීට මාස කිහිපයකට පෙර රංජු දේවි නමැත්තිය පතලේ ගල් අඟුරු කැණීමේදී කකුල කැඩී ගියේය. ඇය පිටුපසට වෙන්නට සිටි මුරකරුවන් පලවා හැරීමට උත්සාහ කරමින් සිටියදී ඇය බිම වැටී ඇත. ඇය දැන් ඇගේ පුතුන් වන 8 හැවිරිදි අනුරග් රාම් සහ 6 හැවිරිදි දරු රාම් ගල් අඟුරු ලබා ගැනීමට යවයි. පිරිමි ළමයින් පතල්වලට ඇතුළු වීමට බිය නොවන බවත් , බිය වීමට ඇත්තේ කුමක්ද?” අනුරග් ඇසීය. “අපට මුදල් නොමැති නම් අපි මැරෙමු. අපි ජීවත්වීමට උත්සාහ කළ යුතු නොවේද යන්න ඔහුගේ තිර අධිෂ්ඨානය වේ.
දැවෙන ගල් අඟුරු වළක සිට මීටර් සිය ගණනක් පවුල් ජීවත් වේ. තම ගුරුවරුන් විසින් සිසුන් වෙන් කර ඇති ජාරියා නගරයේ පාසලක ළමයින්ට වැඩි උණුසුම දැනේ. නොමිලේ පොත් සහ නිල ඇඳුම් ලබාගන්නා රාම් වැනි දලිතයන්ට ඉහළ කුලයේ දරුවන් සමඟ වාඩි විය නොහැක. ඔවුන් විවිධ පේළිවල වාඩි වී සිටිති. පුංචි දරු රාම් පළමු පන්තියේ, නමුත් ගුරුවරයාගෙන් වෙන්ව වාඩි වී සිටින්නේ මන්දැයි විමසීමට තරම් නිර්භීත ය. “ගුරුවරයා මගේ සම්පූර්ණ නම ඇහුවා” කියා දරුවා පැවසුවා. “මම එසේ කරන විට ගුරුවරයා කිව්වා මම රාම් කෙනෙක් නිසා මම හරිජන් කෙනෙක් කියලා. ගාන්ධි විසින් රාම් යන නම හරිජන් සමඟ අමුණා ඇති බව ඔහු පැවසීය.
කොක්කෙන් හෝ වංචාවෙන් වැඩි ගල් අඟුරු නිස්සාරණය කිරීම සඳහා ගම්වැසියන් විසින් හාරා ඇති සිදුරක් බොහෝ දෙනෙකුට මරණ උගුලක් බවට පත්ව ඇත.
ඔහුගේ සහෝදරයා පාසලේදී ද එම නින්දාවට ගොදුරු වේ. ඔවුන්ගේ පවුල බිහාර් හි චප්රා දිස්ත්‍රික්කයෙන් පැමිණි අය වන අතර ඔවුන් පවසන්නේ දිළිඳු කුලයක් වූ දාලිත් වීම නිසා බිහාර් රජය ඔවුන්ට ආපසු ගෙදර යාමට උදව් කර නොමැති බවයි. ජාර්කන්ඩ් රජය ඔවුන්ව පිටස්තරයන් ලෙස සලකන්නේ එකම හේතුව නිසාය.
ප්‍රදේශයේ බොහෝ දරුවන්ට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා සහ නිරන්තර කැස්ස ඇති බව අනුරග් පැවසීය. ඔහුගේ මිතුරා වන නාමන් කුමාර් නොනවත්වා කැස්සෙන් පීඩිතව සිටියේය. නාමන්ගේ මව, බියුටි සිං, ඔහු අසනීපව සිටි බැවින් දෙසතියකින් ඔහු පතල් වෙත නොගිය බව පැවසීය. “අපේ ආදායම අඩුවෙලා” කියා ඇය විලාප තැබුවාය.
ලිලෝරිපාත්‍රා ගම්මානයේ සවස් යාමයේ දී, පතලක ස්වයංසිද්ධව දහනය වීම නිසා ඇති වූ ගිනිදැල් සුළඟක් හමන්නට විය. සුළඟක් දුම හා ගල් අඟුරු දූවිලි අසල පැල්පත්වලට ගෙන ගියේය. දුමෙන් වාතය කෙතරම් ඝන වායුවක් වීද යන්න හා හුස්ම ගැනීමට හෝ දැකීමට අපහසු විය.
අඳුරෙන් වැසී ගිය ආලෝකයට මග පෙන්වීම සිදු කළ ගුරුවරියක වන පිනාකි රෝයි සිසුන්ට ගල් අඟුරු තෝරා ගැනීමේ අනතුර පැහැදිලි කරන්නේ මෙසේය. කෙන්ඩුවා ගම්මානයේ සුමන් කුමාරි පැවසුවේ තමාට වයස අවුරුදු හයේදී ගල් අඟුරු සෙවීම ආරම්භ කළ බවයි. ඇය පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් කර ගුරුවරියක් වීමට කැමති වුවද ඇය දිගටම පතලේ කැණීම් සිදු කරයි. “අපි ඇඳුම්, පොත් සහ ඖෂධ මිලදී ගත යුතුයි. රජයෙන් නොමිලේ ලැබෙන සහල් මත පමණක් ජීවත් වීමට කෙනෙකුට නොහැකි විය.
ඇගේ හොඳම මිතුරිය 15 හැවිරිදි රාධා කුමාරි මීට මාස කිහිපයකට පෙර පතලකදී මිය ගියාය. “අපි කිහිප දෙනෙක් ගල් අඟුරු එකතු කිරීම සඳහා උමඟකට ගියෙමු,” සුමන් පැවසීය. “රාධා ගියා, මම ඇයට එපා කිව්වත් හදිසියේම මම දැක්කා ඇය වැටෙනවා. ශරීරය කොතරම් කැඩී ඇත්ද යත් මට බොහෝ රාත්‍රීන් නිදා ගැනීමට නොහැකි විය. ” කෙසේ වෙතත්, සුමන් දින කිහිපයකට පසු නැවත පතල් වෙත පැමිණියේය.
මෙහි පිරිමි ළමයින්ට වඩා මියයන්නේ ගැහැනු ළමයින් ය. මෙයට බොහෝ දුරට හේතු වී ඇත්තේ පිරිමි ළමයින්ට වඩා ගැහැනු ළමයින් පතල් වෙත යවනු ලබන බැවිනි. “අපි අපේ ගැහැනු ළමයින්ව යවන්නේ ආරක්ෂක අංශ ඔවුන්ට වඩා දරුණු වනු ඇතැයි යන බලාපොරොත්තුවෙනි” යැයි සුෂිලා පැවසුවාය. ඇගේ දියණිය චන්දා 2018 දී උමං කඩාවැටීමකින් මිය ගියේය. ඇය පොඩි වී මරණයට පත් වූවාය. මීට වසර හයකට පෙර ඇගේ 12 හැවිරිදි පුත් චෝටු ද පතලක මියගොස් ඇත. නාමන් කුමාර් වැනි බොහෝ දරුවන්ට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා සහ නිරන්තර කැස්ස ඇති වේ. දරුවන් දෙදෙනෙකුගේ මරණයෙන් පසු සුෂිලා තම දරුවන් පතල් වෙත යැවීම නැවැත්වීය. පතල් වලින් අවාසනාව ගෙන ආ බව ඇය විශ්වාස කළාය. ඇගේ දියණිය රාඛි (15) කියා සිටියේ තම ළමා සොහොයුරිය වෙනුවෙන් පතල් වෙත යෑමට ලැබීම සතුටට කරුණක් බවත් මරණය ගැන හෝ ඇය පසුපස හඹා ගිය ආරක්ෂක භටයන් ගැන තැකීමක් නොකරන බවත්ය. “මට ඔවුන්ට වඩා වේගයෙන් දුවන්න පුළුවන්” ඇය සිනහවකින් පැවසුවාය.
කකුනා දේවි ඇගේ පැල්පතෙන් පිටත වාඩි වී බලා සිටියා. ඇගේ පුත් පන්කාජ් චන්ඩා උමං අනතුරකින් මියගියේය. “පන්කාජ් ඉතා හොඳ ශිෂ්‍යයෙක් වූ අතර අධ්‍යාපනය අවසන් කිරීමට අවශ්‍ය විය” යනුවෙන් ඔහුගේ පියා සුන්දර් රාම් පැවසීය. “ඔහු නගරයේ ආහාර බෙදාහරින පිරිමි ළමයෙක් වෙන්නට ඇත. නමුත් අපි කොතරම් අසරණ තත්ත්වයක සිටියත් ඔහුට සෑම දිනකම ගල් අඟුරු හෑරීමට සිදු විය. ”
කෙසේ වෙතත්, පන්කාජ්ගේ මරණය ඔහුගේ සහෝදරයන් තිදෙනා පතල් වෙත යාම නතර කර නැත. තමන් ඔවුන්ගේ ජීවිත පරදුවට තබන බව සුන්දර් රාම් පිළිගත්තේය. නමුත් ඔවුන් නොගියහොත් “අපි සියල්ලෝම කුසගින්නෙන් මිය යනු ඇත. දැඩි සෝදිසියක් නිසා ඔවුන් ගල් අඟුරු ගෙන එන්නේ අඩුවෙන් බව ඔහුගේ බිරිඳ විලාප තැබීය. “දැන් අපි කන්නේ ලු‍ණු සහ බත් පමණක්” යැයිද ඔහු කියා සිටියේය.
පිරිමි ළමයින් තිදෙනාම පතල්වල පාවහන් නොමැතිව දිවීමෙන් ඔවුන්ගේ පාදවල ගැඹුරු තුවාල ඇතිවී තිබෙන අතර. ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙකු වන දීපක් පැවසුවේ වෛද්‍යවරයකු වෙත යාමට ඔවුන්ට මුදල් නොමැති බවයි. අනතුරු වළක්වා ගැනීම සඳහා සියලු පූර්වෝපායයන් ගන්නා බව භාරත් ගල් අඟුරු සමාගම කියා සිටී.,
ජාරියා පතලේ කැණීම් සිදු කරන අතරතුර සිදුවන මරණ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කිරීමේදී පොලිසියේ වඩා හොඳ සහාය අවශ්‍ය විය. දන්බාද් දිස්ත්‍රික්කයේ පොලිස් අධිකාරි අමිත් රේණු පැවසුවේ දොස් පැවරීමේ ක්‍රීඩාවක නිරතවීම නිෂ්ඵල බවයි. “පතල්වලට වැටවල් දැමීම ගැන මට සමාගමට දොස් පැවරිය හැකිය, නමුත් අපි එකට වැඩ කළ යුතුය. නීතිවිරෝධී පතල් කැණීම් සහ මරණ වැළැක්වීම සඳහා පොලිසිය අපගේ උපරිමය කරමින් සිටින බවද ඔහු කියා සිටියේය.
නවීෂා බෙගම්ගේ දියණිය සීතාරා ඛතුන් (15) මීට මාස කිහිපයකට පෙර පතලකදී මිය ගියාය. නමුත් මව දෑත් බැඳගෙන ආයාචනා කළාය, “කරුණාකර සිතාරා ගැන ලියන්න එපා. ඇය පතලේ වැටී මියගිය බව පොලිසියට දැනගන්නට ලැබුණහොත් ඔවුන් අපට හිරිහැර කර සිරගත කරනු ඇත. ” ඇගේ සැමියා වන මොහොමඩ් යූසුෆ් අසනීපයෙන් සිටින අතර ඔහුට වැඩ කළ නොහැක. නවීෂා දැන් සිය දියණියන් තිදෙනා සමඟ ගල් අඟුරු හාරමින් සිටීන්නීය.
ටුස්ලි දේවි සිටින්නේ අසරණ තත්ත්වයක ය. ඇගේ ස්වාමිපුරුෂයා මත්පැන් පානය කළ අයෙකි. පසුගිය වසරේ ඇගේ දියණිය නෙහා පතලක මියගියාය. “මට තවත් දරුවන් තිදෙනෙකු නොසිටියේ නම්, මම මා මරා දමනු ඇත,” ටුස්ලි පැවසීය.
මීට මාස කිහිපයකට පෙර 14 හැවිරිදි නන්ගේෂ්වර් මහතෝ පතලක මියගිය පසු ඔහුගේ දෙමාපියන් නැවත පාට්නාහි මුඩුක්කු නිවාසයක පිහිටි ඔවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන්ගේ නිවසට පැමිණියහ. ඔවුන්ගේ වැඩිමහල් පුත් 22 හැවිරිදි රාජු පැවසුවේ “ඔවුන් සිත් තැවුලට පත් වූ නිසා ඔවුන් පිටත්ව ගියා” කියාය. තමා කුඩා කාලයේ සිටම ගල් අඟුරු හෑරූ බවත්, ඔහුගේ තුන් හැවිරිදි පුතා වසර කිහිපයකින් තමා හා එක්වන බවට ඉඟි කළ බවත් රාජු පැවසීය. ඔහු වෙන මොනවද කරන්නේ? ” ඔහු ඇහුවා, ඔහුගේ පැල්පතට ඇවිදගෙන යන්න.
“රජය සහ භාරත් ගල් අගුරු සමාගම මෙම පුද්ගලයින් සොරුන් ලෙස සලකයි. එබැවින් ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍යය හා ආරක්ෂාව පිළිබඳ වගකීමක් ඔවුන් තුළ නැත” යනුවෙන් ප්‍රාදේශීය පාසලක උගන්වන හා අනතුරු ගැන තම සිසුන්ට පවසන පිනකි රෝයි පැවසීය. සෑම වසරකම ගල් අඟුරු ටොන් දහස් ගණනක් අහිමි වන්නේ ඔවුන්‌ගේම වරදිනි.
2008 දී සමාගම ගල් අඟුරු අතර අවට ජීවත් වන පුද්ගලයින් සඳහා නැවත පදිංචි කිරීමේ සැලැස්මක් නිකුත් කළේය. එහෙත් භාරව සිටි ජාරියා පුනරුත්ථාපන සංවර්ධන අධිකාරිය (JRDA) ව්‍යාපෘතිය කප්පාදු කිරීමෙන් පදිංචිකරුවන් 70,000 න් 10,000 ක් මාරු කළ හැකිය. නැවත පදිංචි කරවූ ජනතාව පැමිණිලි කළේ තම නව වාසස්ථානය තුළ රැකියාවක් සොයා ගැනීමට නොහැකි වූ බවත්, එහි මූලික පහසුකම් නොමැති බවත්ය.
ගල් අඟුරු අතර අවට ජීවත් වන බොහෝ දෙනා නීති විරෝධී පදිංචිකරුවන් ලෙස සැලකේ. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයෙකු වීමට සිහින දකින 13 හැවිරිදි අමන් කුමාර් පැවසුවේ ගල් අඟුරු සොරකම් කිරීම සහ ආරක්ෂකයින් විසින් පහරදීම ගැන තමා වෙහෙසට පත්ව සිටින බවයි. “මගේ සහෝදර සහෝදරියන් ඉතා තරුණයි, ඒ නිසා මම පතල්වලට යනවා” කියා අමන් පැවසීය. “නමුත් මම එයට කැමති නැහැ.” ඔහුගේ පියා වන මනෝජ් රාම් ඔහුගේ පැල්පතෙන් එළියට පැමිණ කෑගැසුවේය: “ඇයි ඔබ උදාසීන? ඔබට කෑමට අවශ්‍යද නැද්ද? ගිහින් ගල් අඟුරු ටිකක් ගන්න.” අමන් වටේට කැරකෙමින් පතල දිගේ වේගයෙන් දිව ගියේය. ඔහු මුල්ලකට ගොස් සැඟවී, මුරකරුවන් නොපෙනෙන විට උමගක් සඳහා ඉරක් සෑදීමට බලා සිටියේය. ගල් අඟුරු ගෙදරට යම් මුදලක් ගෙන එන බව ඔහු දැන සිටියේය. ඔහු නොදැන සිටි දෙය නම් ඔහු නැවත ගෙදර ගෙන එනු ඇත්ද යන්නයි.
තිළිණි ද සිල්වා
ඉන්දියාවේ පළවන “ ද වීක් ”
පුවත් සඟරාව ඇසුරෙනි
